Συνέντευξη Α.Μανιτάκη στη REAL NEWS
PDF | DOC | Ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Αντώνης Μανιτάκης παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα «Real News» και στον δημοσιογράφο Βασίλη Σκουρή
Β.Σ. Πώς θα υλοποιηθεί η δέσμευση για 2000 απολύσεις κ. υπουργέ; Και πότε θα ολοκληρωθεί;
Α.Μ. «Όπως ξέρετε, μετά από μακρές και κοπιαστικές διαπραγματεύσεις, η τρικομματική κυβέρνηση ανέλαβε τη δέσμευση για 15.000 αποχωρήσεις μέχρι το τέλος του 2014. Με τρόπο όμως όχι αυθαίρετο, ούτε οριζόντιο ή μαζικό, αλλά με σεβασμό στον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα και στο Σύνταγμα. Μετά από αξιολογήσεις οργανισμών, υπηρεσιών και αποτίμηση προσόντων των υπαλλήλων. Οι 4.000 από αυτές, που αφορούν το 2013, θα προέλθουν από τις εξής πηγές: από καταργήσεις ή συγχωνεύσεις οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα που θα κριθεί ότι δεν υπηρετούν πλέον την αποστολή τους, από πειθαρχικά υπόλογους υπαλλήλους που θα κριθούν απολυτέοι από τα αρμόδια όργανα και από υπαλλήλους που θα επιλέξουν να αποχωρήσουν οικειοθελώς αντί να μετακινηθούν».
Β.Σ. Πληροφορίες φέρουν την κυβέρνηση να εξετάζει το ενδεχόμενο κλεισίματος ενός μεγάλου οργανισμού, ώστε να στείλει και το μήνυμα πως είναι αποφασισμένη να προχωρήσει. Συζητάτε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Α.Μ. «Δεν έχει νόημα να σχολιάζουμε υποθετικά σενάρια που βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Η κυβέρνηση έχει συλλογικά αναλάβει την ευθύνη να κρίνει και να καταργήσει τελικά οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα με πρωταρχικό κριτήριο τη σκοπιμότητα της ύπαρξης και διατήρησής τους, εάν είναι δηλαδή απαραίτητοι, εάν προσφέρουν ή όχι στην κοινωνία και στους πολίτες. Η σύσταση της σχετικής αρμόδιας επιτροπής, στην οποία συμμετέχει μάλιστα και ο υπουργός Επικρατείας κ. Σταμάτης, δείχνει ότι υπάρχει βούληση, συλλογικότητα αλλά και αποφασιστικότητα. Να είστε βέβαιος ότι η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει».
Β.Σ. Ενώ αποτελέσατε στόχο πολλών ότι είσαστε ο υπεύθυνος για τις καθυστερήσεις, αποτελεί κοινό μυστικό η καθυστέρηση των άλλων υπουργείων. Τι ακριβώς ζητάτε από τους συναδέλφους σας στην κυβέρνηση;
Α.Μ. «Στην κυβέρνηση έχουν ήδη δημιουργηθεί θεσμοί και διαδικασίες συντονισμού και συλλειτουργίας για τον κοινό σκοπό. Έχουμε δημιουργική συνεργασία και με τον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού του κυβερνητικού έργου κ. Βαρτζόπουλο, και με τον υπουργό Επικρατείας κ. Σταμάτη στο πλαίσιο της επιτροπής που σας προανέφερα, και, το κυριότερο, η διοικητική μεταρρύθμιση έχει έμπρακτα αναδειχθεί σε συλλογική κυβερνητική προτεραιότητα μέσα από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης, στο οποίο προεδρεύει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Η κυβέρνηση συνεργασίας είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία για το πολιτικό μας σύστημα, μας αναγκάζει να επινοούμε διαρκώς μεθόδους και τρόπους για να δουλεύουμε από κοινού. Αυτή την κουλτούρα οφείλουμε συνεχώς να την καλλιεργούμε, καθώς και για εμένα και για όλους τους συναδέλφους υπουργούς βασικό ζητούμενο είναι η πολιτική συνεννόηση, η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα σε όποια δέσμευση αναλαμβάνουμε».
Β.Σ. Μπορείτε να μας δώσετε ορισμένους αριθμούς για το πώς προχωράει το θέμα των επιόρκων; Τι έχει γίνει έως σήμερα;
Α.Μ. «Δεν έχω χρησιμοποιήσει ποτέ, ούτε θα το κάνω, τον όρο «επίορκος». Δεν είναι ούτε ορθός ούτε δόκιμος. Είναι ζήτημα αρχής να μην στιγματίζεται κανένας υπάλληλος ενόσω βρίσκεται σε καθεστώς πειθαρχικού ελέγχου και μέχρι τα αρμόδια όργανα να αποφασίσουν. Αυτό που δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω, όμως, είναι η ανάγκη να ενισχύσουμε τη συναίσθηση της πειθαρχικής ευθύνης στη δημόσια διοίκηση, για να αποκαταστήσουμε το κύρος του δημόσιου λειτουργήματος και για να πάψουν να στιγματίζονται οι χιλιάδες ικανοί και άξιοι υπάλληλοι εξαιτίας ελαχίστων που δεν τιμούν τη θέση τους. Και στο ζήτημα αυτό έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα. Μετά από συστηματικές προσπάθειες, σε συνεργασία με το ΣΕΕΔΔ, έχει εγκατασταθεί μια συνολική εποπτεία της πειθαρχικής διαδικασίας και των 2.000 περίπου υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον των αρμοδίων Πειθαρχικών Συμβουλίων. Παρά τα αρχικά προβλήματα, οι διαδικασίες πλέον προχωρούν με γοργό ρυθμό και εξετάζονται οι σχετικές υποθέσεις».
Β.Σ. Πιστεύετε στ’ αλήθεια πως μπορεί να εφαρμοστεί η δέσμευση για 25000 υπαλλήλους σε κινητικότητα το 2013; Και ετοιμάζεται εφεδρικό σχέδιο;
Α.Μ. «Πιστεύω ότι η κατάληξη της πρόσφατης διαπραγμάτευσης μας επιτρέπει να προχωρήσουμε απερίσπαστοι, χωρίς τη διαρκή απειλή των απολύσεων, στον μείζονα στόχο της διοικητικής μεταρρύθμισης: στην αναγκαία αναδιάρθρωση της δομής του κρατικού μηχανισμού και στην ορθολογική, επιτέλους, ανακατανομή του ανθρώπινου δυναμικού εκεί όπου υπάρχουν πραγματικές ανάγκες. Με εργαλείο την Κινητικότητα υπαλλήλων, που όχι απλώς μπορεί αλλά επείγει να υλοποιήσουμε εάν θέλουμε το δημόσιο να επιτελεί αποτελεσματικά τον βασικό του σκοπό, την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη. Το εγχείρημα είναι πρωτοφανές, αλλά εξαιρετικά δύσκολο και χρονοβόρο. Το άμεσο είναι να στήσουμε έναν διαρκή και ευέλικτο διοικητικό μηχανισμό για να το πραγματοποιήσει. Έχουμε ήδη μετακινήσει 2.000 υπαλλήλους πριν από λίγους μήνες, και προχωράμε στον άμεσο σχεδιασμό άλλων 12.500 μετακινήσεων».
Β.Σ. Οι προσλήψεις πότε και πώς θα ξεκινήσουν κ. υπουργέ; Και θα αφορούν και έως τώρα επιτυχόντες στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ;
Α.Μ. «Το γνωρίζετε ότι υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 10.000 νέοι άνθρωποι, προσοντούχοι, που έχουν κριθεί με τις αξιοκρατικές διαδικασίες του ΑΣΕΠ και περιμένουν από το 2009 να απορροφηθούν στο ελληνικό δημόσιο; Αυτό που από την πρώτη στιγμή διεκδικήσαμε και τελικά πετύχαμε στην πρόσφατη διαπραγμάτευση, η σημαντικότερη κατάκτηση, είναι ότι για καθεμία αποχώρηση που θα γίνεται με τον τρόπο σας εξήγησα παραπάνω, θα μπορούμε να προσλαμβάνουμε άμεσα και έναν από αυτούς τους νέους ανθρώπους, με γνώσεις και όρεξη για δουλειά, που σήμερα είναι εγκλωβισμένοι στην αναμονή και στην ανεργία».
Β.Σ. Προφανώς κ. υπουργέ και δεν αρκούν οι όποιες απολύσεις και νέες προσλήψεις για να αλλάξει η δημόσια διοίκηση. Τι άλλες κινήσεις πρέπει να γίνουν;
Α.Μ. «Μία είναι η κίνηση που πρέπει να κάνουμε: να αλλάξουμε οπτική. Να ξεφύγουμε από τη λαγνεία, ή την τρομοκρατία, των αριθμών και των ποσοτικών δεικτών. Το υπερδιογκωμένο, πράγματι, κράτος των προηγούμενων δεκαετιών έχει ήδη περιοριστεί σημαντικά, βρισκόμαστε στα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα. Το αναποτελεσματικό, το πελατειακό, το φαύλο και γραφειοκρατικό κράτος είναι που πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουμε. Αυτό αλλάζει μόνο με έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση: στη ριζική αξιολόγηση και αναδιάρθρωση των δημοσίων υπηρεσιών, στην ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού, στην απλούστευση των διαδικασιών, στην ενίσχυση της δημοσιοϋπαλληλικής ευθύνης και υπευθυνότητας όλων. Και πάνω από όλα, θα πρέπει να εγκαταστήσουμε μία νέα σχέση ανάμεσα στην πολιτική ηγεσία και στη διοίκηση, μια αμοιβαία δεσμευτική σχέση συνεργασίας και ευθύνης, με όλο το σώμα της διοίκησης αλλά κυρίως με τις προϊστάμενες αρχές».
Β.Σ. Θα τροποποιήσετε και το σύστημα προαγωγών και ανέλιξης των δημοσίων υπαλλήλων; Με ποιο σκεπτικό και ποια κριτήρια;
Α.Μ. «Αυτό ακριβώς υπονόησα προηγουμένως. Στο θεσμικό νομοσχέδιο που θα καταθέσουμε σύντομα στη Βουλή, επιχειρούμε μια τομή στην επιλογή των προϊσταμένων της διοίκησης. Προσπαθούμε να αναβαθμίσουμε, να αποδώσουμε καθοριστικό ρόλο στις θέσεις ευθύνης, στους Γενικούς Διευθυντές, μέσα από μια διαδικασία που θα δίνει βάρος στις διευθυντικές ικανότητες και όχι αποκλειστικά και ανελαστικά στα τυπικά προσόντα, στην αρχαιότητα και στην «επετηρίδα». Ο στόχος είναι να μην διοικεί πλέον ο υπουργός με τους συμβούλους του αλλά να πέσει το τείχος που συχνά τον χωρίζει από τη διοίκηση, ώστε να ενσωματώνονται οργανικά τα έμπειρα και ικανά στελέχη της διοίκησης στον σχεδιασμό και κυρίως στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής. Ας μην τα περιμένουμε όμως όλα από έναν νόμο. Ο νόμος πρέπει να γίνει το εφαλτήριο για την καλλιέργεια μιας διαφορετικής κουλτούρας στην πράξη και μέσα στη διοικητική πρακτική».
Β.Σ. Πολλοί θα πουν «πώς ένας αριστερός σχεδιάζει απολύσεις»; Αισθάνεστε άσχημα κ. υπουργέ; Ή σε εσάς απλά έπεσε ο κλήρος;
Α.Μ. «Τίμα ταν έλαχας Σπάρταν, λέει το παράγγελμα, δηλαδή τίμα τη Σπάρτη που σου έλαχε. Αριστερό είναι να ανταποκρίνεται κανείς και να δρα μέσα στις ιστορικές συνθήκες του καιρού του παρά να τις ξορκίζει, να τις αγνοεί ή να τις καταγγέλλει και να περιμένει αυτάρεσκα και ιδεαλιστικά να του δοθεί η ευκαιρία, σε ένα άδηλο μέλλον, να ικανοποιήσει τους στόχους του. Πάνω από την πολιτική μας συνείδηση και τοποθέτηση, οφείλουμε να βάλουμε το κοινό καλό, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κρατήσουμε όρθια την πολιτεία και την κοινωνία και να πετύχουμε κάποιες έστω από τις βαθιές αλλαγές και τους μετασχηματισμούς που έχει ανάγκη η χώρα».