ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Το ψηφοδέλτιο είναι ενιαίο και τυπώνεται με ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών.

Στην πρώτη σελίδα, εμφανίζονται όλα τα κόμματα, συνδυασμοί και συνασπισμοί κομμάτων που είναι υποψήφια και ο εκλογέας βάζει σταυρό σε αυτό που επιλέγει. Σε αυτή την σελίδα υπάρχει και η διακριτή επιλογή «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω - Ψηφίζω λευκό».

Στη δεύτερη σελίδα, εμφανίζεται πίνακας με αριθμούς από το 1 έως το 42. Ο εκλογέας επιλέγει από κανέναν (0) έως τέσσερεις (4) υποψηφίους ευρωβουλευτές του κόμματος ή συνδυασμού προτίμησής του σημειώνοντας ευδιάκριτα τον αριθμό που αντιστοιχεί στον κάθε υποψήφιο της επιλογής του, όπως αυτός αναγράφεται στον κατάλογο υποψηφίων. Στο τέλος, ο εκλογέας σημειώνει τον συνολικό αριθμό των υποψηφίων που έχει επιλέξει, δηλαδή 0 ή 1 ή 2 ή 3 ή 4.

Στην περίπτωση που ο εκλογέας κάνει λάθος επιλογή ή το ψηφοδέλτιο υποστεί φθορά, ο εκλογέας έχει τη δυνατότητα να εκτυπώσει ένα μόνο νέο ψηφοδέλτιο από την σελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών, να το συμπληρώσει εκ νέου και να το βάλει στον φάκελο ψηφοφορίας.

Οι ενεργές αιτήσεις εκλογέων του εξωτερικού μεταπίπτουν στην εφαρμογή αιτήσεων επιστολικής ψήφου. Οι εκλογείς αυτοί θα ενημερωθούν μέσω emailκαι θα πρέπει να συνδεθούν στην εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, εφόσον επιθυμούν να ψηφίσουν με αυτό τον τρόπο, για να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία τους και να καταχωρίσουν τη διεύθυνση στην οποία θέλουν να παραλάβουν το εκλογικό υλικό προκειμένου να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου.

Στις ευρωεκλογές δεν θα λειτουργήσουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό. Άρα, η επιστολική ψήφος θα είναι ο μόνος τρόπος να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα οι Έλληνες πολίτες που θα βρίσκονται στο εξωτερικό την ημέρα των εκλογών.

Στην ηλεκτρονική εφαρμογή για την εγγραφή για την επιστολική ψήφο υπάρχει ειδικός χώρος για πρόσθετες πληροφορίες για την παράδοση του εκλογικού υλικού. Εκεί, ο εκλογέας μπορεί να κάνει τις απαραίτητες επισημάνσεις για να διευκολύνει την παράδοση του φακέλου από την ταχυμεταφορική εταιρεία.

Ναι. Για την εγγραφή απαιτείται κινητό τηλέφωνο ελληνικής ή αλλοδαπής εταιρείας παροχής κινητής τηλεφωνίας.

Ναι. Οι εκλογείς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή μπορούν να απευθυνθούν σε ένα Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) ή στην αρμόδια ελληνική Προξενική Αρχή προκειμένου να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου.

Ναι. Όλοι οι Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μέσω επιστολικής ψήφου εφόσον το επιθυμούν.

Οι εκλογείς που δεν μπορούν να συνδεθούν στην ηλεκτρονική εφαρμογή με κάποιον από τους διαθέσιμους τρόπους μπορούν να απευθυνθούν, με φυσική παρουσία, στην αρμόδια ελληνική Προξενική Αρχή (Γενικό Προξενείο, Προξενείο ή Προξενικό Γραφείο Πρεσβείας), ή σε Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) εντός Ελλάδας, προκειμένου να τους συνδράμει να εγγραφούν, μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών, στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου. Οι υπάλληλοι, αφού ταυτοποιήσουν τον εκλογέα με την επίδειξη νόμιμου ταυτοποιητικού εγγράφου, θα υποβάλουν αίτηση εγγραφής εκ μέρους του.

Η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων άσκησης του εκλογικού δικαιώματος μέσω επιστολικής ψήφου στις προσεχείς ευρωεκλογές είναι η 29^η Απριλίου 2024.

Ο εκλογέας του εσωτερικού μπορεί να συνδεθεί στην εφαρμογή epistoliki.ypes.gov.gr κάνοντας χρήση των προσωπικών κωδικών taxisnet και επιβεβαιώνοντας το κινητό του τηλέφωνο και το email του με κωδικό μίας χρήσης (OTP).

Ο εκλογέας του εξωτερικού μπορεί να συνδεθεί στην εφαρμογή epistoliki.ypes.gov.gr:

• Είτε κάνοντας χρήση των προσωπικών κωδικών taxisnet,
• Είτε κάνοντας χρήση συνδυασμού των στοιχείων του εν ισχύ ελληνικού διαβατηρίου του και του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του αριθμού δημοτολογίου του (από πρόσφατο πιστοποιητικό γέννησης ή πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης),

και επιβεβαιώνοντας το κινητό του τηλέφωνο και το email του με κωδικό μίας χρήσης (OTP).

Εναλλακτικά, οι αιτήσεις δύνανται να υποβάλλονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή (πλατφόρμα) του Υπουργείου Εσωτερικών και μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) ή των ελληνικών Προξενικών Αρχών (Έμμισθα Γενικά Προξενεία, Προξενεία, Προξενικά Γραφεία Πρεσβειών).

Ο εκλογέας δηλώνει τη διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του και την επιθυμητή διεύθυνση παραλαβής του εκλογικού υλικού. Σημειώνεται ότι ο φάκελος της επιστολικής ψήφου θα αποσταλεί από το Υπουργείο Εσωτερικών τον Μάιο του 2024.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το epistoliki.ypes.gov.gr και επιλέξτε «Οδηγίες επιστολική ψήφου» ή καλέστε στο +30 210 626 6222 όλο το 24ώρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Σε περίπτωση που η επιστολική ψήφος σας δεν παραληφθεί εμπρόθεσμα, δηλαδή έως το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό σας τμήμα θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα σας επιτρέψει να ψηφίσετε με φυσική παρουσία εκεί την Κυριακή 9 Ιουνίου από τις 11.00 π.μ. έως τις 7.00μμ.

Σε κάθε άλλη περίπτωση, εφόσον η επιστολική ψήφος σας παραληφθεί έγκαιρα, αυτονοήτως δεν θα μπορέσετε να ψηφίσετε και με φυσική παρουσία την ημέρα των Ευρωεκλογών.

Η διεύθυνση αποστολής είναι προσυμπληρωμένη πάνω στον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου.

Ο φάκελος επιστροφής επιστολικής ψήφου θα φτάσει στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων στην Ελλάδα, όπου θα τον παραλάβει η αρμόδια Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου. Θα τοποθετηθεί σε ειδική κάλπη φύλαξης, η οποία φυλάσσεται διαρκώς.

Την ημέρα διενέργειας των Ευρωεκλογών, οι ειδικές κάλπες φύλαξης θα παραδοθούν στις Εφορευτικές Επιτροπές Διαλογής Επιστολικής Ψήφου, οι οποίες θα ανοίξουν τους φακέλους επιστροφής επιστολικής ψήφου, θα ελέγξουν τα στοιχεία των εκλογέων και θα διαχωρίσουν τους φακέλους ψηφοφορίας, τους οποίους θα τοποθετήσουν στις κάλπες ψηφοφορίας.

Στις 19:00, οι κάλπες ψηφοφορίας θα ανοίξουν και οι επιστολικές ψήφοι θα καταμετρηθούν, ταυτόχρονα με τις ψήφους σε όλη τη χώρα.

O επιστολικές ψήφοι, για να καταμετρηθούν, πρέπει να φτάσουν στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων έως και το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024 και ώρα Ελλάδας 17:00.

Αν είστε στην Ελλάδα, και επιλέξετε να αποστείλετε τον φάκελο από τον χώρο σας καλώντας υπάλληλο ταχυδρομικής εταιρείας, η καταληκτική ημερομηνία αποστολής είναι η Δευτέρα 3 Ιουνίου 2024. Σε περίπτωση που προσέλθετε σε ένα από τα καταστήματα της εταιρείας για να παραδώσετε τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, η καταληκτική ημερομηνία είναι η Τρίτη 4 Ιουνίου 2024.

Αν είστε στο εξωτερικό, ο φάκελος πρέπει να αποσταλεί έως και την Τρίτη 28 Μαΐου 2024. Αν αποστείλετε τον φάκελό σας μετά τις ανωτέρω ημερομηνίες, είναι πιθανό να μην φτάσει εγκαίρως.

Θα λάβετε επιβεβαίωση ότι η επιστολική ψήφος σας έχει παραληφθεί στα στοιχεία επικοινωνίας που δηλώσατε κατά την εγγραφή σας. Αν για οποιοδήποτε λόγο ο φάκελός σας δεν παραληφθεί, τότε θα ειδοποιηθείτε στα στοιχεία επικοινωνίας που έχετε δηλώσει και θα μπορείτε να ασκήσετε το εκλογικό σας δικαίωμα με φυσική παρουσία στο εκλογικό σας τμήμα από τις 11:00 έως τις 19:00 την ημέρα των Ευρωεκλογών. Μπορείτε να επισκεφτείτε την εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις» του Υπουργείου Εσωτερικών στο mpp.ypes.gov.gr για να εντοπίσετε το εκλογικό τμήμα στο οποίο μπορείτε να ψηφίσετε.

H αποστολή του φακέλου πρέπει να γίνει από εσάς ή από ρητά εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτό τρίτο πρόσωπο ή – εφόσον η ταχυδρομική εταιρία σας έχει αποστείλει Προσωπικό Αριθμό Ταυτοποίησης (PIN) – γνωστοποιώντας αυτόν τον αριθμό. Συστήνεται ο φάκελος επιστροφής να είναι σε καλή κατάσταση και όπως παραδόθηκε.

Αν είστε στην Ελλάδα, ο φάκελος επιστρέφεται δωρεάν στη διεύθυνση που ήδη αναγράφεται σε αυτόν, με την ίδια ταχυδρομική εταιρεία που σας παρέδωσε το εκλογικό υλικό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μεριμνήσετε για την έγκαιρη αποστολή του φακέλου. Μπορείτε είτε να επικοινωνήσετε με την εταιρεία και να κανονίσετε ώστε υπάλληλος της εταιρείας να παραλάβει τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου από τον χώρο σας ή να προσέλθετε σε ένα από τα καταστήματα της εταιρείας και να παραδώσετε τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου.

Αν είστε στο εξωτερικό, εφόσον επιθυμείτε να αποστείλετε δωρεάν τον φάκελό σας, απευθυνθείτε στην εταιρεία που σας παρέδωσε τον φάκελο. Εναλλακτικά, μπορείτε με δική σας δαπάνη να επιλέξετε άλλον τρόπο αποστολής, μεριμνώντας για την έγκαιρη παραλαβή της επιστολικής ψήφου σας στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων έως το Σάββατο 8 Ιουνίου 2024, και ώρα Ελλάδας 17:00.

Ο φάκελος ψηφοφορίας, μαζί με το υπόλοιπο υλικό, πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές μέρος. Δυστυχώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής εκ νέου του φακέλου, καθώς αυτός είναι προσωπικός και η νέα εκτύπωση θα χρειαστεί χρόνο, ο οποίος δεν θα επιτρέψει την έγκαιρη παραλαβή της ψήφου σας.

Σε περίπτωση που κάνετε κάποιο λάθος κατά τη συμπλήρωση του ψηφοδελτίου ή της υπεύθυνης δήλωσης, μπορείτε να εκτυπώσετε το ψηφοδέλτιο και την υπεύθυνη δήλωση σε διαστάσεις Α4 ή Letter από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών. Επισκεφτείτε την πλατφόρμα epistoliki.ypes.gov.gr, επιλέξτε «Οδηγίες επιστολικής ψήφου» και στη συνέχεια «Αρχεία επιστολικής ψήφου» ή πατήστε εδώ.

Στην ιστοσελίδα epistoliki.ypes.gov.gr/myvote μπορείτε να συμπληρώσετε μηχανογραφικά το ψηφοδέλτιο επιλέγοντας τον συνδυασμό και τους υποψηφίους που θέλετε να ψηφίσετε και να το εκτυπώσετε. Η δυνατότητα αυτή διευκολύνει ιδίως τα άτομα με αναπηρία να ασκήσουν απρόσκοπτα το εκλογικό τους δικαίωμα.

Η ιστοσελίδα αυτή είναι ειδικά διαμορφωμένη για άτομα με αναπηρία και η χρήση της γίνεται εντελώς ανώνυμα.

Το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου είναι διαφορετικό από τα ψηφοδέλτια που συνήθως χρησιμοποιούνται στις εκλογές στην Ελλάδα. Είναι ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο μίας σελίδας διπλής όψης και όχι ο γνωστός «πάκος» με τις λίστες υποψηφίων του κάθε συνδυασμού.

Στην πρώτη όψη του ψηφοδελτίου υπάρχουν οι 31 συνδυασμοί που συμμετέχουν στις ευρωεκλογές. Εκεί θα βάλετε σταυρό με μπλε ή μαύρο στιλό δίπλα στον συνδυασμό της προτίμησής σας. Για να ψηφίσετε λευκό, θα βάλετε σταυρό δίπλα στο αντίστοιχο πεδίο «Δεν επιλέγω κανέναν από τους ανωτέρω. Ψηφίζω λευκό.» ή δεν θα επιλέξετε κανέναν συνδυασμό.

Στην πίσω όψη του ψηφοδελτίου, θα δείτε ένα μεγάλο τετράγωνο, εντός του οποίου περιέχονται 42 μικρότερα τετράγωνα, αριθμημένα από το 1 έως το 42. Για να επιλέξετε έναν/μία υποψήφιο/α του συνδυασμού προτίμησής σας, πρέπει να επιλέξετε τον αριθμό που του/της αντιστοιχεί, όπως αναγράφεται στο έντυπο οδηγιών που περιέχεται στον φάκελο με το εκλογικό υλικό που θα λάβετε. Μπορείτε να ψηφίσετε από 0 έως 4 υποψήφιους Ευρωβουλευτές ενός συνδυασμού.

Τέλος, κάτω από το τετράγωνο με τους 42 αριθμούς, υπάρχει ειδικό πλαίσιο στο οποίο δηλώνετε τον αριθμό υποψήφιων Ευρωβουλευτών που έχετε ψηφίσει, δηλαδή από 0 έως 4. Αν αφήσετε κενό το ειδικό πλαίσιο ή αν επιλέξετε περισσότερους από 4 υποψηφίους, τότε η ψήφος σας θα ληφθεί υπόψη υπέρ του συνδυασμού που επιλέξατε, πλην όμως κανένας σταυρός προτίμησης δεν θα ληφθεί υπόψη.

Στις ευρωεκλογές συμμετέχουν 31 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων, με 21 έως 42 υποψήφιους Ευρωβουλευτές ανά συνδυασμό.

Μπορείτε να ψηφίσετε μόνο έναν συνδυασμό και από 0 έως 4 υποψήφιους Ευρωβουλευτές του συνδυασμού αυτού. Έχετε επίσης την επιλογή να ψηφίσετε λευκό.

Η διαδικασία ψηφοφορίας με επιστολική ψήφο είναι εξαιρετικά απλή και δεν θα σας πάρει πάνω από λίγα λεπτά. Η διαδικασία περιγράφεται αναλυτικά στο έντυπο οδηγιών που θα λάβετε, το οποίο μπορείτε, επίσης, να βρείτε πατώντας εδώ. Μπορείτε επίσης να δείτε το εκπαιδευτικό βίντεο που δημιούργησε το Υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο περιγράφεται οπτικοποιημένη η διαδικασία βήμα προς βήμα πατώντας εδώ. Το χρηστικό βίντεο έχει αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και συγκεκριμένα στην κατηγορία της επιστολικής ψήφου https://www.ypes.gr/ekloges/ekloges-gia-to-europaiko-koinoboulio/epistoliki-psifos/epistol-psf-archeia-epistolikis-psifou όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα όλα τα, σχετικά με τη διαδικασία της επιστολικής ψήφου, αρχεία.

Ο φάκελος που θα παραλάβετε περιέχει τα παρακάτω:

• Το έντυπο οδηγιών, στο οποίο περιλαμβάνονται αναλυτικές οδηγίες για το πώς να ψηφίσετε με επιστολική ψήφο καθώς και οι κατάλογοι των υποψηφίων Ευρωβουλευτών όλων των συνδυασμών,
• Το ψηφοδέλτιο, στο οποίο θα σημειώσετε τον συνδυασμό και τους υποψήφιους Ευρωβουλευτές της προτίμησής σας,
• Τον φάκελο ψηφοφορίας, μέσα στον οποίο πρέπει να τοποθετήσετε αποκλειστικά και μόνο το ψηφοδέλτιο,
• Την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου, την οποία μπορείτε εναλλακτικά να υποβάλετε ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας epistoliki.ypes.gov.gr, και
• Τον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου, τον οποίο θα αποστείλετε στον χώρο συλλογής επιστολικών ψήφων.

Οι φάκελοι ψηφοφορίας είναι πλήρως ανωνυμοποιημένοι και φέρουν ειδικό γνώρισμα γνησιότητας.

H παραλαβή του φακέλου πρέπει να γίνει από εσάς ή από ρητά εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτό τρίτο πρόσωπο. Την εξουσιοδότηση αυτή μπορείτε να τη συμπληρώσετε μέσω της ηλεκτρονικής πύλης «gov.gr» ή με φυσική παρουσία σε ΚΕΠ ή Προξενική Αρχή.

Κατά την παραλαβή του φακέλου πρέπει να επιδείξετε ταυτοποιητικό έγγραφο στον διανομέα.

Εναλλακτικά, σε περίπτωση που σας έχει αποσταλεί από την ταχυδρομική εταιρία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο Προσωπικός Αριθμός Ταυτοποίησης (PIN) σας.

Ο φάκελος αποστέλλεται στους εκλογείς από το Υπουργείο Εσωτερικών το αργότερο 15 ημέρες πριν από τις εκλογές με υποχρέωση παραλαβής είτε από τον εκλογέα είτε από τρίτο πρόσωπο που έχει ρητή εξουσιοδότηση για την παραλαβή του, με θεώρηση γνησίου υπογραφής μέσω gov.gr ή από δημόσια αρχή, δηλαδή την αρμόδια ελληνική Προξενική Αρχή.

Ο εκλογέας ενημερώνεται με ηλεκτρονικό μήνυμα για την αποστολή του φακέλου και με σύνδεσμο για την παρακολούθηση της πορείας (tracking).

Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη αποστείλει το εκλογικό υλικό στους εκλογείς που ενεγράφησαν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της επιστολικής ψήφου.

Αν δεν έχετε ήδη λάβει ενημέρωση, θα ενημερωθείτε στα στοιχεία επικοινωνίας που δηλώσατε κατά την εγγραφή σας (email, SMS ή Viber) για την παράδοση του φακέλου σας. Ο φάκελος θα παραδοθεί από διανομέα στη διεύθυνση που έχετε δηλώσει. Εναλλακτικά, έχετε την επιλογή να τον παραλάβετε από κατάστημα της ταχυδρομικής εταιρείας.

Μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της αποστολής του φακέλου σας μέσω του συστήματος αναζήτησης των ταχυδρομικών εταιρειών (tracking).

Τα ποσά που εισπράττονται από τους δήμους και αφορούν στην ως άνω δράση καίτοι προέρχονται από την «Αξία τοποθέτησης» (voucher), εγγράφονται σε ανεπτυγμένη μορφή του ΚΑΕ 1212 «Από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (μέσω του ΕΣΠΑ)».

Τα έσοδα που αποδίδονται στους Δήμους, δυνάμει της υπ’ αριθμ. 14783/16.02.2024 Απόφασης, προς κάλυψη δαπανών αποκομιδής απορριμμάτων του οδικού δικτύου αρμοδιότητας Περιφερειών, εγγράφονται με ανάπτυξη στον Κ.Α. 0619 «ΚΑΠ για λοιπούς σκοπούς (δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις του Π.Δ.Ε.)»

Το συνολικό ποσό τακτικής επιχορήγησης που εμφανίζεται για κάθε δήμο στην ως άνω απόφαση αποτελεί έσοδο που εγγράφεται στον ΚΑ 0611 «ΚΑΠ για την κάλυψη γενικών αναγκών», χωρίς να απαιτείται διακριτή εγγραφή του ποσού παρακράτησης βάσει του άρθρου 38 του ν.4819/2021 στον ΚΑ 0619 «ΚΑΠ για λοιπούς σκοπούς (δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις του Π.Δ.Ε.». Τούτο διότι το εν λόγω ποσό παρακρατείται από τους ΚΑΠ και τη μηνιαία τακτική επιχορήγηση των δήμων, κάτι που δεν ίσχυε για το ποσό παρακράτησης που διενεργήθηκε κατόπιν της υπ’ αριθμ. 108153/15.12.2023 Απόφασης και για το οποίο σας είχε παρασχεθεί σχετική οδηγία εγγραφής στον προϋπολογισμό έτους 2023. Η εν λόγω οδηγία (Συχνή Ερώτηση>Προϋπολογισμοί ΤΑ 2023>), ισχύει κατά τα λοιπά, ως προς τον τρόπο εγγραφής εσόδων και δαπανών για την έκδοση των τακτοποιητικών ενταλμάτων.

Κατόπιν έκδοσης της ως άνω Απόφασης και των νέων δεδομένων που προκύπτουν με αυτήν «Δ. Τα κατανεμηθέντα με την παρούσα απόφαση ποσά πρόκειται να διατεθούν στους Δήμους στο ίδιο ύψος για τις μηνιαίες τακτικές κατανομές του τρέχοντος έτους και αποτελούν έσοδα του Κ.Α.0611 «ΚΑΠ για την κάλυψη γενικών αναγκών» του Προϋπολογισμού τους.».

Περαιτέρω, και σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο υπ’ αριθμ.4513/15.01.2024 έγγραφο, «..τα ποσά που αποδίδονται από τους ΚΑΠ σε μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους της χώρας μέχρι και το προηγούμενο έτος, συμπεριλαμβάνονται πλέον στο συνολικό ποσό που θα τους αποδοθεί από τους ΚΑΠ κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ως τακτική επιχορήγηση για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών δαπανών τους».

Ως εκ τούτου, η οδηγία που παρασχέθηκε με την περ. Α1.1 του άρθρου 3 της υπ’ αριθμ. 63726/28.07.2023 (Β΄4795) παροχής οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων οικονομικού έτους 2024 δεν ισχύει και τα ποσά θα εγγραφούν στον Κ.Α. 0611, προκύπτουν ως γινόμενο της μηνιαίας τακτικής τους επιχορήγησης, όπως αυτό εμφανίζεται στην ως άνω Απόφαση, επί δώδεκα (12).

Ομοίως, δεν ισχύει η οδηγία που παρασχέθηκε με την περ. Α1.11 του άρθρου 3 της υπ’ αριθμ. 63726/28.07.2023 (Β΄4795) κυα, για τους μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους, και δεν θα πρέπει να εμφανίζονται στον προϋπολογισμό αυτών διακριτές πιστώσεις/ποσά πέραν των ως άνω αναφερόμενων.

Τα εν λόγω ποσά θα πρέπει να εγγραφούν στον προϋπολογισμό του με αναμόρφωση εφόσον απαιτείται τέτοια ή θα υπολογιστούν κατά την κατάρτιση αυτού, στη βάση των προαναφερόμενων οδηγιών.

Προς αποφυγή ερμηνευτικών ζητημάτων των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 160 του ν.3463/2006 (ΚΔΚ), τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εσφαλμένη εφαρμογή αυτών, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις, ώσπου να αρχίσει να ισχύει ο νέος προϋπολογισμός και έως το τέλος Μαρτίου του επόμενου οικονομικού έτους, ισχύει ο προϋπολογισμός του έτους που έχει λήξει, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, για την είσπραξη κάθε είδους εσόδου και για τη διενέργεια και την πληρωμή των προβλεπόμενων από τις διατάξεις δαπανών.

Κατά την έννοια των προαναφερθέντων, εφόσον δεν υπάρχει επικυρωμένος προϋπολογισμός, (ανεξαρτήτως του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η διαδικασία, ήτοι κατάρτιση, ψήφιση, έλεγχος νομιμότητας από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση) και μόνο έως το τέλος Μαρτίου, θεωρούμε ότι υφίσταται πλασματικά επικυρωμένος προϋπολογισμός του νέου έτους και η διενέργεια των προβλεπόμενων, από τις ως άνω διατάξεις, δαπανών γίνεται σε βάρος των εγγραμμένων πιστώσεων των ΚΑΕ αυτού. Με τις εν λόγω διατάξεις, ο νομοθέτης επιθυμεί τη δημιουργία ενός πλαισίου διασφάλισης της απρόσκοπτης λειτουργίας του δήμου και της δυνατότητας του να παρέχει αναγκαίες υπηρεσίες σε περιπτώσεις όπου για εξαιρετικό λόγο καταστεί αδύνατη η τήρηση των τιθέμενων από τις σχετικές διατάξεις προθεσμιών.

Προς εκπλήρωση αυτού του σκοπού, μόνη και αναγκαία συνθήκη για την διενέργεια των προβλεπόμενων από τις οικείες διατάξεις δαπανών αποτελεί η ύπαρξη αντίστοιχων εγγεγραμμένων πιστώσεων στους οικείους ΚΑΕ του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους που έληξε. Υπενθυμίζουμε ότι, με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν.5056/2023 (Α΄163), προστέθηκε στην παρ. 1 του άρθρου 160 του ν.3463/2006 περίπτωση γ με τη συμπερίληψη στις εν λόγω διατάξεις και της διενέργειας και πληρωμής «Των δαπανών που γίνονται για την άσκηση των αρμοδιοτήτων νομικών προσώπων που έχουν λυθεί ή καταργηθεί» και άρα λαμβάνεται υπόψη και ο προϋπολογισμός του κατηγηρθέντος νομικού προσώπου.

Το δε ύψος των πιστώσεων του αρχικού προϋπολογισμού του οικονομικού έτους που έληξε, αλλά και το πώς αυτές είχαν διαμορφωθεί την 31.12, εάν είχαν αναλωθεί εντός του έτους αυτού ή/και εάν υπάρχει υπόλοιπο κατά τη λήξη του, δεν αποτελούν ζητούμενο και προϋπόθεση ενεργοποίησης των σχετικών διατάξεων και δεν εξετάζονται, καθώς αυτό ουσιαστικά καταλύει το πνεύμα και τον σκοπό αυτών. Η ύπαρξη τέτοιου είδους περιορισμών θα δημιουργούσε ζητήματα στην οικονομική λειτουργία του δήμου και την τήρηση των δημοσιολογιστικών διατάξεων, σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις που τυχόν νέα δεδομένα επιβάλλουν τη διενέργεια και πληρωμή όλων των προβλεπόμενων από τις διατάξεις δαπανών, το ύψος των οποίων υπερβαίνει τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους. Εξάλλου, στην περίπτωση που ο νομοθέτης επιθυμούσε να εισάγει τέτοιου είδους περιορισμούς για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων θα το προέβλεπε ρητά.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρονται οι δαπάνες των τακτικών αποδοχών αλλά και των δαπανών πάγιου χαρακτήρα (λ.χ. ηλεκτρική ενέργεια), οι οποίες αναλαμβάνονται για ολόκληρο το ποσό των εγγεγραμμένων πιστώσεων αμέσως μετά την έναρξη του οικονομικού έτους και οι οποίες για το έτος 2024 ξεπερνούν σαφέστατα το ύψος των αντίστοιχων πιστώσεων έτους 2023 λόγω της αναπροσαρμογής τους. Πόσω μάλλον όταν δαπάνες όπως οι προαναφερθείσες μπορούν να διενεργούνται και να πληρώνονται ακόμα και μετά το πέρας του τριμήνου και χωρίς την ύπαρξη ψηφισμένου/επικυρωμένου προϋπολογισμού (παρ. 2 άρθρου 160 ΚΔΚ).

Καθίσταται σαφές ότι, στην περίπτωση που ίσχυε ένας τέτοιος περιορισμός, ζητήματα θα δημιουργούνταν και ως προς την είσπραξη των εσόδων που ξεπερνούν τα εγγεγραμμένα στους οικείους ΚΑΕ έσοδα του προϋπολογισμού του έτους που έληξε, με αποτέλεσμα την αδυναμία είσπραξης αυτών.

Επιπρόσθετα, προς αποφυγή συσσώρευσης αδικαιολόγητων ληξιπρόθεσμων οφειλών και των συνεπειών που αυτό επιφέρει στην οικονομική βιωσιμότητα του δήμου μεταξύ άλλων, υπενθυμίζονται τα οριζόμενα της υπ’ αριθμ. 487/2020 (ΑΔΑ:Ψ5Ε546ΜΤΛ6-ΒΑ0) Εγκυκλίου της Υπηρεσίας μας. Ειδικότερα, υπενθυμίζεται ότι, οφειλές του έτους που έληξε (έτος 2023), οι οποίες δεν πληρώθηκαν και ως εκ τούτου καθίστανται οφειλές ΠΟΕ στο έτος 2024, δύνανται να αναληφθούν και να ενταλματοποιηθούν στον ΚΑ όπου αυτές είναι εγγεγραμμένες χωρίς να απαιτείται μεταφορά αυτών στον ΚΑ 81 «ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (Π.Ο.Ε.)» καθώς έως το τέλος Μαρτίου ισχύει ο προϋπολογισμός του έτους που έχει λήξει.

Αυτό ισχύει κατά βάση στις περιπτώσεις όπου ο δήμος εκτίμησε ότι δεν θα πρωτοκολλούνταν  στις υπηρεσίες του τιμολόγιο έτους 2023 που θα έμενε ανεξόφλητο και θα έπρεπε να μεταφερθεί ως ΠΟΕ στην επόμενη χρήση, αλλά εμφάνισε τη δαπάνη σε ΚΑΕ χρήσης ως συνεχιζόμενη και ο ψηφισμένος κατ’ αυτόν τον τρόπο προϋπολογισμός του δήμου δεν έχει ακόμα επικυρωθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Εάν ο προϋπολογισμός βρίσκεται ακόμα σε στάδιο κατάρτισης, υπάρχει και η δυνατότητα στον πλασματικό προϋπολογισμό με τον οποίο ο δήμος λειτουργεί (και από τον οποίο πληρώνεται λ.χ. η μισθοδοσία του υπηρετούντος προσωπικού), τα σχετικά ποσά να εμφανίζονται απευθείας σε ΚΑΕ 81.

Τέλος, όπως έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ζητούμενο εκ του ανωτέρω κανονιστικού πλαισίου είναι, σε κάθε περίπτωση η εκπλήρωση της υποχρέωσης κάθε δήμου να καταρτίσει και να διαθέτει επικυρωμένο προϋπολογισμό εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, καθώς τούτο αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία του και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει αυτό να εκλαμβάνεται ως «παράταση» των προθεσμιών του άρθρου 77 του ν.4172/2013 (Α΄167).

Το ποσό που θα εγγραφεί στο σκέλος των εσόδων και τον ΚΑ 0611 «ΚΑΠ για την κάλυψη γενικών αναγκών (άρθρο 259 Ν 3852/2010)», είναι αυτό που αναγράφεται στην στήλη με τίτλο «ΑΠΟΔΟΤΕΟ ΠΟΣΟ» της υπ’ αριθμ. 108159/15.12.2023 (ΑΔΑ:98A446MTΛ6-ZMΣ) Υ.Α.

Οι απαραίτητες εγγραφές και αναμορφώσεις στους προϋπολογισμούς έτους 2023 των φορέων, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες λογιστικές τακτοποιήσεις, κατόπιν έκδοσης της ως άνω Απόφασης του Αν. Υπουργού Εσωτερικών και ειδικότερα της εξόφλησης του τέλους ταφής έτους α΄ εξαμήνου έτους 2023, (όχι του τέλους ταφής έτους 2022 που αφορά τους προϋπολογισμούς έτους 2024) έχουν ως εξής:

Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν.4819/2021 «Υπόχρεοι καταβολής του τέλους ταφής είναι οι ΦοΔΣΑ και οι Ο.Τ.Α. α` βαθμού ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους Ο.Τ.Α. και ασκούν τις αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ του άρθρου 227 του ν. 4555/2018 (Α` 133)».  Ως εκ τούτου, τα ποσά που αφορούν στην εξόφληση του τέλους ταφής σύμφωνα με  την παρούσα απόφαση, αποτυπώνονται στους προϋπολογισμούς των φορέων κατά περίπτωση, ως εξής:

α) Στο σκέλος των εσόδων, για τους δήμους που δεν ασκούν αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ, το  ποσό με το οποίο επιχορηγήθηκε ο Ε.Ο.ΑΝ. εγγράφεται διακριτά, με ανάπτυξη του ΚΑΕ 0619 «ΚΑΠ για λοιπούς σκοπούς (δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις του Π.Δ.Ε.» και στο σκέλος των δαπανών αντίστοιχα στον ΚΑΕ 6721 «Εισφορά υπέρ συνδέσμων» [ή στον ΚΑΕ 6726 «Λοιπές υποχρεωτικές εισφορές» εάν άλλο νομικό πρόσωπο που ανήκει σε ΟΤΑ ασκεί τις αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ].

β) Στο σκέλος των εσόδων, για τους ΦοΔΣΑ και τους λοιπούς συνδέσμους που ασκούν αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ  το  ποσό με το οποίο επιχορηγήθηκε ο Ε.Ο.ΑΝ. και θα έπρεπε να είχε επιβαρύνει διακριτά και εισπραχθεί ως εισφορά από τους οικείους δήμους εγγράφεται σε ανάπτυξη του ΚΑΕ 4124 «Τέλος ταφής αποβλήτων (άρθρο 38 Ν 4819/21)»  και στο σκέλος των δαπανών αντίστοιχα στον ΚΑΕ 8224 «Απόδοση τέλους ταφής αποβλήτων».

γ) Στο σκέλος των εσόδων, για τους δήμους που ασκούν αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ, το  ποσό με το οποίο επιχορηγήθηκε ο Ε.Ο.ΑΝ. εγγράφεται διακριτά, με ανάπτυξη του ΚΑΕ 0619 «ΚΑΠ για λοιπούς σκοπούς (δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις του Π.Δ.Ε.» και στο σκέλος των δαπανών αντίστοιχα στον ΚΑΕ 8224 «Απόδοση τέλους ταφής αποβλήτων».

δ) Νομικά πρόσωπα που ασκούν αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ και δεν τηρούν τον τύπο του προϋπολογισμού των δήμων κάνουν τις απαραίτητες εγγραφές σύμφωνα με το κωδικολόγιο τους.

Όσον αφορά στις ανάλογες εγγραφές στους προϋπολογισμούς έτους 2024, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη επιπλέον οι αλλαγές που έγιναν με το άρθρο 4 «Δημιουργία-τροποποίηση κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού» της υπ’ αριθμ. 63726/2023 (Β΄ 4795) ΚΥΑ «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων, οικονομικού έτους 2024 - μερική τροποποίηση της υπ’ αρ. 7028/2004 (Β’ 253) απόφασης» και ειδικότερα ότι

«… 3. Ο Κ.Α 6721 «Εισφορά υπέρ συνδέσμων» μετονομάζεται σε «Εισφορά υπέρ συνδέσμων (εκτός ΦΟΔΣΑ)».

4. Ο Κ.Α 6726 μετονομάζεται σε «Εισφορά υπέρ ΦΟΔΣΑ» και Δημιουργείται νέος Κ.Α 6729 με τίτλο «Λοιπές υποχρεωτικές εισφορές».

Τόσο η εισφορά υπέρ ΦοΔΣΑ, όσο και η εισφορά υπέρ συνδέσμων που ασκούν αρμοδιότητες διαχείρισης απορριμμάτων χωρίς όμως να λειτουργούν με τη μορφή ΦοΔΣΑ, εγγράφονται στον ΚΑ 6726 «Εισφορά υπέρ ΦοΔΣΑ»