ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2025

Χαιρετισμός του ΥΠΕΣ στην εκδήλωση: «Γυναίκες, Βία, Προσφυγιά: Χθες και σήμερα»

Ο Υπουργός Εσωτερικών, Πάνος Σκουρλέτης, απηύθυνε χαιρετισμό, σήμερα, Δευτέρα, 28 Νοεμβρίου 2016, στην εκδήλωση «Γυναίκες, Βία, Προσφυγιά: Χθες και σήμερα», που συνδιοργάνωσαν η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, το Κέντρο Ερευνών για θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ) και η ΕΡΤ, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, για να τιμήσουν την 25η Νοεμβρίου «Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών».

Ακολουθούν σημεία από τον χαιρετισμό του κ. Σκουρλέτη:

«Στην πρόσφατη επίσκεψή της στη χώρα μας, η Τζούντιθ Μπάτλερ, μία από τις σημαντικότερες θεωρητικούς των σπουδών φύλου, παραφράζοντας τον τίτλο του γνωστού βιβλίου της, μας μίλησε για «σώματα που έχουν ακόμα σημασία». Σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, τα δικαιώματα συμπιέζονται αφόρητα, αν δεν συρρικνώνονται δραστικά, από οικουμενικές επιλογές που έρχονται να υποστηρίξουν τη νεοφιλελεύθερη επίθεση σε όλα τα επίπεδα.  Οι γυναίκες είναι μια από τις ομάδες που κατά προτεραιότητα πλήττονται από αυτές τις εξελίξεις. Η έμφυλη βία έχει πλέον εξελιχθεί στο πιο διαδεδομένο έγκλημα στον κόσμο, καθώς μία στις τρεις γυναίκες έχει πέσει θύμα βίας. Υπό αυτές τις συνθήκες, η αυξανόμενη βία που υφίστανται ειδικά οι γυναίκες, όχι μόνο σωματική αλλά και λεκτική, ψυχολογική, εργασιακή, αλλά και οικονομική, έρχεται να πιστοποιήσει το παραπάνω με τον πιο βάναυσο τρόπο.

Εμβληματικές περιπτώσεις που συντάραξαν την παγκόσμια κοινή γνώμη, μαρτυρούν ότι το πρόβλημα δεν είναι «μακριά μας». Είναι γύρω μας και συχνά «μέσα μας» και η καταπολέμησή του δεν είναι «άλλη μια ιδέα», αλλά καθήκον επιτακτικό. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τις 2 γυναίκες της φυλής των Γεζίντι, που είχαν απαχθεί από εμπόλεμους στο Ιράκ και κατέληξαν ως σκλάβες του σεξ, αφού νωρίτερα είδαν συγγενείς και φίλους τους να εκτελούνται μπροστά στα μάτια τους; Μετά από την απελευθέρωσή τους, μάλιστα, τους απονεμήθηκε το βραβείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ζαχάρωφ, ενώ η Νάντια Μουράτ είχε έρθει στην Ελλάδα για να επισκεφτεί το λιμάνι του Πειραιά και άλλους χώρους όπου τότε υπήρχαν πρόσφυγες, για να τους εμψυχώσει.

Να θυμηθούμε τις γυναίκες στην Αργεντινή αλλά και στο Μεξικό και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, που με το σύνθημα «Ούτε μία λιγότερη» απεργούν και βγαίνουν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη σεξιστική βία και τις δολοφονίες γυναικών, που έχουν αυξηθεί δραματικά το τελευταίο διάστημα. Η «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι» ήταν ο βιασμός και η δολοφονία της Λουσία Πέρες, της 16χρονης, που έπεσε θύμα απαγωγής από το σχολείο της σε επαρχία του Μπουένος Άιρες.

Να στρέψουμε το βλέμμα μας, όμως και στις χιλιάδες διαδηλώτριες και διαδηλωτές στο Δουβλίνο, και σε όλη την Ιρλανδική ομογένεια σε όλον τον κόσμο, που με σύνθημα «δικό μου το σώμα, δική μου και η απόφαση» πορεύτηκαν για να πιεστεί η ιρλανδική κυβέρνηση να προβεί σε δημοψήφισμα, για να καταργηθούν οι αναχρονιστικοί νόμοι για τις εκτρώσεις. Υπό το βάρος αντίστοιχων μαζικών διαδηλώσεων, στην Πολωνία απορρίφτηκε ομόφωνα το νομοσχέδιο που απαγόρευε πλήρως τις  εκτρώσεις και ανάγκασε το κυβερνών κόμμα να επανεξετάσει τη θέση του.
Να θυμηθούμε τις 3 αθλήτριες από τη Σαουδική Αραβία, που έφτασαν στο Ρίο μόνο κατόπιν μιας ειδικής πρόσκλησης της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, αφού οι θρησκευτικοί κανόνες στην πατρίδα τους, δεν επιτρέπουν στις γυναίκες να αθλούνται. Οι τρεις προϋποθέσεις, τις οποίες ήταν υποχρεωμένες να τηρήσουν προκειμένου να μεταβούν στο Ρίο ήταν: να φορούν ενδυμασία που θεωρείται κατάλληλη από την θρησκεία τους,  να έχουν την συγκατάθεση του συζύγου τους για την εκεί παρουσία τους και να μην έρθουν σε επαφή με άνδρες.

Έχουμε, όμως, δυστυχώς και στη χώρα πολλά περιστατικά, στα οποία το γυναικείο σώμα ποινικοποιείται. Πώς να παραβλέψουμε τις 11 οροθετικές γυναίκες στην Ελλάδα, που στις 21 Νοεμβρίου συνεχίστηκε η δίκη τους, αφού βρέθηκαν να κατηγορούνται για πορνεία και την εξ’ αυτής πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης εναντίον των πελατών, λόγω της ασθένειάς τους; Πώς να ξεχάσουμε τη δημόσια διαπόμπευσή τους και μάλιστα από επίσημα χείλη μεταξύ άλλων;

Τι να πούμε για τη δική μας Κωνσταντίνα Κούνεβα, που εκλέχτηκε ευρωβουλεύτρια με μεγάλη λαϊκή αποδοχή και στήριξη. Την Κωνσταντίνα που έγινε το σύμβολο της γυναικείας μαχητικότητας, στην εργασιακή και την προσωπική ζωή, απέναντι στα πιο απάνθρωπα και επικίνδυνα οικονομικά κυκλώματα και συμφέροντα.

Τέλος, την παγκόσμια κοινή γνώμη συντάραξε η πρόσφατη είδηση από την Τουρκία, όπου με νομοσχέδιο που υποβλήθηκε στη Βουλή, θα απαλλασσόταν ο βιαστής ανήλικης από την κατηγορία του βιασμού εάν την παντρευόταν, και εφόσον ο βιασμός «δεν είχε γίνει με βία εναντίον της ανήλικης». Το νομοσχέδιο υπό το βάρος των αντιδράσεων, τελικώς αποσύρθηκε. Και εδώ να σκεφτούμε ότι πρόκειται για μία από τις 22 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης που έχουν κυρώσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, για τη βία κατά των γυναικών.

Με την ευκαιρία αυτή, να επαναλάβουμε την πρόθεση της Ελληνικής Κυβέρνησης και τη δέσμευσή μας να κυρώσουμε τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και να πράξουμε ο,τι περνάει από το χέρι μας, για να εφαρμοστεί από την ΕΕ.

Για μας είναι ξεκάθαρο ! Καμιά γυναίκα, από καμιά πληθυσμιακή ομάδα, δεν μπορεί να είναι «αόρατη», ούτε εκείνη, ούτε οι ανάγκες της.

Φέτος, τιμούμε την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, εστιάζοντας  στις γυναίκες πρόσφυγες, στις γυναίκες του πολέμου, που με τις οικογένειές τους και μέσα από «χίλια κύματα», άνοιξαν δρόμους και πέρασαν και από τη χώρα μας το τελευταίο διάστημα, είτε κατάφεραν να φτάσουν στον προορισμό τους, είτε εγκλωβίστηκαν εδώ από απαράδεκτες και παντελώς ελλιπείς πολιτικές διαχείρισης του ζητήματος στην Ευρώπη.

Σε κάθε περίπτωση, η πορεία αυτή κρύβει μέσα της απέραντο πόνο, εκμετάλλευση και βία. Πέρα από τη βία της προσφυγιάς καθεαυτή, οι γυναίκες πρόσφυγες γίνονται συχνά θύματα έμφυλης βίας σε κάθε της μορφή.

Η οργανωμένη Πολιτεία, παρά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας,  είναι πλέον αποφασισμένη να φανεί αντάξια της  μεγαλειώδους αλληλεγγύης που επέδειξε ο λαός μας από τις πρώτες μέρες του προσφυγικού φαινομένου. Είναι αποφασισμένη να στρέψει την προσοχή της στις ηρωίδες αυτές της ζωής και έμπρακτα να απαλύνει τον πόνο τους και να επιχειρήσει να εξαλείψει τον κίνδυνο ή την ίδια την έμφυλη βία που συχνά υποχρεώνονται να υποστούν.

Θέλω και με την σημερινή ευκαιρία να συγχαρώ τους δημόσιους φορείς που είναι επιφορτισμένοι με τα ζητήματα της ισότητας των φύλων στη χώρα μας, τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, καθώς και τις επικεφαλής τους την Φωτεινή Κούβελα και την Ειρήνη Αγαθοπούλου, για την αποφασιστική τους παρέμβαση στο προσφυγικό ζήτημα σε αρμονική συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα συναρμόδια Υπουργεία, όπως το Μεταναστευτικής πολιτικής και το Υγείας. Οι φορείς αυτοί, με αίσθηση διαφύλαξης της αξιοπρέπειας των γυναικών προσφύγων, καθώς και των ιδιαίτερων θρησκευτικών και πολιτισμικών τους χαρακτηριστικών, και με την ευθύνη της απρόσκοπτης  συνέχισης των αντίστοιχων προγραμμάτων για τις ελληνίδες θύματα βίας, αποφάσισαν και δρομολόγησαν την ένταξη των γυναικών προσφύγων, που είτε είναι θύματα είτε κινδυνεύουν να γίνουν, στο δίκτυο υποστηρικτικών δομών για τη βία, που περιλαμβάνει παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, συμβουλευτικής και φιλοξενίας.   Οι προσπάθειες αυτές, βρίσκονται σε πλήρη συνάφεια με την απόφασή μας να μην αφήσουμε την καθημερινότητα των γυναικών αυτών να μετατραπεί σε εφιάλτη, όσο θα βρίσκονται στη χώρα μας.

Εμείς απ’ την πλευρά μας, θα ενισχύσουμε αυτές τις προσπάθειες με τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου του ΚΕΘΙ, μέσω της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, αλλά και με άλλες ρυθμίσεις, οι οποίες θα συμβάλλουν στην ουσιαστική ισότητα ανδρών και γυναικών, για να μην γίνει η κρίση που βιώνουμε, αφορμή για οπισθοχώρηση από αγώνες και δικαιώματα, που έχουν κατακτηθεί».