Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας: “Κοινός στόχος Κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης: Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών” (23.06.2021)
Αθήνα, 23 Ιουνίου 2021
Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας:
«Κοινός στόχος Κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης: Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών»
«Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να γίνει το «όχημα» που θα μεταφέρει τα οφέλη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες, σε κάθε γωνιά της χώρας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις», επισήμανε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, κατά την τελετή απονομής των Σημάτων Αριστείας για το «Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση ELOGE» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης και την υποστήριξη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Πέτσας ανέδειξε τα αναπτυξιακά, θεσμικά και χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει, πλέον, στη διάθεσή της η Τοπική Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να αναβαθμίσει και να εκσυγχρονίσει τη λειτουργία της, με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Όπως σημείωσε, χαρακτηριστικά, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών: «Το Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία συμβάλλει -με ουσιαστικό τρόπο- στην προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, στα δύο χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από τότε που ανέλαβε την εξουσία, έχει αποδείξει ότι, ακόμη και σε πρωτοφανείς συνθήκες, όπως αυτές που προέκυψαν λόγω της πανδημίας, υλοποιεί τις δεσμεύσεις της και συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις. Όραμά μας είναι μια σύγχρονη Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα λειτουργεί ως ισχυρός πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής».
Ο κ. Πέτσας έκανε ιδιαίτερη μνεία στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» του Υπουργείου Εσωτερικών, στο οποίο μόνο τις τελευταίες εβδομάδες εντάχθηκαν 81 πράξεις έργων, συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, που αφορούν άξονες προτεραιότητας, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ποιότητα ζωής και η αστική αναζωογόνηση, η παιδεία, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός και ο τουρισμός, καθώς και αντίστοιχες δράσεις με έργα σε τομείς όπως η αποχέτευση και η επεξεργασία λυμάτων, η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση και η αγροτική οδοποιία.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε εκτενώς στην έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 237,1 εκατ. ευρώ που έλαβαν οι δήμοι, τους τελευταίους δώδεκα μήνες εν μέσω πανδημίας, προκειμένου να ισοσκελιστεί η μείωση των εσόδων τους, αλλά και για να μπορούν να στηρίζουν εργαζόμενους και επιχειρήσεις που είδαν τα εισοδήματά τους να πλήττονται. Παράλληλα, επανέλαβε την πρόθεση της Κυβέρνησης για μεταφορά της είσπραξης του ΕΝΦΙΑ από τους δήμους, με ταυτόχρονη όμως αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, τουλάχιστον κατά 15% σε πρώτη φάση από την 1η Ιανουαρίου του 2023. Επιπροσθέτως, ο κ. Πέτσας αναφέρθηκε και στη συζήτηση για την «πολυεπίπεδη διακυβέρνηση», η οποία επανεκκινεί με τους θεσμικούς εταίρους -ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ- εντός των προσεχών εβδομάδων και αφορά στην επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία -μαζί με την ανάλογη μεταφορά των απαιτούμενων πόρων προς την Αυτοδιοίκηση– θα βάζει οριστικό τέλος στο στρεβλό καθεστώς της επικάλυψης αρμοδιοτήτων.
Κατά την τελετή απονομής των Σημάτων Αριστείας, βραβεύτηκαν 25 δήμοι της χώρας, που έχουν επιτύχει υψηλό επίπεδο ποιότητας στις υπηρεσίες τους προς τους πολίτες, με βάση τις 12 αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών συνεχάρη τους διακριθέντες δήμους και ευχήθηκε να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για το σύνολο της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα, στην τελετή απονομής των Σημάτων Αριστείας για το «Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση» του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.
«Το Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στην προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, όπως εύστοχα συνοψίζονται στις 12 Αρχές Καλής Διακυβέρνησης του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθίστανται ακόμη πιο επιτακτικές σήμερα, καθώς οι τοπικές κοινωνίες, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια σειρά προκλήσεων, είτε αυτές αφορούν τη διαχείριση της πανδημίας είτε αφορούν τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών πρέπει να είναι η βελτίωση της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα δεν υπάρχει χώρος για μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που περιορίζεται σε έναν ρόλο διεκπεραιωτικό, χωρίς διάθεση δημιουργίας, χωρίς έμπνευση, χωρίς όραμα και σχέδιο.
Δεν υπάρχει χώρος για μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που λειτουργεί ως ο «φτωχός συγγενής» του κράτους ή ως ένα απλό «παρακολούθημα» της κεντρικής διοίκησης.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, στα δύο χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από τότε που ανέλαβε την εξουσία, έχει αποδείξει ότι, ακόμη και σε πρωτοφανείς συνθήκες, όπως αυτές που προέκυψαν λόγω της πανδημίας, υλοποιεί τις δεσμεύσεις της και συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις.
Αποτελεί στρατηγική επιλογή μας, συνολικά της κυβέρνησης, και ειδικότερα του υπουργείου Εσωτερικών, να προσφέρουμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση όλα τα απαιτούμενα αναπτυξιακά, θεσμικά και χρηματοδοτικά κίνητρα που θα της επιτρέψουν να αναβαθμίσει και να εκσυγχρονίσει τη λειτουργία της, με στόχο πάντοτε να κάνουμε τη ζωή των πολιτών καλύτερη.
Όραμά μας είναι μια σύγχρονη Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα λειτουργεί ως ισχυρός πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Που διαθέτει το κύρος, τους αναγκαίους πόρους και την απαιτούμενη ευελιξία, ώστε να γίνει η ζωή όλων των Ελλήνων καλύτερη, σε όποια γωνιά της χώρας και αν ζουν.
Μια Αυτοδιοίκηση που, μέσα από τη σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας με την κεντρική κυβέρνηση, θα προσφέρει στους πολίτες ποιοτικές υπηρεσίες.
Πάνω σε αυτούς τους άξονες έχουμε οικοδομήσει την πολύπλευρη και συγκροτημένη στρατηγική μας με στόχο την ουσιαστική ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τόσο στον θεσμικό όσο και στον αναπτυξιακό τομέα.
Τα αποτελέσματα της στρατηγικής αυτής είναι ήδη ορατά:
Με τον νέο εκλογικό νόμο για τους ΟΤΑ καταργήσαμε την απλή αναλογική και βάλαμε τέλος στην ακυβερνησία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Προχωράμε με ταχύτατους ρυθμούς στην υλοποίηση του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων για τους Δήμους και τις Περιφέρειες.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι μόνο τις τελευταίες εβδομάδες εντάχθηκαν προς χρηματοδότηση στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» 81 πράξεις έργων, συνολικού ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορούν άξονες προτεραιότητας, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η ποιότητα ζωής και η εύρυθμη λειτουργία των πόλεων, της υπαίθρου και των οικισμών, η Παιδεία, ο Πολιτισμός, ο Αθλητισμός και ο Τουρισμός, καθώς και αντίστοιχες δράσεις με έργα σε τομείς όπως η αποχέτευση και η επεξεργασία λυμάτων, η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση και η αγροτική οδοποιία.
Παράλληλα, ξεκινάμε τη διαβούλευση για την επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση, δηλαδή το νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, με το οποίο θα ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες μεταξύ Κράτους, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Έτσι θα μπει τέλος στο στρεβλό καθεστώς της επικάλυψης αρμοδιοτήτων, το οποίο, δυστυχώς, έχει διαμορφωθεί εδώ και δεκαετίες.
Ένα καθεστώς που διαιωνίζει τον τραγέλαφο των «ανευθυνοϋπεύθυνων».
Που ταλανίζει τους πολίτες και τα μέλη των τοπικών κοινωνιών και, σε πολλές περιπτώσεις, τους αφήνει απροστάτευτους ακόμη και απέναντι στα σοβαρά προβλήματα που προκαλούνται από επικίνδυνα καιρικά και φυσικά φαινόμενα.
Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε — ελπίζω ότι συμφωνούμε όλοι σε αυτό —εν έτει 2021 για το ποιος έχει, λόγου χάριν, την αρμοδιότητα για το κλάδεμα των δέντρων.
Στόχος μας είναι να κάνουμε μια ανοιχτή, διεξοδική και ειλικρινή συζήτηση με τους θεσμικούς φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θα περιλαμβάνει το ζήτημα της μεταφοράς των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους Δήμους και τις Περιφέρειες, αλλά και την αύξηση των ΚΑΠ, σε πρώτη φάση κατά 15%, ανάλογα πάντοτε με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
Η αύξηση αυτή θα είναι γνωστή από τις αρχές του 2023, ώστε στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες να γνωρίζουν ακριβώς πόσα χρήματα θα έχουν στα χέρια τους για να σχεδιάσουν το προεκλογικό τους πρόγραμμα.
Και θέλω, στο σημείο αυτό, να ξεκαθαρίσω, για ακόμη μία φορά, την αδιαπραγμάτευτη αρχή μας: Για εμάς, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, για την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, η παραχώρηση επιπλέον αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς τη μεταφορά των ανάλογων πόρων, είναι «δώρον άδωρον».
Άρα: Η μεταφορά αρμοδιοτήτων πηγαίνει χέρι-χέρι με τη μεταφορά πόρων. Δεν πρόκειται να γίνει μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς την ανάλογη μεταφορά πόρων.
Η απονομή του Σήματος Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση σε ελληνικούς Δήμους με γεμίζει με ιδιαίτερη χαρά, διότι συμβαδίζει με τη σταθερή απόφαση της κυβέρνησης να αλλάξει προς το καλύτερο τον χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να αλλάξει προς το καλύτερο την πατρίδα μας.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να γίνει το «όχημα» που θα μεταφέρει τα οφέλη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες, σε κάθε γωνιά της χώρας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις.
Κυβέρνηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να πορευτούν μαζί για την επίτευξη του κοινού στόχου, που δεν είναι άλλος από τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Με τα λόγια αυτά, χαιρετίζω την τελετή απονομής του Σήματος Αριστείας και συγχαίρω τους διακριθέντες Δήμους, με την ευχή να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για το σύνολο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».