ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Σάββατο 31 Μαΐου 2025
09.11.2012

Ομιλία Α.Μανιτάκη στη Βουλή

PDF | DOC | Ομιλία Yπουργού Δ.Μ. & Η.Δ Αντώνη Μανιτάκη

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Με πλήρη συναίσθηση της κρισιμότητας των περιστάσεων, των δημόσιων αγαθών που διακυβεύονται και των ιστορικών ευθυνών που επωμίζεται η σημερινή Κυβέρνηση, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και εγώ προσωπικά προσέρχομαι σήμερα για να σας παρουσιάσω και εξηγήσω, σε αδρές γραμμές, τις βασικές αλλαγές που επέρχονται στη Διοίκηση με το πολυνομοσχέδιο . Επικεντρώνονται σε τρείς τομείς:

1) Στον τομέα της μετακίνησης των υπαλλήλων του δημοσίου ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή κινητικότητα για το συμφέρον της υπηρεσίας και για την καλύτερη αξιοποίηση των προσόντων τους.

2) Στο θεσμό της διαθεσιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων όταν καταργούνται θέσεις, με στόχο την άμεση μετάταξη τους σε υπηρεσίες που υπάρχουν ανάγκες.

3) Στην ενίσχυση της πειθαρχικής ευθύνης με την επιτάχυνση των διαδικασιών και την εντατικοποίηση τους.

Ως προς τον πρώτο τομέα, πρέπει να τονιστεί ότι επεκτείνεται και διευρύνεται η έννοια του κρατικού υπαλλήλου, που καθιέρωσε ο νόμος 4024/2011. Ο κανόνας ότι ο δημόσιος υπάλληλος παραμένει αμετακίνητος στη θέση που αρχικά διορίστηκε διασπάται. Μπορεί να μετακινηθεί εθελούσια ή υποχρεωτικά με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του και τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του συμφέροντος της δημόσιας υπηρεσίας. Λαμβάνεται βέβαια η μεγαλύτερη δυνατή πρόνοια ώστε η διαδικασία της μετακίνησης να γίνεται με διαδικασίες αντικειμενικές, όσο γίνεται πιο σύντομες, αφού λαμβάνονται υπόψη τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα του υπαλλήλου, η καταλληλότητα για τις θέσεις που θα μετακινηθεί, η οικογενειακή του κατάσταση, τα βιοτικά του συμφέροντα και βέβαια η προτίμησή του.
Πιστεύω, ότι μόνο με τον θεσμό της κινητικότητας μπορεί να αποφευχθεί μια πολιτική αθρόων, οριζόντιων και τυφλών απολύσεων, που είναι και ανεφάρμοστες και ανέφικτες και βέβαια αντισυνταγματικές, αφού ο δημόσιος υπάλληλος μόνον για συγκεκριμένους λόγους, που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία και ο υπαλληλικός κώδικας μπορεί να απολυθεί, και βέβαια εφόσον τηρούνται κάποιες διαδικασίες που επιβάλλονται από το Σύνταγμα.

Ως προς την πειθαρχική ευθύνης, εντατικοποιούμε και διευρύνουμε τις περιπτώσεις που καθιερώνει ήδη ο υπαλληλικός κώδικας: της αυτοδίκαιης και δυνητικής αργίας. Καταλαμβάνει και τις περιπτώσεις που ο υπάλληλος παραπέμπεται για σοβαρά ποινικά και πειθαρχικά αδικήματα περί την υπηρεσία στο ακροατήριο ή στο πειθαρχικό συμβούλιο αντίστοιχα.

Με τις ρυθμίσεις αυτές εφαρμόζονται και δεν θεσπίζουν νέα μέτρα. Επιτυγχάνεται η άμεση, προσωρινή απομάκρυνση τους από τις δημόσιες υπηρεσίες μέχρι να κριθούν οριστικά από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα ή δικαστήρια. Προβλέπονται παράλληλα μία σειρά από δικαιοκρατικές διαδικασίες για άμεση ή μεταγενέστερη αναστολή του μέτρου της αργίας ή επανεξέταση και άρση του, αν διαρκεί επί μακρόν. Και βέβαια το κράτος δικαίου και οι ισχύουσες δικαιοκρατικές εγγυήσεις του διοικούμενου είναι εκεί για να προστατεύσουν τον αδίκως διωκόμενο. Με το μέτρο αυτό θέλουμε να προστατεύσουμε, επιδιώκοντας να καταπολεμήσουμε ένα γενικευμένο κλίμα ανοχής απέναντι στους πειθαρχικά υπόλογους, και πειθαρχικής χαλάρωσης τους ίδιους τους υπαλλήλους και το κύρος του δημοσιοϋπαλληλικού λειτουργήματος

Θέλουμε να υπενθυμίσουμε σε όλους τους υπαλλήλους του δημοσίου ότι η μονιμότητα δεν είναι προνόμιο προσωπικό, αλλά εγγύηση θεσμική προς το συμφέρον της δημόσιας υπηρεσίας, για να μπορεί να εκπληρώνει ο υπάλληλος απερίσπαστος τα δημοσιοϋπαλληλικά του καθήκοντα. Ο δημόσιος υπάλληλος, ως υπηρέτης του κράτους και του λαού, βαρύνεται με υποχρεώσεις που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Επειδή βαρύνεται με υποχρεώσεις και καθήκοντα , δικαιούται αξιοπρεπή και ισάξια της υπηρεσίας του αμοιβή ή μισθό. Και βέβαια των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζει ο Κώδικας.
ΙΙ) Όσα συνοπτικά και επιγραμματικά ανέφερα συναποτελούν ένα πλαίσιο διαρθρωτικού και πάγιου χαρακτήρα, που προτάσσεται ως προαπαιτούμενο για να υποστηριχθεί το μείζον, που είναι το εγχείρημα της Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Φροντίσαμε έτσι να συμπεριληφθούν οι ρυθμίσεις αυτές στο νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε προχθές και αποτελεί πλέον νόμο του κράτους, ως ένα πρώτο δείγμα της μεταρρύθμισης που υλοποιούμε. Έτσι, ως άμεσο δείγμα έμπρακτης αναβάθμισης και εφαρμογής του θεσμού της κινητικότητας, προβαίνουμε στην κατάργηση ενός περιορισμένου αριθμού θέσεων υπαλλήλων ορισμένων κατηγοριών, κλάδων και ειδικοτήτων για τις οποίες κρίνεται ότι πλεονάζουν και δεν ανταποκρίνονται στις υπηρεσιακές ανάγκες των φορέων στους οποίους ανήκουν οργανικά. Το προσωπικό αυτό που είναι μερικές εκατοντάδες, μετακινείται – και δεν απολύεται το τονίζω- εκεί όπου υπάρχουν διαπιστωμένα κενά και επείγουσες ανάγκες της διοίκησης σε προσωπικό, ιδίως για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά ορισμένες μόνο θέσεις υπαλλήλων που δεν έχουν προσληφθεί με διαγωνισμό ή με διαδικασία επιλογής σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια υπό τον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής ή με άλλες ειδικές διαδικασίες επιλογής που περιβάλλονται με αυξημένες εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας. Το δηλώνω: Με την αναγκαστική μετακίνηση σε άλλη υπηρεσία και τη θέση σε διαθεσιμότητα για μικρό χρονικό διάστημα, δεν αμφισβητείται η νομιμότητα των προσλήψεων τους. Η διαθεσιμότητα υπάρχει και ρυθμίζεται στον υπαλληλικό κώδικα και αυτή τη διαθεσιμότητα εφαρμόζουμε. Ποιους αφορά όμως η ρύθμιση; Αφορά αποκλειστικά και μόνον υπαλλήλους που υπηρετούν με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, και όχι μόνιμο προσωπικό. Αφορά μόνον υπαλλήλους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μόνον υπαλλήλους των ειδικοτήτων Διοικητικού, Διοικητικού – Λογιστικού, Διοικητικού – Οικονομικού και Διοικητικών Γραμματέων. Ταυτόχρονα, για να διασφαλίσουμε ότι δεν θα προκληθεί αναστάτωση στις δημόσιες υπηρεσίες από όπου προέρχονται οι υπάλληλοι αυτοί, στη λειτουργία τους και κυρίως στην παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, προβλέψαμε μια σειρά από περιορισμούς, ώστε οι μετακινήσεις να είναι σαφώς προσδιορισμένες και ο αριθμός τους να είναι πράγματι περιορισμένος. Διασφαλίζεται με τον τρόπο αυτό ότι καμία υπηρεσία δεν θα στερηθεί αναγκαίο προσωπικό. Τέλος, μεριμνήσαμε να εξαιρεθούν από την εφαρμογή αυτής της διάταξης ευαίσθητες υπηρεσίες, όπως οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης και φροντίδας, τα νοσοκομεία, ο ΟΑΕΔ, καθώς και αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία (δηλαδή οι υπάλληλοι που υπηρετούν στην ΓΓ Πολιτισμού του Υπουργείου Παιδείας). Πρέπει να τονιστεί με έμφαση, προς κάθε κατεύθυνση, προς τους πολίτες αλλά και τους ανθρώπους της ίδιας της διοίκησης, ότι στις ρυθμίσεις που καταθέσαμε υπάρχουν όλες εκείνες οι απαραίτητες εγγυήσεις προκειμένου η διαδικασία της μετακίνησης να υλοποιηθεί όχι μόνο με τον πιο αντικειμενικό αλλά και ταχύτερο δυνατό τρόπο. Δεν μπορεί να χαθεί χρόνος: οι υπάλληλοι πρέπει να μετακινηθούν άμεσα και τα κενά να καλυφθούν το συντομότερο. Έχουν προβλεφθεί αυστηρές προθεσμίες για την υλοποίηση αυτής της διαδικασίας και για τα αρμόδια όργανα και υπηρεσίες της διοίκησης αλλά και για το ίδιο το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Η τάχιστη υλοποίηση αυτής της διαδικασίας αποτελεί στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, με την ενεργό συνδρομή της ίδιας της διοίκησης.

ΙΙI) Τελειώνοντας, θέλω να πω τούτο. Γνωρίζω ότι είμαστε ακόμη στην αρχή μιας γιγάντιας προσπάθειας και ότι όλα αυτά που κάνουμε είναι λίγα, ελάχιστα, σε σχέση με αυτά που χρειάζεται να γίνουν για να αλλάξει ριζικά το κράτος και η διοίκηση. Τα προβλήματα είναι πολλά, πολύπλοκα και δυσθεώρητα. Πάντως ξεκινήσαμε, υπάρχει σχέδιο και είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε. Δεν θα σταματήσουμε, δεν θα παραιτηθούμε από την προσπάθεια. Ό,τι κάνουμε το κάνουμε με τις δικές μας δυνάμεις, με πενιχρά έως ανύπαρκτα μέσα, με άξια στελέχη της ίδιας της διοίκησης.

Στηριζόμαστε και προσβλέπουμε στην συναίνεση και συμμετοχή όλων των υπαλλήλων και της Διοίκησης συνολικά. Επιδιώκουμε μέσα από το χάος και την καθολική αβεβαιότητα, να βάλουμε κάποιες βάσεις που δύσκολα ανατρέπονται και να βάλουμε κάποια τάξη στην αταξία, στη χαλάρωση δομών, ευθυνών και συμπεριφορών. Δεν θέλουμε ωστόσο να δημιουργήσουμε αυταπάτες και φρούδες ελπίδες. Η προσπάθεια, για να πετύχει , απαιτεί μεγάλη συναίνεση και συμμετοχή. Οφείλουμε να την αναλάβουμε όλοι μας και από κοινού, υπερβαίνοντας κομματικές, παραταξιακές ή ιδεολογικές προκαταλήψεις. Να βαδίσουμε συντεταγμένα, ως δημοκρατική Πολιτεία, με αποφασιστικότητα, υπευθυνότητα και επινοητικότητα.
Κοινή γαρ η τύχη και το μέλλον ευοίωνο· μόνον όμως εφόσον αγωνιστούμε από κοινού για το κοινό καλό. Ο τόπος και το πολίτευμα στάθηκαν όρθια παρά τις τρομακτικές και τραγικές δοκιμασίες που έχει υποστεί ο ελληνικός λαός τα τελευταία τρία χρόνια. Ο λαός υπομένει και περιμένει. Προσδοκά, παρά τα όσα έχει τραβήξει. Ας φανούμε αντάξιοι της εμπιστοσύνης του, χαράσσοντας από σήμερα, έναν άλλο, διαφορετικό δρόμο και δίνοντάς του μια νέα, ελπιδοφόρα προοπτική.