Χαιρετισμός Υφυπουργού Εσωτερικών στην Ημερίδα του Δήμου Ιστιαίας-Αιδηψού με θέμα: «Γυναίκα στη Δημόσια Σφαίρα»
Αξιότιμη Κα Δήμαρχε,
Αγαπητές αιρετές και αγαπητοί αιρετοί
Αγαπητές φίλες και Φίλοι,
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη να βρίσκομαι εδώ, στην όμορφη Αιδηψό, μαζί σας σήμερα σε μία ημερίδα που πραγματεύεται ένα πολύ σημαντικό θέμα. Ένα θέμα που εσωκλείει μία σειρά κατηγορίες υποθεμάτων, για το οποία δόθηκαν πολλοί και μεγάλοι αγώνες από τις γυναίκες σχεδόν ολόκληρου του κόσμου εδώ και δύο …μόλις δύο αιώνες, ασυμπλήρωτους κιόλας.
Με λίγα λόγια, η γυναίκα στην δημόσια σφαίρα είναι ένα θέμα που, σε σχέση με την διάρκεια του χρόνου που εμφανίζεται η κοινωνία ως οργανωμένη, κάποιες χιλιετίες πριν, είναι πολύ νέο. Αυτό μαρτυρά από μόνο του, πόσο δύσκολη δουλειά έπρεπε να γίνει τους τελευταίους δύο αιώνες, προκειμένου σήμερα να είμαστε εμείς εδώ και να έχουμε το δικαίωμα να συνομιλούμε μεταξύ μας, να ανταλλάσσουμε απόψεις και να σχεδιάζουμε πολιτικές για τις γυναίκες και την Ισότητα των Φύλων, εν γένει, για την κοινωνία.
Λίγη ιστορία τώρα…
Μόνο 66 χρόνια μας χωρίζουν από την χρονιά, το 1952, όπου με τον Νόμο 2159 της 28ης Μαΐου του 1952 οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα του «εκλέγεσθαι» το οποίο όμως δεν άσκησαν, παρά μόνο σε κάποιες αναπληρωματικές εκλογές λίγους μήνες αργότερα, μόνο στην Θεσσαλονίκη, όπου αναδείχτηκε πρώτη Ελληνίδα βουλευτής η Ελένη Σκούρα του «Ελληνικού Συναγερμού». Υποψήφια τότε, ήταν και η Γεωργία Ζάνα του κόμματος των «Φιλελευθέρων». Αυτές οι δύο ήταν οι πρώτες ελληνίδες υποψήφιες για να λάβουν θεσμική θέση στην δημόσια σφαίρα.
Μόλις το 1956 ίσχυσε τελικά το δικαίωμα του «εκλέγειν» και «εκλέγεσθαι» στην Ελλάδα καθολικά, για πρώτη φορά, και αναδείχθηκαν βουλευτίνες η Λίνα Τσαλδάρη της «ΕΡΕ» και η Βάσω Θανασέκου της «Δημοκρατικής Ένωσης». Πρώτη Ελληνίδα Υπουργός, της Πρόνοιας, ορίσθηκε η Λίνα Τσαλδάρη στην Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Έχει σημασία ότι στις δημοτικές εκλογές της ίδιας χρονιάς εξελέγη η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος που ήταν η Μαρία Δεσσύλα στον Δήμο Κέρκυρας.
Θα πρέπει να θυμηθούμε ότι είχε προηγηθεί η νομοθέτηση του «εκλέγειν» για τις γυναίκες από το 1930 στις 5 Φεβρουαρίου, αλλά υπό όρους: 1ον επιτρεπόταν να ψηφίζουν μόνο για τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές, 2ον έπρεπε να ήταν άνω των 30, 3ον έπρεπε να είναι εγγράμματες, 4ον έπρεπε να υπάρχουν το 1930 στους εκλογικούς καταλόγους …και δεν υπήρχαν!
Έτσι, στις Δημοτικές και Κοινοτικές εκλογές της 11 Φεβρουαρίου 1934 κατάφεραν να ψηφίσουν από 240 έως 480 γυναίκες σε όλη την Ελλάδα !!!
Έχει επίσης σημασία να αναφέρουμε ότι για να φτάσει η ελληνική κοινωνία να συζητά στο επίπεδο της Κυβέρνησης το να δώσει δικαίωμα να ψηφίζουν κάποιες γυναίκες, πήρε 40 χρόνια. Από το 1887 άρχισε η Καλλιρόη Παρρέν να καταθέτει το αίτημα δημόσια μέσα από τις σελίδες της εφημερίδας της που κυκλοφορούσε με το όνομα «Εφημερίδα των Κυριών», για να δεχθεί να το προτείνει ο Πρωθυπουργός Γονατάς το 1921, ο οποίος το απέσυρε λόγω έντονων αντιδράσεων. Ξανασυζητήθηκε το 1925, αλλά και πάλι αποσύρθηκε κακήν – κακώς, μέχρι το 1930 που θεσμοθετήθηκε, όπως είπαμε.
Να σημειώσουμε και κάτι: όταν θεσμοθετήθηκε, η Καλλιρόη Παρρέν είχε πεθάνει, αφού πρώτα είχε αναγκαστεί να κλείσει την εφημερίδα της σχεδόν κυνηγημένη, ενώ στα 1918 είχε εισπράξει και 10 ημέρες εξορία στην Ύδρα για την «επαναστατική» της απαίτηση να αποκτήσουν κάποια δικαιώματα οι γυναίκες.
Για να τελειώσω αυτήν την μικρή ιστορική αναδρομή, το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας που εγκρίθηκε το 1844, στο άρθρο 3 αναφέρει κατηγορηματικά ότι: «όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του Νόμου». Όπως καταλαβαίνετε το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα είχε αμελήσει να συμπεριλάβει εκτός από τους «ίσους», και τις «ίσες». Ανάμεσα στους «Έλληνες», και τις «Ελληνίδες».
Το φαντάζεσθε; Η Μπουμπουλίνα που είχε δώσει μέχρι δύο δεκαετίες πριν το 1844 την περιουσία της στον πόλεμο για την απελευθέρωση της χώρας της, θα είχε αγνοηθεί, αν ζούσε το 1844.
Η Μαντώ Μαυρογένους που έζησε μέχρι και τέσσερα χρόνια πριν το πρώτο σύνταγμα της Ελλάδας, που είχε τιμηθεί με τον βαθμό της αντιστράτηγου από τον Καποδίστρια, δεν υπήρχε για το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας.
Παρά τα δικαιώματα για την Ισότητα των Φύλων, όσο αφορά το «εκλέγειν» και το «εκλέγεσθαι», που κατακτήθηκαν σποραδικά από το 1930 έως το 1956, όπως σχεδόν παντού στον κόσμο με κόπο και συχνά με αίμα από το γυναικείο κίνημα, το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας που μνημονεύει σωστά την σύνθεση της κοινωνίας είναι αυτό του 1975, αφού αναφέρει το αυτονόητο: «Οι Ελληνίδες και οι Έλληνες είναι ίσοι».
Για να μην αυτομαστιγονόμαστε, να σας αναφέρω ότι και στην Γαλλία της γαλλικής επανάστασης και στο επαναστατικό Σύνταγμα του 1793, ομοίως δεν υπήρχαν οι γυναίκες. Το ίδιο στην Αγγλία και στις ΗΠΑ. Μετά το 1944 και το τέλος του β’ Παγκοσμίου Πολέμου και υπό τους ανταγωνισμούς στα πολιτικά δικαιώματα εν μέσω Ψυχρού Πολέμου, άρχισαν τα Συντάγματα στην Ευρώπη να προβλέπουν την καθολική ψηφοφορία ανδρών και γυναικών. Το μοντέλο δημοκρατίας, αυτό της Ελβετίας, ενέταξε το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, μόλις το 1971.
Επανερχόμαστε στο σήμερα…
Τα Σύνταγμα λέει ότι οι γυναίκες και οι άνδρες είναι ίσοι στην Ελλάδα, είναι όμως ακόμη και μέχρι σήμερα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι αλήθεια ότι η δημοκρατία μας κατέκτησε πάρα πολλά στον τομέα αυτόν τις τελευταίες δεκαετίες. Όμως μένουν πολλά να γίνουν ακόμη. Κυρίως, πρέπει να εργαστούμε όλες και όλοι, και όλες οι βαθμίδες της διοίκησης, αλλά και οι θεσμοί στην Ευρώπη μαζί με αυτούς του κάθε κράτους μέλους, ώστε να εφαρμόσουμε πολιτικές ισότητας φύλων κομμένες και ραμμένες στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας μας. Τις ανάγκες Ισότητας των νέων ανθρώπων που θα ζήσουν στα χρόνια της λεγόμενης τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, στην ηλεκτρονική εποχή, την περίοδο της τεχνητής νοημοσύνης.
Αυτό είναι που πρέπει να κάνουμε.
Όμως δεν πρέπει να λησμονούμε και τα καθημερινά μέχρι τότε.
Κατά την τελευταία τετραετία κυρώθηκε η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Με αποφάσεις του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα και του Υπουργού Εσωτερικών, κ. Αλέξη Χαρίτση, για πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση απέκτησε αρμόδια Υφυπουργό υπεύθυνη για τον κρατικό τομέα πολιτικών για την Ισότητα των Φύλων.
Η παρούσα Κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, τις ερχόμενες ημέρες εισάγει στην Βουλή για να ψηφισθεί Νομοσχέδιο για την Ισότητα των Φύλων και την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας. Είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς των ανθρώπων της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων σε συνεργασία με γυναίκες από την κοινωνία, από τους φορείς του «ζωντανού» γυναικείου κινήματος της χώρας, με επιστημόνισσες και αιρετές από τους Δήμους και τις Περιφέρειες, ασφαλώς με την συνδρομή και του Κέντρου Μελετών για Θέματα Ισότητας.
Με αυτό το Νομοσχέδιο θέτουμε μία μεγάλη, ολιστική βάση, ώστε τα επόμενα χρόνια κάθε υπουργείο, κάθε φορέας να εξειδικεύσει τις πολιτικές για την Ισότητα σε κάθε τομέα της κοινωνικής δραστηριότητας, στον ιδιωτικό και δημόσιο βίο. Πρόκειται για έναν Νόμο Πλαίσιο, όπως λέγεται.
Στον τομέα της δημόσια σφαίρας, υπογράψαμε σύμφωνα συνεργασίας με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας και την Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, ώστε μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές να συσταθούν Δημοτικές και Περιφερειακές Επιτροπές Ισότητας, με νέο πλαίσιο λειτουργίας, και προβλέψαμε τους τομείς στους οποίους θα εργαστούν για να φτάσουν οι πολιτικές ισότητας σε όλη την Ελλάδα.
Και αυτός είναι ένας τομέας λαμπρός για να αναδειχθεί μία νέα γενιά ελληνίδων πολιτικών που θα στελεχώσουν και θα τεθούν επικεφαλής σε αυτές τις επιτροπές, για να κάνουν την δική τους υπόθεση, την Ισότητα, πράξη.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, ενόψει εκλογών, σχεδιάζει μία καμπάνια ενημέρωσης με την οποία θα προτρέπει γυναίκες να θέσουν υποψηφιότητα στις προσεχείς εκλογές όλων των επιπέδων και παράλληλα, να προτρέπει τις Ελληνίδες και τους Έλληνες να ψηφίσουν τις γυναίκες υποψηφίους με τα ίδια ακριβώς κριτήρια που επιλέγουν άνδρες.
Από εδώ από την Αιδηψό, από αυτό το συνέδριο, καλώ νέες κοπέλες, γυναίκες της εργασίας, γυναίκες αυτοαπασχολούμενες και νοικοκυρές, όλες, να μην αφήσουν την υπόθεση της δημοκρατίας και της Ισότητας, αλλά εντέλει και της αρμονικής, δημοκρατικής λειτουργίας και ανάπτυξης της κοινωνίας, σε αντιπροσώπους ή και κακές εκπροσώπους.
Τις καλώ να συμμετέχουν στα κοινά, να θέσουν υποψηφιότητες.
Πριν ολοκληρώσω, οφείλω να δώσω τα συγχαρητήρια μου στην δήμαρχο Ιστιαίας – Αιδηψού, την κυρία ελένη Ευθυμίου, για την σημερινή ημερίδα, αλλά και σε όλες και όλους που εργάστηκαν γι’ αυτήν.
Να συγχαρώ επίσης για την ιδέα που είχατε, να λάβετε μέριμνα, ώστε όσο συνεδριάζουμε, τα παιδιά μας δίπλα να εκπαιδεύονται. Ξέρετε, έτσι πρέπει να γίνονται και οι κανονικές συνεδριάσεις όλων των θεσμικών οργάνων πάντα. Δίπλα, από τα συμβούλια μας, δημοτικά, περιφερειακά, κοινοβουλευτικά, πρέπει να βρίσκονται, να εκπαιδεύονται και να ψυχαγωγούνται τα παιδιά μας.
Δεν χρειάζεται κανείς να σταματά την ζωή του για την πολιτική.
Η πολιτική πρέπει να λύνει τα προβλήματα της ζωής και να συμβαδίζει μαζί της.
Σας ευχαριστώ πολύ.
καλή συνέχεια στις εργασίες σας.