Εναρκτήρια ομιλία του Υπουργού Εσωτερικών στο Συνέδριο για το ιστορικό αρχείο του Υπουργείου Εσωτερικών
Η ανάδειξη για πρώτη φορά των αρχείων του Υπουργείου Εσωτερικών έρχεται να φωτίσει κρίσιμες πτυχές της ιστορίας του ελληνικού κράτους και να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας εθνικής αυτογνωσίας & συλλογικής αυτοπεποίθησης που στηρίζονται στα πραγματικά ιστορικά δεδομένα.
Κύρια σημεία της εναρκτήριας ομιλίας του Υπουργού Εσωτερικών, Αλέξη Χαρίτση, στο Συνέδριο του ΥΠΕΣ με θέμα «Οι αρχειακές συλλογές του Υπουργείου Εσωτερικών και η σημασία τους για την έρευνα».
Το αρχείο του Υπουργείου Εσωτερικών είναι ένας πραγματικός ιστορικός θησαυρός. Η σημασία του όμως δεν αφορά μόνο το περιεχόμενό του. Μετά την κοπιώδη και αθόρυβη δουλειά των τελευταίων μηνών, το αρχείο βλέπει για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας σε μια συγκυρία που μας καλεί να αναστοχαστούμε τη σχέση μας με τη νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία. Γιατί είναι πολύ εύκολο να μελετάμε, να αναφερόμαστε και να αναπολούμε προηγούμενες περιόδους της ιστορίας μας, όπως η αρχαία ελληνική ιστορία – και καλώς το πράττουμε – ταυτόχρονα όμως, είναι επιτέλους καιρός να αναμετρηθούμε με τα πιο δύσκολα. Να αναμετρηθούμε με τις πτυχές αυτές της σύγχρονης ιστορίας μας, οι οποίες ακόμη και στις μέρες μας προκαλούν αντιπαραθέσεις.
Πρέπει να το κάνουμε γιατί βλέπουμε ακόμη και σήμερα, σε ζητήματα που κυριαρχούν στο δημόσιο διάλογο όπως πολύ πρόσφατα το Μακεδονικό, οι Έλληνες πολίτες να διχάζονται από κάποιους σε «μακεδονομάχους» και «εθνομηδενιστές», ακριβώς επειδή δεν υπάρχει αυτή η σε βάθος κατανόηση της ιστορίας, αλλά και επειδή έχουμε αφήσει το πεδίο ελεύθερο σε διάφορους δημαγωγούς να παραπλανούν την κοινή γνώμη.
Ήρθε λοιπόν, η ώρα να αντιμετωπίσουμε σοβαρά και κατά μέτωπο αυτές τις πιο δύσκολες πτυχές της σύγχρονης ιστορίας μας και να εργαστούμε για τη διαμόρφωση μιας εθνικής αυτογνωσίας η οποία θα στηρίζεται πάνω στα πραγματικά ιστορικά δεδομένα και γεγονότα. Σε αυτήν την μεγάλη εθνική προσπάθεια φιλοδοξούμε να συμβάλουμε με την ανάδειξη του ιστορικού αρχείου του ΥΠΕΣ.
Αντικείμενο του Συνεδρίου που διοργανώθηκε, με θέμα “Οι αρχειακές συλλογές του ΥΠΕΣ και η σημασία τους για την έρευνα” είναι η προσέγγιση της ιστορικής διαδρομής του Υπουργείου Εσωτερικών και η ανάδειξη ενός σημαντικού μέρους της σύγχρονης ιστορίας του ελληνικού κράτους, μέσα από την παρουσίαση και την ανάλυση των σημαντικών ιστορικών αρχείων του, που έρχονται στο φως για πρώτη φορά.
Οι αρχειακές αυτές συλλογές αντιστοιχούν στα ιστορικά πεδία αρμοδιότητας του Υπουργείου (#αυτοδιοίκηση και #αποκέντρωση, #εκλογές, #ιθαγένεια) και καλύπτουν μια θεματολογία αξιοσημείωτου εύρους, η οποία συμπλέκεται με την ιστορική πορεία της χώρας.
Στην πρώτη ενότητα του συνεδρίου, παρουσιάστηκαν αρχεία που αφορούν στη συγκρότηση και τη θεσμοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης και της αποκέντρωσης στην Ελλάδα, αγγίζοντας ενδιαφέρουσες πτυχές, όπως είναι η μεταβολή των τοπωνυμίων και των διοικητικών ορίων, η ιστορία του σχεδιασμού της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς και ο θεσμός των νομαρχών.
Στη δεύτερη ενότητα, εντάχθηκαν αρχεία που συνδέονται με μείζονες ιστορικές στιγμές, όπως είναι η οθωνική περίοδος, η μικρασιατική εκστρατεία και η δικτατορία των συνταγματαρχών. Στο πλαίσιο, μάλιστα, αυτό, παρουσιάστηκαν αρχεία που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα και φωτίζουν κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Στην τρίτη και τελευταία ενότητα, εντάχθηκαν αρχεία που αφορούν την ταραγμένη ιστορική διαδρομή των εκλογικών αναμετρήσεων κατά τον εικοστό αιώνα, καθώς και αρχεία που άπτονται της ιστορικότητας των διαδικασιών απόδοσης, αλλά και αφαίρεσης, ιθαγένειας.
Το Συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, το Υπουργείο Εσωτερικών και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Χαιρετισμό απηύθυναν ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Νικόλαος Βούτσης, ο Υπουργός Εσωτερικών, Αλέξης Χαρίτσης, ο Υπουργός Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κώστας Γαβρόγλου και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πουλάκης.