ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025

Ομιλία Υφυπουργού Εσωτερικών στην Ημερίδα της ΓΓΙΦ για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία

Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,

Η έννοια της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της  γυναικείας ιδιοσυγκρασίας για την εργασία. Σκεφτείτε πως, όταν μιλάμε για Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, αναφερόμαστε σε οικονομικές δραστηριότητες που στηρίζονται σε μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της Δημοκρατίας, της Ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Ας συγκρατήσουμε τις έννοιες : εναλλακτική, Δημοκρατία, Ισότητα, αλληλεγγύη, συνεργασία, σεβασμός.

Αδυνατώ να τις αντιληφθώ χωρίς ταύτιση με το γυναικείο φύλο, την γυναικεία επιχειρηματικότητα και παραγωγικότητα, την συνάθροιση προσώπων και ενώσεων. Μια συνέχεια γενεών από τη γυναίκα διαχειρίστρια της οικιακής οικονομίας, τη γυναίκα αγρότισσα, τη γυναίκα οικοβιοτέχνη, τη γυναίκα με μόρφωση, την γυναίκα επιχειρηματία, επιστήμονα, εξειδικευμένη εργαζόμενη. Σε συνθήκες και σχέσεις εργασίας που διέπουν η ισότητα, η σταθερότητα, η αξιοπρέπεια. Με στόχο την δίκαιη οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο για τον συνολικό πληθυσμό της κοινωνίας σε ολόκληρη την χώρα.

Εδώ και τέσσερα χρόνια, η παρούσα Κυβέρνηση έθεσε σαν στόχο να βγει η χώρα από την κρίση, να αυξηθούν όλοι οι οικονομικοί δείκτες, να μειωθεί η ανεργία, από την οποία πλήττονται πρωτίστως οι νέοι και οι γυναίκες. Να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας, το κύρος, η εθνική της ανεξαρτησία, να αντιμετωπιστούν φαινόμενα διαφθοράς, να λυθούν προβλήματα δεκαετιών, να δημιουργηθεί αυτό που είτε είχε διαλυθεί, είτε ποτέ δεν υπήρξε σε αρκετές από τις εκφάνσεις του: στέρεο κοινωνικό κράτος ή αλλιώς κράτος με επίκεντρο τον άνθρωπο. Ιδιαίτερα τον πιο αδύναμο, τον πιο ευάλωτο, τον πιο σκληρά δοκιμαζόμενο την τελευταία αυτή δεκαετία.

Σε αυτούς τους πολίτες οφείλουμε σαν κοινωνία και σαν κυβέρνηση να επιστρέψουμε ό,τι στερήθηκαν, να τους βοηθήσουμε να σταθούν ξανά στα πόδια τους, να πιστέψουν στον εαυτό τους, σε τρόπους ανάπτυξης που είναι εφικτοί και επικερδείς για τους ίδιους.

Δεν λέμε ως κυβέρνηση ότι έχουμε καταφέρει τα πάντα. Ότι πετύχαμε όλους τους στόχους. Κρινόμαστε καθημερινά, θα κριθούμε και στις κάλπες την προκαθορισμένη ώρα.
Γνωρίζω από προσωπική εμπειρία και λέω ότι δόθηκε ως τώρα και δίνεται καθημερινά, μια τιτάνια μάχη σε πολλά μέτωπα, σε μεγάλο εύρος και βάθος. Ένα από αυτά τα πεδία είναι η ισότητα των φύλων, η εξάλειψη των έμφυλων διακρίσεων και της έμφυλης βίας. Έγιναν τα τελευταία χρόνια, όσα δεν είχαν γίνει εδώ και μία δεκαετία :
– πετύχαμε την χρηματοδότηση και την ενδυνάμωση των δομών συμβουλευτικής και φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας σε όλη την χώρα, με χρηματοδότηση και στελέχωση.
– την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2016 – 2020.
– την κύρωση της «Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης».
– την απόκτηση βασικών, λειτουργικών υποδομών, εδώ, στην πρωτεύουσα της Ελλάδας, την Αθήνα μας. Το τελευταίο διάστημα λειτούργησαν το Συμβουλευτικό Κέντρο του ΚΕΘΙ στο «ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ» στην Πλατεία Θεάτρου, η έδρα του ΚΕΘΙ σε νέες εγκαταστάσεις που μας δίνουν νέες δυνατότητες στην Πλατεία Συντάγματος, η λειτουργία της Βιβλιοθήκης για θέματα φύλου της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Φύλων στην πλατεία Κοτζιά.
– και βεβαίως, έχουμε τον νέο νόμο πλαίσιο που ψηφίσθηκε στις 19 Μαρτίου, για την ολοκληρωμένη πολιτική Ισότητας Φύλων, αντιμετώπισης των έμφυλων διακρίσεων σε όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας στην Ελλάδα.

Τους μήνες που μας απομένουν θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μία βάση για το άμεσο μέλλον στην θετική πλευρά των θεμάτων Ισότητας. Δηλαδή, πέρα από τα ζητήματα για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Η προσπάθεια για την ενίσχυση της γυναικείας συνεταιριστικής επιχειρηματικότητας, των γυναικείων επιχειρήσεων εν γένει και αυτών Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, είναι ένα πολύ καλό και ελπιδοφόρο πεδίο για τις γυναίκες.

Κεντρικό μας στοίχημα είναι η οικονομική ανεξαρτησία και αυτοδυναμία των γυναικών, η δυνατότητα να συμμετέχουν ανεμπόδιστα στην οικονομική παραγωγή, στην επιχειρηματικότητα, να συνεισφέρουν στον οικογενειακό και προσωπικό τους προϋπολογισμό, στην ανάπτυξη των τοπικών οικονομιών, όπου δραστηριοποιούνται.

Άλλωστε, δεν υπάρχει μεγαλύτερο «εργαλείο» εκμετάλλευσης και χειραγώγησης στον κύκλο της έμφυλης ανισότητας, των διακρίσεων και της βίας, από το οικονομικό. Την οικονομική εξάρτηση, τις οικονομικές, εργασιακές ανισότητες που αποτελούν το έδαφος για κάθε μορφής έμφυλες διακρίσεις. Ξεκινούν από ανισότητες στην αμοιβή, στις επαγγελματικές ευκαιρίες, στην εμπόδιση εξέλιξης στην ιεραρχία οργανισμών και επιχειρήσεων, σε απολύσεις λόγω μητρότητας, σε παρενοχλήσεις, σε απειλές, σε εκφοβισμό, μέχρι και στη βία.

Ψηφίστηκε το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών για την «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας». Με το νέο αυτό νομικό πλαίσιο, εισάγουμε υποχρεωτικά, σταθερά, δεσμευτικά για τους υπόχρεους, με επιπτώσεις και πλαίσιο παρακολούθησης της εφαρμογής, διατάξεις για πολιτικές ισότητας σε όλους τους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας. Επομένως και στον τομέα της οικονομίας, της επιχειρηματικότητας. Όλα τα Υπουργεία που σχετίζονται με την οικονομία και τις επιχειρήσεις είναι εφεξής υποχρεωμένα κάθε χρόνο να καταθέτουν προγράμματα για πολιτικές υποστήριξης των γυναικών καθώς και απολογισμούς από τους οποίους θα ελέγχονται.

Προσωπικά, μόνο τους τελευταίους αυτούς μήνες ως Υφυπουργός Εσωτερικών συναντήθηκα με περισσότερους από  2.000 φορείς, άτομα, εκπροσώπους, με τους οποίους η προσπάθεια, η διαβούλευση, η συνεργασία δεν σταματά.

Ανάμεσά τους γυναίκες της παραγωγικότητας, της επιχειρηματικότητας, της οικονομίας.
Απλές εργαζόμενες, υψηλόβαθμα στελέχη, γυναίκες εργάτριες, εργαζόμενες και εργοδότριες και βέβαια γυναίκες κοινωνικά και οικονομικά ευάλωτες, μακροχρόνια άνεργες, αποκλεισμένες εδώ και μήνες ή και χρόνια από την αγορά εργασίας λόγω ηλικίας ή έμφυλων διακρίσεων.

Γυναίκες που αγωνίζονται να βγουν από τον κύκλο της κακοποίησης και να εργαστούν ξανά ή και να εργαστούν για πρώτη φορά.

Γυναίκες ερχόμενες στη χώρα μας από τη βιαιότητα μιας ανάγκης. Μετανάστριες ή προσφύγισσες. Θύματα πολέμων, συγκρούσεων, οικονομικής ανέχειας, ανεργίας, έμφυλης βίας.

Σε αυτούς τους μήνες, είδα και έμαθα για περιπτώσεις γυναικών που τα κατάφεραν να ξεκινήσουν ακόμη και από το μηδέν.
Επιθυμία και στόχος είναι το μεμονωμένο, το ξεχωριστό, να γίνει καθολικό, εφικτό συνολικά και κυρίως, υποστηριζόμενο από την ελληνική πολιτεία και πάντως, από τον κρατικό τομέα Ισότητας των Φύλων, δηλαδή το Υπουργείο Εσωτερικών, την Γενική Γραμματεία Ισότητας Φύλων, το Κέντρο Έρευνας Θεμάτων Ισότητας.

Χτίσαμε μια γερή γέφυρα επικοινωνίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης με γυναίκες που δραστηριοποιούνται σε Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις. Ακούσαμε τα προβλήματά τους, είδαμε την επιθυμία τους να μην εγκαταλείψουν, όσο αντίξοα και αν είναι κάποιες φορές τα δεδομένα. Γυναίκες σκληρά εργαζόμενες που θέλουν να μείνουν στους τόπους τους, να συνεχίσουν να προσπαθούν και κάποια στιγμή να παραδώσουν στις επόμενες γενιές συνθήκες μιας δουλειάς και ζωής καλύτερης από τη δική τους.
Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία για την οποία σήμερα μιλάμε, αποτελεί ένα βήμα συνεργιών, καλής πρακτικής για τη μείωση της ανεργίας, την έμφυλη ισότητα, την τοπική ανάπτυξη. Ένας κοινός τόπος συνεργασίας με όρους ισοτιμίας και σεβασμού, για άτομα, Ενώσεις, Δήμους, Περιφέρειες, κεντρική πολιτική, Ευρωπαϊκή Πολιτική.

Μέσα στους μήνες που προηγήθηκαν, συζητήσαμε σε πολλές πόλεις της χώρας αλλά και στο εξωτερικό, στη Βιέννη, στις Βρυξέλλες, στην Κύπρο, στην έδρα του ΟΗΕ τη Νέα Υόρκη και μόλις προχθές στο Μιλάνο για πολιτικές ισότητας και ένταξης ή επανένταξης των γυναικών στην αγορά εργασίας, στον κύκλο της οικονομίας, της παραγωγής, της έρευνας, της επιστήμης, της γνώσης, της καινοτομίας.

Έχουμε μια συνεχή, σταθερή παρουσία ως χώρα, όπου παράγεται και προάγεται σκέψη και πράξη για θέματα ισότητας. Δεν ακούμε μόνο, αλλά και παρεμβαίνουμε προτείνοντας, με τρόπο που να αναγνωρίζεται η Ελλάδα ως χώρα αναφοράς, όχι άσχετα με τον γενικότερο στόχο των άλλων υπουργείων και του Πρωθυπουργού για την αναγνώρισή μας ως παράγοντα σταθερότητας στη γεωγραφική αυτή περιοχή.

Στηρίζουμε την εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων και επιδιώκουμε ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις με συνέργειες Υπουργείων, Δήμων, Περιφερειών για την γυναικεία εργασία, την καταπολέμηση της ανεργίας των γυναικών, την επανένταξη ευάλωτων και αποκλεισμένων γυναικών, μεταναστριών και προσφυγισσών, θυμάτων έμφυλης βίας και διακρίσεων. Την ενίσχυση προσπαθειών Κ.ΑΛ.Ο και ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ, την ανάπτυξη τοπικών κοινωνιών και οικονομιών, αλλά και τις προσπάθειες εξωστρέφειας σε όλη τη χώρα, προς την Ευρώπη και τον κόσμο.

Η Ελλάδα διαθέτει ασύγκριτα πλεονεκτήματα πρώτων υλών, προϊόντων, κλίματος, φυσικής ομορφιάς. Κυρίως ανθρώπινου δυναμικού. Από γυναίκες που έζησαν, μεγάλωσαν και παράγουν στην οικιακή οικονομία, τη λαϊκή παράδοση, την αγροτική περιφέρεια, μέχρι υψηλά ειδικευόμενες, επιστήμονες, στελέχη επιχειρήσεων, αυτοδημιούργητες, ελεύθερες επαγγελματίες, τεχνοκράτες, μισθωτές, παραγωγούς, ειδικευμένες ή ανειδίκευτες εργαζόμενες, υπαλλήλους. Γυναίκες που αναζητούν μια θέση εργασίας, μια θέση στο παρόν, στο μέλλον, στη ζωή.

Θα κλείσω την ομιλία μου με μία αναφορά σε ένα θέμα που φαντάζει άσχετο με τις σημερινές εργασίες και την γυναικεία επιχειρηματικότητα κάθε είδους, αλλά δεν είναι καθόλου. Σε λιγότερο από 60 ημέρες θα έχουμε πολλαπλές εκλογές. Το Υπουργείο Εσωτερικών, ο Υπουργός κ. Αλ. Χαρίτσης και εγώ, αναθέσαμε στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας δια της Προέδρου του, κ. Ειρήνης Αγαθοπούλου, να δημιουργήσει μία καμπάνια που θα την δείτε σε λίγες ημέρες να προβάλλεται στο διαδίκτυο και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Προτρέπει τις γυναίκες να κατέβουν στις εκλογές ως υποψήφιες.
Προτρέπει τις γυναίκες και τους άνδρες κάθε ηλικίας, αυτήν την φορά να ψηφίσουν με ισότιμα κριτήρια τις γυναίκες που κατεβαίνουν στις εκλογές.
Πριν λίγο καιρό συνεργάστηκα με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και την Ένωση Περιφερειών Ελλάδας και υπογράψαμε μία συμφωνία που μεταξύ άλλων αναφέρει ρητά το εξής: οι Δημοτικές και Περιφερειακές Επιτροπές, όπως θα προκύψουν μετά από τις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές, έχουν σαν υποχρέωση τους, σε κάθε Περιφέρεια, σε κάθε Δήμο της χώρας να προωθήσουν την γυναικεία συνεταιριστική και γενικότερη επιχειρηματικότητα. Με συγκεκριμένους τρόπους, σε συγκεκριμένους χώρους.
Αν δεν υπάρξουν ικανές γυναίκες σε όλα τα ψηφοδέλτια, για να εκλεγούν και να στελεχώσουν αυτές τις Επιτροπές στην συνέχεια, οι συμφωνίες που υπογράψαμε θα μείνουν στα χαρτιά.

Γι’ αυτό λοιπόν, σε αυτές τις εκλογές οι γυναίκες τις χώρας κατεβαίνουν αλλιώς. 
Κατεβαίνουν για να εκλεγούν και να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους,
Κατεβαίνουν για να εκλέξουν και γυναίκες.

  Για εμάς όλες οι γυναίκες αποτελούν υποχρέωση. Είναι σύμμαχοί μας και, όταν τις κοιτάμε, βλέπουμε έναν κόσμο δυνατοτήτων και ευκαιριών, τον οποίο καλούμε την κοινωνία να στηρίξει ως αναγκαίο, χρήσιμο και απαραίτητο μεγάλο μέρος του μέλλοντος της Ελλάδας, ενός καλύτερου κόσμου που μας περιμένει.

Σας ευχαριστώ πολύ.