Κατάργηση Αδειοδοτήσεων ΙΙ
PDF | DOC | Απλούστευση και Προτυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών ίδρυσης και λειτουργίας α) Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών (Κατηγορίας ΙΙΙ Υγειονομικής Διάταξης) και β) Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού ενδιαφέροντος -Σύστημα Γνωστοποίησης
Το ελληνικό σύστημα αδειοδοτήσεων στηρίζεται σε ένα πλέγμα απαιτήσεων υπερβολικής πολυπλοκότητας και αυστηρότητας. Η ανάγκη προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και πρόβλεψης κάθε πιθανότητας παρανομίας έχει οδηγήσει στην υιοθέτηση μιας πολιτικής πρόληψης, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας είναι η απαίτηση υποβολής από τον πολίτη μεγάλου πλήθους δικαιολογητικών στις αδειοδοτούσες αρχές κατά την αδειοδότηση της επιχείρησης/ της επαγγελματικής του δραστηριότητας.
Δυστυχώς, η αποτελεσματικότητα της προληπτικής αυτής πολιτικής είναι μειωμένη κυρίως λόγω της απουσίας επαρκών μεταγενέστερων (ex post) ελέγχων. Αρκετές φορές έχει επισημανθεί από διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς ότι η δυσανάλογα αυστηρή, γραφειοκρατική και άδικη για πολίτες και επιχειρήσεις πολιτική αδειοδοτήσεων οδηγεί σε σπατάλη πόρων της διοίκησης και αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Για το λόγο αυτό οδηγούμαστε στην ανάγκη σχεδιασμού ενός συστήματος, κύριο χαρακτηριστικό του οποίου θα είναι η ορθολογική χρήση των κατάλληλων προγενέστερων (ex ante) ελέγχων όπου αυτοί κρίνονται αναγκαίοι και η επιβεβλημένη χρήση μεταγενέστερων (ex post) ελέγχων σε αναλογία με τα χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες κάθε διαδικασίας.
Το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με τους καθ’ ύλην αρμόδιους φορείς, προχώρησε σε μία ριζοσπαστική για τα ελληνικά δεδομένα αναθεώρηση του συστήματος αδειοδοτήσεων, κύριο προαπαιτούμενο της οποίας είναι η ιεράρχηση των διοικητικών διαδικασιών σε χαμηλής, μέσης και υψηλής επικινδυνότητας. Αρχικός στόχος της δράσης αυτής είναι η πλήρης κατάργηση των αδειοδοτήσεων σε χαμηλού ρίσκου και μικρής συνάθροισης κοινού επιχειρήσεις – εγκαταστάσεις και σε χαμηλού ρίσκου επαγγελματικές δραστηριότητες, με αντικατάστασή τους από ένα σύστημα γνωστοποίησης έναρξης δραστηριότητας ή επαγγέλματος στις καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές και με παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας μέσω αποτελεσματικότερων και συχνότερων ex post ελέγχων. Οι μέσης και υψηλής επικινδυνότητας επαγγελματικές δραστηριότητες προσωρινά διατηρούν το υπάρχον σύστημα αδειοδοτήσεων, ενώ μελλοντικά θα εξετασθεί το ενδεχόμενο ένταξής τους στο σύστημα γνωστοποίησης με περισσότερους δειγματοληπτικούς ex post ελέγχους ή με άμεσο μετά τη γνωστοποίηση έλεγχο στο σύνολο των νέων επιχειρήσεων/εγκαταστάσεων που θα ιδρύονται και θα λειτουργούν.
Με τις αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/34824/27-12-2013 και ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/34825/27-12-2013 Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών, Υγείας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και Οικονομικών (ΦΕΚ 3402Β΄/31-12-2013 και 3403Β΄/31-12-2013 αντίστοιχα), καταργείται το υφιστάμενο σύστημα χορήγησης άδειας σε Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης (πλην των υπεραγορών τροφίμων)[1] καθώς και σε Καταστήματα Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού ενδιαφέροντος[2] και αντικαθίσταται από α) ένα σύστημα γνωστοποίησης του αιτούντος στις αρμόδιες αρχές περί έναρξης λειτουργίας της επιχείρησής του, περί συμμόρφωσής του[3] με τις οικείες διατάξεις και περί τήρησης του συνόλου των προϋποθέσεων λειτουργίας των εν λόγω επιχειρήσεων και β) τη βελτιστοποίηση και εντατικοποίηση των ελέγχων, οι οποίοι κατά παράδοση έπονταν της αδειοδότησης. Με τις εν λόγω Κ.Υ.Α επίσης εντάσσεται στο σύστημα γνωστοποίησης και η διαδικασία της Αντικατάστασης Γνωστοποίησης ίδρυσης και λειτουργίας των σχετικών επιχειρήσεων, λόγω α) λειτουργίας της επιχείρησης από νέο πρόσωπο (εφόσον δεν έχει γίνει μεταφορά, επέκταση, αλλαγή της χρήσης ή τροποποίηση των υγειονομικών όρων λειτουργίας του καταστήματος), β) αποχώρησης ή αντικατάστασης του νομίμου εκπροσώπου της επιχείρησης, γ) αλλαγής της νομικής μορφής της εταιρίας (εφόσον ο Α.Φ.Μ. παραμένει ο ίδιος), δ) αλλαγής επωνυμίας της, ή ε) προσθήκης σε αυτή νέας δραστηριότητας της ίδιας κατηγορίας (εφόσον η λειτουργία μεικτής επιχείρησης δεν απαγορεύεται ρητά από τις οικείες διατάξεις, όπως λ.χ ισχύει στην περίπτωση των εργαστηρίων δερματοστιξίας τα οποία δεν επιτρέπεται να λειτουργούν στον ίδιο χώρο με άλλες επιχειρήσεις καλλωπισμού, υγειονομικού ή μη ενδιαφέροντος σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 2. Απόφασης αριθμ. Υ1γ/Γ.Π.οικ.21172/ΦΕΚ 306 Β΄/14.03.2003).
Η αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2/33565 Κοινή Υπουργική Απόφαση που αφορά στην ίδρυση και λειτουργία Γυμναστηρίων και Αθλητικών Σχολών (ΦΕΚ 3169Β΄/12-12-2013) και οι προαναφερθείσες Αποφάσεις αποτελούν τις πρώτες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις κατάργησης συστημάτων αδειοδοτήσεων, εισαγωγής του συστήματος γνωστοποίησης έναρξης άσκησης δραστηριότητας/επαγγέλματος καθώς και εισαγωγής της έννοιας της προτυποποίησης διαδικασιών. Ο εν λόγω όρος (προτυποποίηση) αφορά στην κωδικοποίηση των προϋποθέσεων λειτουργίας[4] κάθε είδους επιχείρησης, όπως αυτές προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις, και την αποτύπωσή τους εντός του εντύπου της γνωστοποίησης με τρόπο απλό και οργανωμένο, έτσι ώστε α) ο ενδιαφερόμενος να είναι σε θέση να κατανοήσει όλα τα βήματα και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει για την ορθή λειτουργία της επιχείρησής του (όπως αυτή προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις) και β) οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να διευκολύνονται κατά τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων, διαθέτοντας έτοιμη λίστα με τις προϋποθέσεις λειτουργίας της επιχείρησης που ελέγχουν.
Στη συνέχεια δίδονται ακριβείς οδηγίες σχετικά α) με τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για τη διαδικασία έναρξης λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Καταστήματος διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης καθώς και Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη σχετική ΚΥΑ και β) με τη διενέργεια των μεταγενέστερων ελέγχων.
A) Γνωστοποίηση έναρξης λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Καταστήματος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης / Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού ενδιαφέροντος
Η διαδικασία έναρξης λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης καθώς και Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος διαμορφώνεται πλέον ως εξής:
1. Ο ενδιαφερόμενος προμηθεύεται το έντυπο της διαδικασίας έναρξης λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης και το έντυπο έναρξης λειτουργίας Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος μέσω της ιστοσελίδας του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, του οικείου Δήμου, του ηλεκτρονικού Ε.Κ.Ε (ERMIS-EUGO), είτε μεταβαίνοντας σε οποιοδήποτε φυσικό Ε.Κ.Ε ή σε οποιαδήποτε καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου (π.χ. Τμήμα ή Γραφείο έκδοσης αδειών Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, Τμήμα Δημοτικών Προσόδων κλπ). Από το Β’ μέρος του εν λόγω εντύπου μπορεί να ενημερωθεί για όλες τις προϋποθέσεις λειτουργίας της επιχείρησής του. Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω προϋποθέσεις αφορούν στην επιχείρηση τόσο κατά την ίδρυσή της (π.χ. οικοδομική άδεια, πυροπροστασία, συνδεσιμότητα με υδρευτικό δίκτυο κλπ) όσο και κατά τη συνέχεια της λειτουργίας της (π.χ. τήρηση όρων υγιεινής, συμμετοχή σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης κλπ). Για το λόγο, αυτό ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ανατρέχει στην πληροφόρηση που του παρέχει το έντυπο της διαδικασίας και μετά την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησής του, προκειμένου να γνωρίζει τι αναμένεται από τον ίδιο κατά τη διάρκεια λειτουργίας της, καθώς και σε περίπτωση ελέγχου.
2. Πριν την υποβολή του εντύπου γνωστοποίησης στις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες, ο ιδιοκτήτης του Κ.Υ.Ε διάθεσης τροφίμων και ποτών ή του Κ.Υ.Ε παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος οφείλει να έχει λάβει προέγκριση από το δήμο για την ίδρυση της επιχείρησής του. Η διαδικασία της προέγκρισης ίδρυσης Κ.Υ.Ε παραμένει ως είχε, απαιτεί την κατάθεση των δικαιολογητικών που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις[5] και διεκπεραιώνεται εντός δεκαπέντε (15) από την υποβολή της αίτησης.
3. Ο ενδιαφερόμενος, σε συνεργασία με τον αρμόδιο μηχανικό του, είναι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση του χώρου της επιχείρησης σύμφωνα με τις αναγραφόμενες στο έντυπο προϋποθέσεις και προδιαγραφές. Οι προϋποθέσεις αυτές δεν διαφοροποιούνται από τις ήδη ισχύουσες, απλώς βρίσκονται ομαδοποιημένες και καταγεγραμμένες με τρόπο κατανοητό ώστε να καθίσταται όσο το δυνατόν ευκολότερη η προετοιμασία του καταστήματος. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, οι ενδιαφερόμενοι πληροφορούνταν μόνο για τα δικαιολογητικά που όφειλαν να προσκομίσουν στις καθ’ ύλην αρμόδιες αρχές και συχνά αγνοούσαν την ύπαρξη συγκεκριμένων προδιαγραφών εντός του σχετικού θεσμικού πλαισίου.
Ορισμένα δικαιολογητικά (π.χ. αντίγραφο οικοδομικής άδειας με βεβαίωση κύριας χρήσης KYE, αναλυτικό και επικαιροποιημένο όπου χρειάζεται διάγραμμα ροής της δραστηριότητας της επιχείρησης, το οποίο καταρτίζει και υπογράφει ο υγειονομικά υπεύθυνος είτε επιστήμονας σχετικής ειδικότητας, σύστημα ιχνηλασιμότητας δηλ. συσχέτισης των παραλαμβανόμενων προϊόντων με τους προμηθευτές τους κλπ) δεν θα υποβάλλονται πλέον στην καθ’ ύλην αρμόδια (πρώην αδειοδοτούσα) αρχή, αλλά θα διατηρούνται εντός της επιχείρησης για τις περιπτώσεις διενέργειας ελέγχων.
4. Όταν ολοκληρωθεί η προετοιμασία του Κ.Υ.Ε λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών ή του Καταστήματος παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τις νόμιμες προδιαγραφές, ο ενδιαφερόμενος, ο μηχανικός του και ο υγειονομικά υπεύθυνος (εκτός από την περίπτωση όπου ο υγειονομικά υπεύθυνος ταυτίζεται με τον ιδιοκτήτη και εκτός από τις περιπτώσεις των Καταστημάτων Υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος) υπογράφουν τις σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις του πρώτου μέρους του εντύπου με τις οποίες πιστοποιούν και αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη συμμόρφωσή τους με το νόμο ως προς τη λειτουργία της επιχείρησης. Οι υπογράφοντες οφείλουν επίσης να συμπληρώσουν με ένα Χ τα κενά πεδία (κουτάκια) του Β’ μέρους του εντύπου σχετικά με τις προϋποθέσεις, για την τήρηση των οποίων έχουν δεσμευθεί μέσω των υπεύθυνων δηλώσεών τους[6]. Εάν, εκ παραδρομής, τα πεδία αυτά (των οποίων η συμπλήρωση διευκολύνει τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες κατά τη διενέργεια ελέγχου) δεν συμπληρωθούν σωστά, υπερισχύει η υπεύθυνη δήλωση του Α’ μέρους σύμφωνα με την οποία υπάρχει δέσμευση για την τήρηση όλων των σχετικών με την εκάστοτε επιχείρηση όρων λειτουργίας. Σημειώνεται τέλος ότι η υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού δεσμεύει τον υπογράφοντα ως προς την τήρηση των σχετικών με την αρμοδιότητά του προϋποθέσεων κατά την ημερομηνία υπογραφής της δήλωσης. Μετά από την ημερομηνία αυτή, υπεύθυνος για τη μη τροποποίηση των κτιριολογικών προϋποθέσεων καθίσταται ο ιδιοκτήτης.
5. Οι υπεύθυνες δηλώσεις (Α’ Μέρος), το συμπληρωμένο έντυπο (Β’ Μέρος) καθώς και το προβλεπόμενο παράβολο υποβάλλονται στο φυσικό ή ηλεκτρονικό Ε.Κ.Ε ή στην καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του δήμου. O υπάλληλος της Γραμματείας, του Πρωτοκόλλου ή του Ε.Κ.Ε που παραλαμβάνει το έντυπο, αφού διενεργήσει αποκλειστικά και μόνον έλεγχο πληρότητας των υποβληθέντων στοιχείων, συμπληρώνει τη σχετική «Βεβαίωση υποβολής γνωστοποίησης», στην οποία εμπεριέχεται και ο αριθμός πρωτοκόλλου παραλαβής. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω βεβαίωση επέχει θέση άδειας και με την παραλαβή της το Κ.Υ.Ε λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης/ Κατάστημα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος, μπορεί πλέον να λειτουργήσει κανονικά, χωρίς να απαιτείται καμία πρόσθετη ενέργεια από τον ενδιαφερόμενο, ούτε επεξεργασία των υποβληθέντων στοιχείων από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου.
Όταν η γνωστοποίηση πραγματοποιείται μέσω του ηλεκτρονικού ΕΚΕ, αντί παραβόλου, αποστέλλεται φωτοαντίγραφο του αποδεικτικού κατάθεσης του ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό που υποδεικνύεται από το ηλεκτρονικό ΕΚΕ (ERMIS-EUGO).
Στις περιπτώσεις που η γνωστοποίηση πραγματοποιείται από νομικό πρόσωπο (εταιρεία), ο νόμιμος εκπρόσωπος αυτής επιδεικνύει στην αρμόδια υπηρεσία του οικείου Δήμου ή στο ΚΕΠ που λειτουργεί ως ΕΚΕ, ή αποστέλλει ηλεκτρονικά μέσω του ηλεκτρονικού Ε.Κ.Ε. με την υποβολή των υπεύθυνων δηλώσεων και του παραβόλου, πιστοποιητικό της αρμόδιας για την τήρηση του μητρώου διοικητικής ή δικαστικής αρχής περί μη λύσης και περί μη πτώχευσης της εταιρείας καθώς και βεβαίωση της αρμόδιας για την τήρηση του μητρώου διοικητικής αρχής περί της νομίμου εκπροσώπησης της εταιρείας.
6. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου, μετά την παραλαβή του συμπληρωμένου εντύπου γνωστοποίησης άμεσα υποχρεούται να το κοινοποιήσει εντός πέντε (5) ημερών στην Υγειονομική Υπηρεσία της Οικείας Περιφερειακής Ενότητας, στην οικεία Υπηρεσία Δόμησης καθώς και στην Πυροσβεστική Υπηρεσία προκειμένου οι υπηρεσίες αυτές α) να έχουν καταχωρημένες τις νέες επιχειρήσεις στα αρχεία τους και β) να μπορούν να χρησιμοποιούν τα στοιχεία των σχετικών εντύπων κατά τη διενέργεια των απαραίτητων δειγματοληπτικών, έκτακτων και περιοδικών ελέγχων.
β) Διενέργεια ελέγχων
Η διενέργεια των απαραίτητων ελέγχων κατά τη λειτουργία μιας επιχείρησης κρίνεται ως πολύ πιο σημαντική από την τυπική διασφάλιση της πληρότητας των δικαιολογητικών και της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων για την ίδρυση και λειτουργία της κατά το στάδιο της αδειοδότησης, όπως αυτό γινόταν μέχρι σήμερα.
Σκοπός των αρχικών δειγματοληπτικών ελέγχων, οι οποίοι θα διενεργούνται υποχρεωτικά σε ποσοστό τουλάχιστον είκοσι τοις εκατό (20%) επί του συνόλου των Κ.Υ.Ε που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των σχετικών Κ.Υ.Α. τα οποία ιδρύονται και λειτουργούν με το σύστημα της γνωστοποίησης, είναι η διαπίστωση της συνδρομής των νομίμων προϋποθέσεων για τη λειτουργία τους καθώς και η ακρίβεια των δηλουμένων στοιχείων. Ευρύτερος στόχος όλων των ελέγχων, τόσο των δειγματοληπτικών όσο και των έκτακτων, είναι η διασφάλιση της διαρκούς καλής λειτουργίας της επιχείρησης ώστε να διασφαλίζεται αντίστοιχα και η αποτελεσματικότερη προστασία του δημοσίου συμφέροντος (ασφάλεια καταναλωτή/ πελάτη, τήρηση κανόνων υγιεινής και καλή ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών, εκπλήρωση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων ιδιοκτήτη κλπ)
Η ύπαρξη ορισμένων κατάλληλων ελεγκτικών μηχανισμών (όπως π.χ. η Υγειονομική Υπηρεσία, η οποία ενεπλέκετο στη διαδικασία αδειοδότησης) διευκολύνει κατά πολύ την εφαρμογή των περί ελέγχου διατάξεων, με τη διαφορά ότι α) η εν λόγω υπηρεσία δεν θα γνωμοδοτεί πλέον προκειμένου να αδειοδοτηθεί μία επιχείρηση, αλλά θα διενεργεί τον υποχρεωτικό δειγματοληπτικό έλεγχο όπως αυτός ορίζεται στην παρούσα Κ.Υ.Α και β) τόσο η Υγειονομική Υπηρεσία όσο και η Υπηρεσία Δόμησης καθώς και η Πυροσβεστική Υπηρεσία θα αναλάβουν τη διενέργεια περισσότερων μεταγενέστερων ελέγχων στα νεοσυσταθέντα και στα ήδη υπάρχοντα Κ.Υ.Ε/ Καταστήματα παροχής υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος. Αντίστοιχα, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων (πρώην αδειοδοτούσες αρχές) στις οποίες περιέρχονται οι δηλώσεις γνωστοποίησης, μετατρέπονται από υπηρεσίες αδειοδότησης σε υπηρεσίες σχεδιασμού των ελέγχων και διασφάλισης της τήρησης της σχετικής νομοθεσίας.
Η ακριβής διαδικασία ελέγχου διαμορφώνεται ως εξής:
1. Η αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, η οικεία Υπηρεσία Δόμησης καθώς και η Πυροσβεστική Υπηρεσία ενημερώνονται από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου στην οποία έχει περιέλθει το έντυπο της γνωστοποίησης λειτουργίας Κ.Υ.Ε λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης/ Καταστήματος παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος του συγκεκριμένου Δήμου. Κατά τη διάρκεια κάθε ημερολογιακού έτους, οι τρεις αυτές υπηρεσίες υποχρεούνται να διενεργήσουν δειγματοληπτικό έλεγχο τουλάχιστον στο είκοσι τοις εκατό (20%) του συνόλου των ανωτέρω κατηγοριών Κ.Υ.Ε τα οποία ιδρύθηκαν εντός του έτους με γνωστοποίηση του ιδιοκτήτη τους στην καθ’ ύλην αρμόδια αρχή. Τα Κ.Υ.Ε που θα ελεγχθούν δειγματοληπτικά από την Υγειονομική Υπηρεσία και την Υπηρεσία Δόμησης επιλέγονται από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία του οικείου Δήμου (πρώην αδειοδοτούσα αρχή), ενώ η Πυροσβεστική Υπηρεσία διενεργεί ανεξάρτητα τους δικούς της δειγματοληπτικούς ελέγχους.
Εκτός από τους υποχρεωτικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους, ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί και σε ελέγχους που θα διεξάγονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ως έκτακτοι. Οι έλεγχοι αυτοί πρέπει πλέον να ακολουθούν την πολιτική της διασφάλισης της διαρκούς καλής λειτουργίας των προαναφερθέντων επιχειρήσεων και της αντίστοιχης διαρκούς συμμόρφωσης με τη σχετική νομοθεσία. Η διενέργειά τους δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στις περιπτώσεις που έχει προηγηθεί καταγγελία αλλά θα πρέπει να επεκταθεί σε όλα ανεξαιρέτως τα Κ.Υ.Ε που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των σχετικών Κ.Υ.Α., είτε αυτά λειτουργούν με αδειοδότηση είτε με γνωστοποίηση.
Η λίστα των προϋποθέσεων του εντύπου της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας Κ.Υ.Ε λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης / Καταστήματος Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, ή της Αντικατάστασης Γνωστοποίησης ίδρυσης και λειτουργίας του, η οποία υποβάλλεται από τους ενδιαφερομένους κατά τη γνωστοποίηση στον οικείο Δήμο, θα χρησιμοποιείται και από τους ελεγκτές για τη διενέργεια του ελέγχου, καθιστώντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, την ελεγκτική διαδικασία προσιτή και στον ενδιαφερόμενο/ιδιοκτήτη. Η ύπαρξη της συγκεκριμένης και αναλυτικής αυτής λίστας προϋποθέσεων οδηγεί στη διασφάλιση διαφάνειας κατά τη διενέργεια των ελέγχων. Αναμένεται έτσι να μειωθεί η δυσανασχέτηση των ενδιαφερομένων καθώς και η τυχόν μη αποδοχή εκ μέρους τους των πορισμάτων των ελέγχων λόγω δικής τους ελλιπούς γνώσης των σχετικών διατάξεων που καθορίζουν τις προϋποθέσεις λειτουργίας της επιχείρησής τους. Επιπλέον, αναμένεται να μειωθούν οι περιπτώσεις αυθαίρετης επιβολής από τους ελεγκτές προστίμων ή ποινών, στις οποίες μπορεί να οδηγήσουν η διακριτική ευχέρεια ως προς την ερμηνεία των σχετικών διατάξεων, η πολυνομία και η ασαφής διατύπωση των προϋποθέσεων εντός του θεσμικού πλαισίου.
Τα πορίσματα κάθε ελέγχου, με τις τυχόν ευρεθείσες παραβάσεις και τις αντίστοιχες αιτιολογημένες προτεινόμενες ποινές (πρόστιμα/ οριστική παύση ή προσωρινή διακοπή λειτουργίας κλπ) γνωστοποιούνται στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου (Τμήμα ή Γραφείο έκδοσης αδειών Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος κλπ) , η οποία διατηρεί αρχείο ελέγχων και καθορίζει με απόφασή της τις οριστικές ποινές σε περίπτωση που έχει διαπιστωθεί κάποια παράβαση ή έλλειψη
Εντός του Ιανουαρίου του επόμενου έτους, η αρμόδια υπηρεσία κάθε Δήμου θα αποστέλλει στη Δ/νση Οργάνωσης και Λειτουργίας ΟΤΑ της Γενικής Δ/νσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών ενημέρωση σχετικά με το συνολικό αριθμό των επιχειρήσεων που ιδρύθηκαν κατά το προηγούμενο έτος με το σύστημα της γνωστοποίησης. Επίσης θα αποστέλλει τη λίστα (επωνυμία και στοιχεία επικοινωνίας) των επιχειρήσεων που ελέγχθηκαν στα πλαίσια δειγματοληπτικών ή έκτακτων ελέγχων που διενεργήθηκαν. Η εν λόγω Δ/νση του Υπουργείου Εσωτερικών θα ενημερώνει με έγγραφό της τη Δ/ση Απλούστευσης Διαδικασιών & Παραγωγικότητας του ΥπΔιΜΗΔ για τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του συστήματος γνωστοποίησης σε Κ.Υ.Ε διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης καθώς και σε Καταστήματα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος στο σύνολο των Δήμων της χώρας. Το έγγραφο αυτό θα περιλαμβάνει α) το συνολικό αριθμό των διενεργηθέντων ελέγχων (δειγματοληπτικών και εκτάκτων) με αναγεγραμμένο το σχετικό τους ποσοστό επί του συνόλου των νεοϊδρυθεισών επιχειρήσεων, β) το συνολικό αριθμό των διενεργηθέντων έκτακτων ελέγχων σε παλαιότερες επιχειρήσεις, καθώς και γ) τυχόν παρατηρήσεις της Δ/νσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Ο.Τ.Α ως εποπτεύοντος φορέα, για την πορεία της εφαρμογής του συστήματος γνωστοποίησης.
Σε περίπτωση που κατά τον δειγματοληπτικό ή τον έκτακτο έλεγχο διαπιστωθεί κάποια σοβαρή παράβαση με αντίστοιχη ψευδή δήλωση του ενδιαφερομένου, η αρμόδια Δ/νση του Δήμου οφείλει να παραπέμψει την εν λόγω υπόθεση στη δικαιοσύνη για την επιβολή στον ενδιαφερόμενο ή/και στον μηχανικό, ή/και στον υγειονομικώς και αγορανομικώς υπεύθυνο των σχετικών ποινικών κυρώσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του Ν. 1599/1986.
Η οριστική ή μερική ανάκληση άδειας η οποία ίσχυε μέχρι σήμερα στις περιπτώσεις διαπίστωσης σοβαρών παραβάσεων και εξακολουθεί να ισχύει για τις επιχειρήσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων σχετικά με τη γνωστοποίηση ίδρυσης και λειτουργίας επιχείρησης, αντικαθίσταται πλέον από οριστική παύση ή μερική διακοπή λειτουργίας για τα τις επιχειρήσεις που λειτουργούν με το καθεστώς της γνωστοποίησης. Όσον αφορά στα δικαιώματα του ενδιαφερόμενου για προσφυγή εναντίον των πορισμάτων των ελέγχων, αυτά παραμένουν ως έχουν.
Επισημαίνουμε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διενέργεια οποιουδήποτε ελέγχου παραμένει η προσήλωση στο στόχο της προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος, κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να εμμένουν στην ανεύρεση επουσιωδών παραλείψεων πιθανώς οφειλομένων σε απλή αμέλεια προκειμένου να επιβάλουν κάποια ποινή στον ιδιοκτήτη της επιχείρησης. Επίσης, τα Κ.Υ.Ε. λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής διάταξης καθώς και/ ή τα Καταστήματα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος που ιδρύονται με γνωστοποίηση δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη αυστηρότητα ή καχυποψία σε σχέση με τα ήδη υπάρχοντα αντίστοιχα καταστήματα. Η απεμπλοκή των καθ’ ύλην αρμοδίων υπηρεσιών από τη διαδικασία αδειοδότησης θα πρέπει, αντίθετα, να οδηγήσει σε καλύτερο και ουσιαστικότερο έλεγχο της λειτουργίας και των δύο κατηγοριών καταστημάτων.
Επισημαίνουμε εκ νέου ότι όσα αναφέρονται στην παρούσα εγκύκλιο ισχύουν τόσο για την ίδρυση και λειτουργία νέων Κ.Υ.Ε. διάθεσης τροφίμων και ποτών της Κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής διάταξης και Καταστημάτων παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος, όσο και για την Αντικατάσταση Γνωστοποίησής τους (για τις περιπτώσεις αντικατάστασης γνωστοποίησης βλ. σελ. 2 της παρούσας εγκυκλίου).
Τέλος, επισημαίνουμε ότι α) για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες Κ.Υ.Ε (πλην των όσων υπάγονται στην κατηγορία ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης), β) για τις υπεραγορές τροφίμων και ποτών και γ) για τις περιπτώσεις προσθήκης στα Κ.Υ.Ε λιανικής διάθεσης τροφίμων και ποτών (κατηγορίας ΙΙΙ της Υγειονομικής Διάταξης) και/ ή στα Καταστήματα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος δραστηριοτήτων ή υπηρεσιών που παρέχονται από Κ.Υ.Ε κατηγοριών διαφορετικών από τις προαναφερόμενες, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της υπ’ αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/31600/20-11-2013 (ΦΕΚ Β΄ 3106) Κοινής Απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Πολιτισμού και Τουρισμού, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Περιβάλλοντος, Υγείας και Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών έκδοσης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, Θεάτρου και Κινηματογράφου».
Η επιτυχής εφαρμογή της παρούσας δράσης θα κριθεί από τα αποτελέσματά της, τα οποία πρέπει να περιλαμβάνουν α) τη διεκπεραίωση των προαναφερθεισών διαδικασιών σε μηδενικό χρόνο μετά την εξασφάλιση της προέγκρισης ίδρυσης των καταστημάτων που αυτές αφορούν, β) τη διενέργεια του απαιτούμενου αριθμού δειγματοληπτικών ελέγχων στα νεοϊδρυθέντα σχετικά καταστήματα με παράλληλη αύξηση των έκτακτων ελέγχων στις επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν με αδειοδότηση, γ) την αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των πολιτών/ενδιαφερομένων και επιχειρήσεων που ασκούν τις εν λόγω δραστηριότητες και δ) την αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των καθ’ ύλην αρμοδίων υπηρεσιών από τη νέα τους αρμοδιότητα, που είναι αυτή της παρακολούθησης εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας σε διαρκή βάση. Στο σημείο αυτό, κρίνεται σκόπιμο να τονισθεί ότι η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών είναι όρος ταυτόσημος με την ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας εν γένει. Με τις προωθούμενες δράσεις επαναπροσδιορίζονται οι σχέσεις της Δημόσιας Διοίκησης με την οικονομία και την κοινωνία και θεμελιώνεται πλέον η αμοιβαία εμπιστοσύνη.
