ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Δευτέρα 12 Μαΐου 2025

ΟΜΙΛΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ κ. ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ, ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ, ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αθήνα, 07 Ιουλίου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Με την εντολή του ελληνικού λαού, αναλαμβάνουμε την ευθύνη διακυβέρνησης της πατρίδας στην καρδιά της μεγαλύτερης μεταπολεμικής θεσμικής, οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής και ηθικής κρίσης. Ενώπιόν μας βρίσκονται κρίσιμες εθνικές αποφάσεις και τραγικά ηθικά διλήμματα, που θα προσδιορίσουν τη μοίρα της κοινωνίας μας, το μέλλον των παιδιών μας και την προοπτική της Ελλάδας και του Ελληνισμού.
Η απουσία κουλτούρας πολιτικής συνεργασίας στον τόπο μας καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη να επιτύχει αυτή η κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας και Ευρωπαϊκής Προοπτικής», που συνθέτουν με τη συνεργασία τους ο Αντώνης Σαμαράς, ο Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης. Η επιτυχία αυτής της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την υπεύθυνη και εποικοδομητική άσκηση αντιπολίτευσης, είναι ίσως η μοναδική ευκαιρία να ξανά-αποδείξει ο Ελληνισμός διεθνώς το μεγαλείο του, διαψεύδοντας όλους αυτούς που σωρτάρισαν πάνω στη μοίρα μας, αμφισβήτησαν κακοπροαίρετα τις δυνατότητες και τις προσπάθειές μας και επεδίωξαν να μας παρουσιάσουν ως τα μαύρα πρόβατα της Ευρώπης.
Δεν εθελοτυφλούμε ενώπιον των λαθών που όλοι κάναμε τα προηγούμενα χρόνια. Δεν αρνούμαστε την αυτοκριτική ή την καλοπροαίρετη κριτική των άλλων για τη χώρα μας. Πιστεύουμε όμως ότι είναι άδικο για την Ελλάδα και για τους Έλληνες, που τόσα πολλά έχουν προσφέρει στην Ευρώπη της Δημοκρατίας, του Πολιτισμού και της ανθρωπιάς, να ισοπεδώνονται, να ταπεινώνονται και να περιφρονούνται.
Το μεγάλο στοίχημα που έχει να κερδίσει αυτή η κυβέρνηση, αλλά και αυτή η Βουλή στο σύνολό της είναι τριπλό:
– Πρώτον, να ενισχύσει το διεθνές κύρος και την αξιοπιστία της Ελλάδας, σεβόμενη τις συμφωνίες της με την Ε.Ε. και έτσι να διασφαλίσει τη στήριξη της και εντέλει την παραμονή της στο σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής οικογένειας.
– Δεύτερον, να αποκαταστήσει την αξιοπρέπεια και την περηφάνια των δοκιμαζόμενων Ελλήνων , με μια σοβαρή στοιχειοθετημένη και ρεαλιστική διαπραγμάτευση, που θα συμπληρώσει και θα διορθώσει λανθασμένες πολιτικές του μνημονίου και έτσι θα εγγυηθεί στην πράξη, την κοινωνική συνοχή, την κοινωνική κινητικότητα και την πραγματική ανάπτυξη προς όφελος των πολλών και κυρίως των νέων. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να καταγράψουμε αμέσως μετρήσιμα, θετικά αποτελέσματα.
– Τρίτον, να επισπεύσει την έξοδο απ΄ τη διεθνή οικονομική κηδεμονία, να οργανώσει τη στροφή στην πραγματική οικονομία και να προσδιορίσει εκ νέου τον εθνικό μας προσανατολισμό, οριοθετώντας το νέο, ρεαλιστικό αυτή τη φορά όραμα του σύγχρονου ελληνισμού για την Ελλάδα της Ευρώπης.
Αγαπητοί συνάδελφοι,

Σ΄ αυτή τη δύσκολη εθνική προσπάθεια που όλοι μαζί ξεκινούμε, σημαντικός είναι ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει το Υπουργείο που μου ανέθεσε ο Πρωθυπουργός, κος. Αντώνης Σαμαράς, τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την εμπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπό μου.
Η προσπάθειά μας στο ΥΠ.ΕΣ θα ξεδιπλωθεί συστηματικά πάνω σε 3 (τρεις) άξονες:
– Άξονας Πρώτος: Σύγχρονη Πολιτεία
– Άξονας Δεύτερος: Ισχυρή Αυτοδιοίκηση
– Άξονας Τρίτος: Ανοιχτή, Δημοκρατική και Δίκαιη Κοινωνία

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ:
Σύγχρονη πολιτεία σημαίνει πρώτα απ’ όλα αποκατάσταση της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και της πολιτικής. Η αποκατάσταση αυτή μπορεί να βασισθεί πάνω σε τρεις πυλώνες:
1. Στην επιβολή αυστηρών κανόνων διαφάνειας και χρηστής διακυβέρνησης στα κόμματα και στους πολιτικούς της κεντρικής και της αυτοδιοικητικής σκηνής.
2. Στην ανάδειξη της αποτελεσματικότητας των πολιτικών και των κομμάτων ως κεντρικό κριτήριο αξιολόγησής τους.
3. Στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στις αποφάσεις που τους αφορούν.

1ος Πυλώνας
Η επιβολή αυστηρών κανόνων διαφάνειας και χρηστής διακυβέρνησης των κομμάτων και των πολιτικών, συμπεριλαμβάνει:

– Το συστηματικό, αυστηρό και ανεξάρτητο έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων και των πολιτικών που δε θα ταυτίζει ελέγχοντες και ελεγχόμενους.
– Τον επαναπροσδιορισμό του ύψους και του τρόπου χρηματοδότησης των κομμάτων και των πολιτικών, ώστε να μη δημιουργεί στρεβλώσεις και εξαρτήσεις. Πρέπει να ξαναδούμε το θέμα της κρατικής και της ιδιωτικής χρηματοδότησης από μηδενική βάση.
– Το διαρκή και συγκριτικό έλεγχο των πόθεν έσχες όλων των αιρετών (βουλευτών και αυτοδιοικητικών)και κυρίως όσων άσκησαν εκτελεστική εξουσία, τόσο πριν όσο και μετά τη θητεία τους.
– Την επιβολή κώδικα δεοντολογίας κατά τα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών κρατών στους βουλευτές, τα μέλη της κυβέρνησης και γενικότερα όσους ασκούν δημόσια αξιώματα.

2ος Πυλώνας
Δεύτερος πυλώνας για την οικοδόμηση της Σύγχρονης Πολιτείας αναδεικνύεται η ανάδειξη της αποτελεσματικότητας των πολιτικών και των κομμάτων ως κεντρικό κριτήριο αξιολόγησής τους. Είναι βέβαιο ότι κάτι τέτοιο δύσκολα επιβάλλεται με νομοθετικές πρωτοβουλίες. Είναι κυρίως θέμα πολιτικής παιδείας και νοοτροπίας. Αν όμως διανοηθεί κανείς ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος των “μη αποφάσεων” ήταν για την Ελλάδα πολλαπλάσιο απ΄ τις “κακές αποφάσεις” συνειδητοποιεί για ποιο λόγο είναι αναγκαία τα ξεκάθαρα κυβερνητικά προγράμματα, η απλούστευση των διαδικασιών, η διευκόλυνση και η ασφάλεια αυτών που έχουν όχι μόνο την ευθύνη, αλλά και την υποχρέωση να παίρνουν αποφάσεις. Ένας από τους λόγους που η ελληνική πολιτική, η ελληνική διοίκηση και η ελληνική αγορά έχουν παραλύσει είναι γιατί λόγω του παρωχημένου θεσμικού πλαισίου και του νοσηρού πολιτικού περιβάλλοντος, όλοι φοβούνται να πάρουν αποφάσεις και να βάλουν υπογραφές. Έτσι ο καθένας αναβάλει, προσπαθώντας να μεταβιβάσει την ευθύνη στους άλλους. Όλοι εγκαλούνται με αυστηρότητα από τους επόμενους, να απολογηθούν για τις αποφάσεις τους. Κανένας όμως δεν εγκαλείται για τις τραγικές συνέπειες που προκάλεσε η αναποφασιστικότητα και η ευθυνοφοβία του. Τώρα η συγκυβέρνηση μας δίνει μια μοναδική ευκαιρία να νικήσουμε τη δύναμη της αδράνειας που καθήλωσε την Ελλάδα επί χρόνια.

3ος Πυλώνας
Η ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών είναι ο τρίτος πυλώνας της σύγχρονης πολιτείας. Όσο περισσότερη ευθύνη μεταβιβάζουμε στους πολίτες, τόσο πιο υπεύθυνα αυτοί εκπαιδεύονται να αποφασίζουν. Για το λόγο αυτό, πιστεύω ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για να ενεργοποιήσουμε τα τοπικά δημοψηφίσματα που προβλέπονται από τον Καλλικράτη, ιδιαίτερα για θέματα τοπικού ενδιαφέροντος ή καθημερινότητας. Έχει νόημα να θεσμοθετήσουμε την επίσπευση νομοθετικής πρωτοβουλίας από τους πολίτες.
Τέλος πρέπει να ξεκινήσει κάποτε ο διάλογος με τα πολιτικά κόμματα και τους φορείς της ομογένειας για τη θεσμοθέτηση της ψήφου των ομογενών. Το οφείλουμε αυτό στην οικουμενική Ελλάδα που μας στηρίζει και μας κάνει περήφανους.

ΙΣΧΥΡΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ:
Η ισχυρή αυτοδιοίκηση είναι ο δεύτερος άξονας της πολιτικής μας. Για μας, οι αρχές της Συνέχειας του Κράτους από τη μία -με στόχο την εφαρμογή μιας ενιαίας εθνικής στρατηγικής- και της Επικουρικότητας απ’ την άλλη, με στόχο οι αποφάσεις να βρίσκονται κατά το δυνατόν κοντύτερα στους πολίτες, είναι απόλυτα συνδυάσιμες και συμπληρωματικές αρχές. Είναι αναγκαίο λοιπόν, να επαναπροσδιοριστούν με ακρίβεια οι ρόλοι, τα όρια μεταξύ αποκέντρωσης και Τοπικής ή Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, ώστε να διορθωθούν έτσι οι στρεβλώσεις ή τα λειτουργικά κενά του Καλλικράτη.
Ισχυρή Αυτοδιοίκηση για ‘μας, σημαίνει Οικονομική Αυτοτέλεια και Διοικητική Αυτονομία και στους δύο βαθμούς.
Οι 13 αιρετές περιφέρειες είναι το ασφαλέστερο όχημα για την ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Οι 325 Δήμοι, είναι οι αποτελεσματικότεροι εκτελεστικοί βραχίονες για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, την εφαρμογή μιας Πολιτικής Κοινωνικής Ασπίδας και την επίτευξη μιας Πράσινης Οικολογικής Λειτουργίας και Ανάπτυξης.
Δυστυχώς στους ΟΤΑ, ξεκινούμε την πολιτική μας από πολύ δύσκολο σημείο εκκίνησης. Παρά τη σημαντική μείωση πόρων που προηγήθηκε, παρά την έγγραφη δέσμευση προς την ΚΕΔΕ του πρώην Υπουργού Οικονομικών, κ. Σαχινίδη, ότι θα δοθούν φέτος € 2,7 δις. μέσω ΚΑΠ και € 213,8 εκ. για την 4η δόση των οφειλόμενων παρελθόντων οικονομικών ετών, δυστυχώς στον προϋπολογισμό έχουν εγγραφεί μόλις € 2,4 δις., κάτι που φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση πολλούς ΟΤΑ.
Ωστόσο, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, τολμούμε και θέτουμε δύο σημαντικές προτεραιότητες:
– Πρώτον, τον Οικονομικό Εξορθολογισμό και το Λειτουργικό Εκσυγχρονισμό των ΟΤΑ, και
– Δεύτερον, την οργάνωση μιας Πολιτικής Κοινωνικής Ασπίδας σε επίπεδο Δήμου, με στόχο τον Πόλεμο κατά της Φτώχιας.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ
Για τον οικονομικό εξορθολογισμό και το λειτουργικό εκσυγχρονισμό των ΟΤΑ, έχουμε ήδη συστήσει Ομάδες Εργασίας μαζί με την Task Force της Ε.Ε., αξιοποιώντας ευρωπαϊκή τεχνογνωσία, ώστε με λιγότερες δαπάνες να επιτυγχάνουμε καλύτερη λειτουργία των δήμων και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Αυτό θα συντελεστεί:
– Με θεσμικές και λειτουργικές βελτιώσεις του Καλλικράτη και του Κώδικα Τ.Α..
– Με τον εκσυγχρονισμό και την ανασυγκρότηση των υπηρεσιών των ΟΤΑ και την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
– Με την εξυγίανση των οικονομικών, τον περιορισμό της σπατάλης και τη χρήση κλασσικών και ευρηματικών μέσων χρηματοδότησης (καταγραφή και αξιοποίηση περιουσίας, ΣΔΙΤ, Πολιτικές φορολογικής αποκέντρωσης, έξυπνη αξιοποίηση εσόδων, κ.α.).

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΠΙΔΑΣ
Αγαπητοί συνάδελφοι,
η κρίση δημιούργησε μια νέα τάξη εξαθλιωμένων Ελλήνων. Δεν υπάρχει στην Ελλάδα οικογένεια που να τα βγάζει πέρα. Δεν υπάρχει σπίτι χωρίς άνεργο. Χιλιάδες νέα λαμπρά μυαλά φεύγουν στο εξωτερικό. Η χώρα αιμορραγεί, πολλαπλασιάζονται οι άνεργοι, οι άστεγοι, οι αναξιοπαθούντες. Τσαλακώνεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια πάνω στους κάδους των σκουπιδιών που κάποιοι ψάχνουν κάτι να βρουν για να φάνε. Στα φανάρια της επαιτείας.
Η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ έτσι και δεν πρέπει να καταντήσει έτσι. Ακόμα κι όταν οι Έλληνες ήταν φτωχοί, είχαν υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια.
Έχουμε χρέος να κηρύξουμε τον Πόλεμο κατά της Φτώχιας και της εξαθλίωσης, κι αυτό πρέπει να το κάνουμε όλοι μαζί, πολιτεία και πολίτες. Το πιο ετοιμοπόλεμο, συγκροτημένο, εκπαιδευμένο δίκτυο για την εφαρμογή της Πολιτικής Κοινωνικής Ασπίδας είναι οι Δήμοι. Το Υπουργείο των Εσωτερικών μπαίνει μπροστά στο συντονισμό και την ενίσχυση αυτού του Δικτύου.
Στόχος μας η βιωσιμότητα και η ενδυνάμωση των υφιστάμενων κοινωνικών δομών, με νέες θεσμικές πρωτοβουλίες και αποτελεσματική αξιοποίηση κλασικών και νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, εθνικών, ευρωπαϊκών και ιδιωτικών χορηγιών:
– Κοινωνικά Επιδόματα για αναξιοπαθούντες
– Βρεφονηπιακοί σταθμοί
– Βοήθεια στο σπίτι για ασθενείς και γέροντες
– Μέριμνα για τους άστεγους
– Κοινωνικά παντοπωλεία για τους φτωχούς
– Προγράμματα αυτεπιστασίας για τους άνεργους
Μόνο με μια πανστρατιά με συντονιστές τις περιφέρειες και τους Δήμους μπορούμε να κερδίσουμε το νέο Πόλεμο κατά της Φτώχιας και θα τα καταφέρουμε.

ΑΝΟΙΧΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ & ΔΙΚΑΙΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Τρίτος και καταληκτικός άξονας της προγραμματικής μας πολιτικής, είναι η Ανοιχτή, Δημοκρατική και Δίκαιη Κοινωνία.
Στη βάση αυτής της πολιτικής επιδιώκουμε:
Την εφαρμογή μιας σύγχρονης πολιτικής Ιθαγένειας, η οποία θα είναι απόλυτα εναρμονισμένη με το αυστηρότερο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε να μην καθιστά την Ελλάδα “Αποθήκη ανθρώπινων Ψυχών”.
– Κατάλυση των γκέτο
– Καθιέρωση της αρχής ότι “ Έλληνας είναι ο μετέχων της ελληνικής Παιδείας”
– Επιτάχυνση διαδικασιών για την απόδοση Ιθαγένειας σε ομογενείς.
– Προώθηση σύγχρονων πολιτικών ενσωμάτωσης για νόμιμους μετανάστες και επιθετικών πολιτικών επαναπροώθησης για τους παράνομους.
Ξεχωριστό πυλώνα για την πολιτική της ανοιχτής δημοκρατικής και δίκαιης κοινωνίας, αποτελεί η πολιτική της Γραμματείας Ισότητας, η οποία προωθεί οριζόντιες δράσεις και μέτρα για τη γυναικεία απασχόληση και επιχειρηματικότητα, την οικογενειακή και ατομική ζωή των γυναικών, τη συμμετοχή τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων και την καταπολέμηση κάθε μορφής βίας εναντίον τους.
Τέλος, το ΥΠΕΣ επεξεργάζεται ειδικές πολιτικές ένταξης, τόσο για τους παλιννοστούντες Ποντίους, όσο και για τους τσιγγάνους ή τις μειονότητες, αξιοποιώντας και ευρωπαϊκούς πόρους.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Κορύφωση της προσπάθειας μας εντός του προβλεπόμενου θεσμικά χρόνου, θα αποτελέσει μια τολμηρή Συνταγματική αναθεώρηση, που θα μας επιτρέψει να εισέλθουμε στη Νέα Μεταπολίτευση.
Κύρια χαρακτηριστικά της θα είναι:
– Η αναγέννηση του Πολιτικού συστήματος
– Η απελευθέρωση της αναπτυξιακής Δυναμικής της χώρας από θεσμικές αρτηριοσκληρώσεις του Οικονομικού Συντάγματος
– Η αναβάπτιση της Δικαιοσύνης
– Η ανάδειξη και η προστασία της διαχρονικής ελληνικής πολιτιστικής μας ταυτότητας και
– Η γρήγορη προσαρμογή μας στα νέα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα.
Γνωρίζω ότι ο δρόμος που έχουμε μπροστά μας είναι δύσκολος. Δεν έχουμε όμως περιθώρια ούτε άλλων καθυστερήσεων, ούτε άλλων δισταγμών. Η κυβέρνηση αυτή πρέπει να πετύχει γιατί το οφείλει στις γενιές που έρχονται.