ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΥΠΕΣ κ.ΓΙΑΝΝΗ ΜΙΧΕΛΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
1. Κατ αρχήν μια πολιτική δήλωση: ενόψει εκλογών, θεωρείτε ότι αυτή θα είναι μια δύσκολη μάχη για τη Νέα Δημοκρατία και γιατί (ναι ή όχι);
Απ: Θα πρέπει πρωτ’ απ’ όλα πολιτικοί και πολίτες να επικεντρωνόμαστε κάθε φορά στο διακύβευμα που έχουμε μπροστά μας. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές να κινούμαστε με αυτοδιοικητικά κριτήρια, στις ευρωεκλογές με γνώμονα τη φωνή της Ελλάδας που θέλουμε να ακούγεται στην Ευρώπη και στις εθνικές εκλογές με τη σκέψη στη συγκρότηση της επόμενης κυβέρνησης. Καταλαβαίνω πολύ καλά τις προσπάθειες των αντιπολιτευόμενων να δημιουργήσουν σύγχυση ως προς τα πραγματικά διακυβεύματα. Δεν θα τα καταφέρουν όμως! Γιατί η Νέα Δημοκρατία είναι σήμερα η μόνη συμπαγής πολιτική δύναμη. Θα κόψει πρώτη το νήμα στις ευρωεκλογές και θα είναι, στο τέλος της τετραετίας, ακόμη πιο μπροστά. Ναι λοιπόν: Η μάχη θα είναι δύσκολη, αλλά μπορούμε να την κερδίσουμε. Άλλωστε στο επόμενο διάστημα θα γίνει κοινά αντιληπτό ότι οι θυσίες που όλοι κάνουμε πιάνουν τόπο και είμαστε μια ανάσα από την πόρτα που μας βγάζει έξω από την κρίση.
2. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης σας κατηγορούν για «μαγείρεμα του εκλογικού νόμου την τελευταία στιγμή, προκειμένου να μειώσετε τις απώλειες στις εκλογές». Τι απαντάτε;
Απ: Όπως ξέρετε οι αυτοδιοικητικές εκλογές γίνονται σε δυο διαδοχικές Κυριακές. Ο νόμος Ραγκούση δεν αποσαφήνιζε αν οι ευρωεκλογές γίνονται την πρώτη ή την δεύτερη Κυριακή. Με δεδομένη την ασάφεια αυτή, ήμασταν υποχρεωμένοι να αποσαφηνίσουμε τα πράγματα. Είδαμε, λοιπόν, πρακτικά το θέμα και είπαμε να διευκολύνουμε την εκλογική διαδικασία και να περιορίσουμε την ταλαιπωρία των πολιτών. Φαντάζεστε τις καθυστερήσεις και τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργούνταν, εάν την πρώτη Κυριακή των αυτοδιοικητικών εκλογών με σταυρό προτίμησης για δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους σε δυο ξεχωριστές κάλπες, προσθέταμε και μια τρίτη κάλπη για την Ευρωβουλή; Οι δυσκολίες και κυρίως οι καθυστερήσεις θα γίνονταν, ακόμη μεγαλύτερες μετά την αλλαγή στα ισχύοντα για τις ευρωεκλογές και το δικαίωμα των ψηφοφόρων να επιλέγουν όχι μόνον κόμματα αλλά και τα πρόσωπα που θέλουν να μας εκπροσωπούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
3. Βολές δέχεστε και για την απόφαση της κυβέρνησης να εξαιρέσει του μετανάστες από αυτές τις εκλογές. Είναι γνωστό βέβαια ότι η ρύθμιση αυτή αποτέλεσε απλώς προσαρμογή σε απόφαση του ΣτΕ. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση, πολιτικά, είναι υπέρ της ψήφου των μεταναστών;
Απ: Η κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της εφαρμογής των αποφάσεων της Δικαιοσύνης σε κάθε περίπτωση. Δεν μπορεί εάν μας αρέσουν να λέμε «ναι» και εάν δεν μας βολεύουν να λέμε «όχι». Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι οι διατάξεις του νόμου Ραγκούση που αφορούν στην ψήφο των μεταναστών για την πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση δεν είναι συμβατές με το Σύνταγμα. Εάν λοιπόν ίσχυαν οι διατάξεις αυτές θα υπήρχε κίνδυνος ακύρωσης των εκλογών για τους Δήμους. Είναι υποχρέωσή μας να σεβαστούμε την απόφαση του ΣτΕ, να καταργήσουμε τις συγκεκριμένες διατάξεις και να αποτρέψουμε τον κίνδυνο ακύρωσης των εκλογών στους Δήμους. Αυτό ακριβώς κάνουμε.
4. Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ανάκαμψη της οικονομίας είναι κομβικός. Θεωρείτε ότι το υφιστάμενο πλαίσιο (νομοθετικό, φορολογικό κ.α.) δίνει πραγματικά περιθώρια ανάπτυξης στους ΟΤΑ;
Απ. Έχουμε ήδη προβεί σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Αναφέρω χαρακτηριστικά τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι προϋπολογισμοί τους θα είναι ρεαλιστικοί και ισοσκελισμένοι, ότι οι δήμοι θα είναι οικονομικά υγιείς και βιώσιμοι και ότι δεν θα επιβαρύνουν περαιτέρω τον κρατικό προϋπολογισμό και κατ’ επέκταση τους φορολογούμενους. Στο ίδιο πλαίσιο προτείναμε την ανάθεση του φόρου ακινήτων στους δήμους -ένα μέτρο που εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε πολλές χώρες – προκειμένου να εξασφαλίσουμε αφ’ ενός την πλήρη οικονομική τους αυτοτέλεια και αφ’ ετέρου την δικαιότερη κατανομή και την αποτελεσματική είσπραξη του εν λόγω φόρου από αυτούς. Το μέτρο αυτό βέβαια απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, οργάνωση και προετοιμασία. Τέλος, σημειώνω ότι εντός των προσεχών ημερών καταθέτουμε στη Βουλή σχέδιο νόμου, με το οποίο αντιμετωπίζεται σειρά από διαπιστωμένες αδυναμίες και χρόνιες παθογένειες στη λειτουργία των ΟΤΑ.
5. Λόγω κρίσης, η οικονομική κατάσταση σε αρκετούς ΟΤΑ παραμένει κρίσιμη, ενώ και εκεί που δεν είναι χαρακτηρίζεται ως «κρίσιμη», οι αιρετοί διαμαρτύρονται λέγοντας ότι δεν μπορούν να λειτουργήσουν υπό αυτές τις συνθήκες έλλειψης πόρων. Τι πιστεύετε; Είναι εφικτή η λειτουργία των ΟΤΑ με τους διαθέσιμους πόρους;
Απ. Η πρωτόγνωρη οικονομική κρίση που βιώνει η πατρίδα μας δεν θα μπορούσε να μην επηρεάσει και τη χρηματοδότηση των ΟΤΑ. Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι η χρηματοδότησή τους συναρτάται άμεσα με τα δημόσια έσοδα και τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Όμως η πρόταση που προανέφερα για είσπραξη του φόρου ακινήτων από τους δήμους πιστεύω ότι μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της έλλειψης πόρων.
6. Στη Θεσσαλονίκη λειτουργεί το γραφείο συνεργασίας με τη Γερμανική κυβέρνηση για τους ΟΤΑ. Πόσο έχει ωφεληθεί τελικά η Ελληνική πλευρά από τη συνεργασία της με τη Γερμανία στο θέμα αυτό; Υπάρχουν αποτελέσματα κι αν ναι ποια είναι;
Απ. Στο πλαίσιο της Ελληνογερμανικής συνεργασίας διοργανώνονται συνέδρια και ημερίδες σε όλη τη χώρα, με σκοπό να έρθουν σε επαφή Γερμανικοί και Ελληνικοί ΟΤΑ. Η ελληνική πλευρά ωφελείται από αυτήν την ανταλλαγή εμπειριών, καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το επίπεδο της τεχνογνωσίας των Γερμανών σε πολλά ζητήματα τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πολύ υψηλό. Τα πρώτα αποτελέσματα έχουν ήδη φανεί μέσα από τη συνδρομή των Γερμανών σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων, με πρώτους πιλοτικούς δήμους την Ικαρία και τη Νάξο, βιολογικού καθαρισμού, εξειδικευμένων προγραμμάτων για τον τουρισμό, π.χ. πιλοτικό πρόγραμμα τρίτης ηλικίας στη Ρόδο και περιπατητικού τουρισμό στη Βόρεια Ελλάδα, δυαδικής εκπαίδευσης από το Γερμανικό Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο στην Αθήνα και το Ηράκλειο, προώθησης ελληνικών αγροτικών προϊόντων κ.λπ.
7. Είναι ευρύτατα αποδεκτό ότι η Τ.Α. χρειάζεται ουσιαστική αναδιοργάνωση/αναδιάρθρωση. Παρά ταύτα η αναδιοργάνωση/αναδιάρθρωση αυτή δε φαίνεται να προχωρά γρήγορα, καθώς σε μεγάλο βαθμό απαιτείται συνεργασία και από τους ίδιους τους Οργανισμούς.
Ποιο είναι το σχέδιο του ΥΠΕΣ για τους μη συνεργάσιμους.
Απ. Το Υπουργείο Εσωτερικών βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με τους δήμους όλης της χώρας και συνεργάζεται μαζί τους προκειμένου να προχωρήσουν όλες οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Στην περίπτωση όμως που κάποιος δήμος δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του, οι κυρώσεις προβλέπονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Για παράδειγμα στο νόμο προβλέπεται η παρακράτηση και μη απόδοση μέρους ή ακόμη και του συνόλου της μηνιαίας τακτικής επιχορήγησης ενός δήμου, σε περίπτωση μη τήρησης των οδηγιών κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού του.
8. θεωρείτε ότι πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στον Καλλικράτη, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης;
Απ. Μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια εφαρμογής του Καλλικράτη έχουν διαπιστωθεί και καταγραφεί σοβαρές αδυναμίες και δυσλειτουργίες του. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι τα περιθώρια βελτίωσής του είναι σημαντικά. Όμως επειδή στην Κυβέρνηση αντιμετωπίζουμε την τοπική αυτοδιοίκηση ως ένα θεσμό μείζονος σημασίας, ζήτησα από τον Πρόεδρο της Βουλής και μάλιστα έχει ήδη αποφασιστεί, η σύσταση διακομματικής επιτροπής, με αποκλειστικό αντικείμενο τη μετάβαση στην επόμενη φάση του Καλλικράτη, προκειμένου να ακουστούν και να αξιοποιηθούν όλες οι απόψεις για μία τόσο σημαντική μεταρρύθμιση.
9. Πρόσφατα κατατέθηκε το νομοσχέδιο για τη μετανάστευση. Παράλληλα η χώρα θέτει για πρώτη φορά σε εφαρμογή ένα καινοτόμο πλαίσιο που δίνει τη δυνατότητα σε μετανάστες που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα, υπό προϋποθέσεις, να αναζητήσουν εργασία σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Πως εξελίσσεται το θέμα αυτό σε επίπεδο ΕΕ δεδομένης και της προεδρίας που έχει η χώρα μας στο τρέχον εξάμηνο.
Απ. Ο κώδικας μετανάστευσης, που συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, αποτελεί μία αξιοπρόσεκτη νομοθετική πρωτοβουλία. Μεταξύ άλλων, προκρίνει το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος, αντιμετωπίζει ευνοϊκά τους μετανάστες δεύτερης γενιάς, εναρμονίζει την εργατική με τη μεταναστευτική νομοθεσία και απλοποιεί τη διαδικασία χορήγησης άδειας διαμονής, μειώνοντας δραστικά τη σχετική γραφειοκρατία. Η σημαντική εξέλιξη για τη χώρα μας είναι ότι με το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος, διευκολύνεται η μετάβαση των μεταναστών σε άλλες χώρες μέλη της ΕΕ.
