ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Στον Κ.Α.Ε 0715 «Τέλος διαφήμισης της κατηγορίας Δ' του άρθρου 15 του ΒΔ 24/9-20/10/1958 (άρθρο 9 Ν 2880/2001)» και στον Κ.Α.Ε. 0441 «Τέλος ακίνητης περιουσίας (άρθρο 24 Ν 2130/93)» θα εγγραφούν τα ποσά που αποδόθηκαν (εισπράχθηκαν) από κάθε δήμο το έτος 2018. Οποιεσδήποτε διαφορές προκύψουν, θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του δήμου μετά από σχετική αναμόρφωσή του.

Το ΥΠΕΣΔΑ είναι αρμόδιο για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της στρατηγικής για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση.

Ως προμήθεια νοείται η τοποθέτηση και θέση σε λειτουργία εξοπλισμού σε υποδομές που υπάρχουν και με τις οποίες εξασφαλίζεται η άμεση και απρόσκοπτη λειτουργία του εν λόγω εξοπλισμού. Εάν απαιτούνται εργασίες υποδομές (ενδεικτικά: εκσκαφές, δίκτυα, φρεάτια, ρευματοδότηση, θεμελίωση, στερέωση, αγκύρωση κλπ) για την τοποθέτηση και θέση σε λειτουργία του εξοπλισμού, τότε πρόκειται για εργολαβία με επιμετρούμενες εργασίες και πρόβλεψη ειδικής ομάδας εργασιών στον π/υ που αποτελείται από τα στοιχεία εξοπλισμού (ως τεμάχια) με τιμές της αγοράς για τα εν λόγω στοιχεία.

Η τοποθέτηση ταρτάν ή/και χλοοτάπητα σε υφιστάμενο γήπεδο δεν αποτελεί προμήθεια αλλά εργολαβία διότι προκειμένου να είναι ολοκληρωμένη και λειτουργική η εν λόγω παρέμβαση θα πρέπει να συνοδεύεται από τις απαραίτητες συνοδές επεμβάσεις όπως π.χ. έργα αποστράγγισης, έργα διαμόρφωσης κλίσεων κλπ. Η απλή προμήθεια του υλικού και τοποθέτηση δεν εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία και την επίτευξη του στόχου της παρέμβασης σε βάθος χρόνου. Μπορούμε να αποδεχτούμε προμήθεια μόνο στην περίπτωση που υπάρχουν ήδη έτοιμες οι υποδομές και τα συνοδά έργα που προαναφέρονται, επισυνάπτοντας πάντα και την αντίστοιχη βεβαίωση αυτών (σύμφωνα με την ερώτηση 4).

Η δημιουργία αποδυτηρίων δεν συνίσταται στην απλή προμήθεια και τοποθέτηση ενός προκατασκευασμένου οικίσκου (τύπου ISOBOX) σε συγκεκριμένο χώρο. Αντιθέτως, αποτελεί εργολαβία καθώς συνοδεύεται από έργα προετοιμασίας του δαπέδου τοποθέτησης, έργα εξασφάλισης παροχής ύδρευσης και αποχέτευσης και ρευματοδότησης που είναι προφανώς απολύτως απαραίτητα για την λειτουργικότητα της παρέμβασης. Στην εργολαβία αυτή δύναται ο προκάτ οικίσκος να είναι ένα τεμάχιο προς προμήθεια αλλά θα πρέπει απαραιτήτως να συνοδεύεται από τις προαναφερθείσες συνοδές - επιμετρούμενες εργασίες υποδομής.

Επισυνάπτω μια Βεβαίωση υπογεγραμμένη από την Τεχνική Υπηρεσία ή/και το Δήμαρχο, πως στην εγκατάσταση που πρόκειται να γίνει τοποθέτηση προμήθειας υπάρχουν ήδη όλες οι υποδομές και τα συνοδά έργα που είναι απαραίτητα και εξασφαλίζουν την λειτουργικότητα, την ασφάλεια και την ολοκλήρωση του έργου.

Σύμφωνα με την πρόσκληση IV «Κατασκευή, επισκευή και συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων των Δήμων» το ανώτερο ποσό που μπορεί να διαθέσει το Υπουργείο Εσωτερικών είναι 600.000,00 € (συμπ. ΦΠΑ). Αν το συνολικό ποσό υπερβαίνει τις 600.000,00 € (συμπ. ΦΠΑ), ο Δήμος θα πρέπει να καλύψει από ιδίους πόρους το υπολειπόμενο ποσό.

Τα έσοδα του ενιαίου τέλους του έτους 2019 που αποδίδονται  στους Δήμους εντός των διοικητικών ορίων των οποίων λειτουργούν μονάδες προσωρινής φιλοξενίας μεταναστών, βάσει της υπ’ αριθμ. 1312/11.02.2020 (B΄ 407), θα εγγραφούν στους Κ.Α. 2111 «Τακτικά έσοδα από τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού» και 2115 «Τακτικά έσοδα από τέλος ακίνητης περιουσίας». Ο επιμερισμός του ποσού στους ανωτέρω Κ.Α. γίνεται κατά την κρίση του δήμου για την κάλυψη των αναγκών αυτού.Οι δαπάνες που καλύπτονται από τα σχετικά έσοδα είναι εκείνες που ούτως ή άλλως θα μπορούσαν να πληρωθούν από τα έσοδα που εγγράφονται στους ανωτέρω δύο Κ.Α.

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2021 και αφορούν στην κάλυψη δαπανών επισκευών και συντηρήσεων σχολικών κτιρίων των Δήμων που συστήθηκαν με το άρθρο 154 του ν.4600/2019, παρατίθενται αναλυτικά ανά Δήμο ως ακολούθως:

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον ΚΑΕ 0441 «Τέλος ακίνητης περιουσίας (άρθρο 24 Ν 2130/93)», υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε κατά το έτος 2019 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ: 6Ν8Ρ46ΜΤΛ6-ΦΗΟ).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον ΚΑΕ 0715 ««Τέλος διαφήμισης της κατηγορίας Δ' του άρθρου 15 του ΒΔ 24/9-20/10/1958 (άρθρο 9 Ν 2880/2001)», υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2019 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ:6Φ6046ΜΤΛ6-ΡΤΦ).

Η κατανομή εσόδων από το Φόρο Ζύθου (άρθρο 9 ΝΔ 703/70, άρθρο 12 Ν 1080/80) στους δήμους έχει καταργηθεί και ως εκ τούτου στον ΚΑΕ 0512 δεν πρέπει να εγγραφεί ποσό.

Τα έσοδα που αποδίδονται στους δήμους από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών από τις Δομές των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) αρμοδιότητας τους, βάσει της υπ’ αριθμ. 76686/11.11.2020 (ΑΔΑ: ΩΥΧΟ46ΜΤΛ6-5ΨΕ) απόφασης, θα εγγραφούν στον Κ.Α. 1216 «Από εθνικούς πόρους (μέσω του εθνικού τμήματος του Π.Δ.Ε.)».

Για το σκέλος των δαπανών:

• στην περίπτωση που η αρμοδιότητα λειτουργίας των ΚΔΑΠ ανήκει σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου του δήμου, το σχετικό ποσό θα εγγραφεί στον K.A. 6715 «Επιχορήγηση δημοτικών ή κοινοτικών ΝΠΔΔ» ενώ
• στην περίπτωση που η αρμοδιότητα λειτουργίας των ΚΔΑΠ ανήκει σε κοινωφελή δημοτική επιχείρηση, το σχετικό ποσό θα εγγραφεί στον K.A 6738 «Χρηματοδοτήσεις κοινωφελών δημοτικών επιχειρήσεων (άρθρου 259 παρ.1 ΚΔΚ)»

Στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2021, οι πιστώσεις που λαμβάνουν οι δήμοι κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του ν.4690/2020 (Α΄109), εγγράφονται με ανάπτυξη στον Κ.Α. 1211 «Από εθνικούς πόρους (μέσω του τακτικού προϋπολογισμού)».

Εφόσον ο δήμος επιχορηγηθεί με σχετικό ποσό, η εγγραφή των πιστώσεων θα γίνει στο μεν σκέλος των εσόδων στον Κ.Α. 1211 «Από εθνικούς πόρους (μέσω του τακτικού προϋπολογισμού», στο δε σκέλος των δαπανών στους Κ.Α. 6041 «Τακτικές αποδοχές (περιλαμβάνονται βασικός μισθός, δώρα εορτών, γενικά και ειδικά τακτικά επιδόματα)» και 6054 «Εργοδοτικές εισφορές έκτακτου προσωπικού».

Σε περίπτωση αδυναμίας κάλυψης των ανωτέρω δαπανών από τη σχετική επιχορήγηση, αυτές καλύπτονται από ιδίους πόρους, ήτοι λοιπά μη ειδικευμένα έσοδα, ή και μη ειδικευμένο χρηματικό υπόλοιπο του οικείου δήμου, υπό την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερης διάταξης, η οποία ρυθμίζει το ζήτημα με διαφορετικό τρόπο.

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον ΚΑΕ 0441 «Τέλος ακίνητης περιουσίας (άρθρο 24 Ν 2130/93», υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε κατά το έτος 2020 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ: 6ΡΨ146ΜΤΛ6-ΟΙΜ).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον ΚΑΕ 0715 «Τέλος διαφήμισης της κατηγορίας Δ' του άρθρου 15 του ΒΔ 24/9-20/10/1958 (άρθρο 9 Ν 2880/2001)», υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2020 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ:6Ξ8Δ46ΜΤΛ6-ΝΩΓ).

Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για τα έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους για την κάλυψη γενικών αναγκών πρέπει να είναι ίση με το ποσό που προκύπτει από το άθροισμα των κάτωθι: α) του γινόμενου της πρώτης μηνιαίας τακτικής κατανομής έτους 2021 που αποδόθηκε στο δήμο με ΑΔΑ: ΨΗΛΞ46ΜΤΛ6-5ΤΜ, επί δώδεκα (12), β) του γινομένου της απόφασης του Υπουργείου Εσωτερικών του α΄ εξαμήνου έτους 2021 που αφορά στην κάλυψη δαπανών μισθωμάτων κτηρίων των ΚΕΠ με ΑΔΑ: 62Ψ446ΜΤΛ6-ΘΔΒ (ΟΡΘΟΣ ΑΔΑ), επί δυο (2), γ) του γινομένου των αποφάσεων του Υπουργείου Εσωτερικών με ΑΔΑ: ΨΜΤΖ46ΜΤΛ6-92Δ και 6ΓΛ146ΜΤΛ6-Ε6Ι που αφορούν στην κάλυψη μισθωμάτων ακινήτων για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου 2021, επί τρία (3).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό, για την κάλυψη δαπανών που αφορούν την πυροπροστασία, υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2021 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ: 9Γ6Ξ46ΜΤΛ6-Χ2Ι ΟΡΘΟΣ ΑΔΑ). Ο δήμος μπορεί να επιμερίσει το παραπάνω ποσό και να εγγράψει στους σχετικούς ΚΑΕ το μέρος αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών που αφορούν στην πυροπροστασία καθώς, και αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη επενδυτικών δαπανών.

Επί της ανωτέρω ερώτησης το αρμόδιο Τμήμα Εσόδων της Δ/νσης Οικονομικών Τ.Α. του Υπουργείου μας, απαντά ως εξής: «Σύμφωνα με την ισχύουσα συνταγματική τάξη (άρθρα 79 και 102 Συντάγματος), ορίζονται με νόμο διάφοροι πόροι υπέρ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ανεξαρτήτως ονομασίας («φόροι», «τέλη»  ή «δικαιώματα») τους πιο συγκεκριμένους όρους επιβολής-είσπραξης των οποίων (κατηγορίες υπόχρεων, συντελεστές, χώροι επιβολής, τρόπος καταβολής, προσαυξήσεις, πρόστιμα κλπ) εξουσιοδοτούνται να προσδιορίζουν οι ίδιοι οι ΟΤΑ.

Σήμερα, σε μια σειρά από φόρους (πχ στεγασμένων χώρων) και τέλη (πχ κοινοχρήστων χώρων ή στην επέκταση φόρου 0,5% σε κατηγορίες καταστημάτων), τους όρους επιβολής και είσπραξης ορίζουν οι δήμοι. Ο χρόνος που ορίζεται από τον νόμο για την έκδοση των δημοτικών αποφάσεων είναι είτε ο Οκτώβριος είτε ο Νοέμβριος του προηγούμενου της επιβολής έτους και αυτό συνιστά τον γενικό κανόνα που πρέπει να εφαρμόζεται. Κατ’ αυτόν τον τρόπο και οι προϋπολογισμοί των δήμων μπορούν να συντάσσονται ολοκληρωμένα και έγκαιρα αλλά και οι δημότες να έχουν την απαραίτητη ενημέρωση για να προσαρμόσουν τις δραστηριότητές τους.

Στις περιπτώσεις πάντως μη τήρησης του γενικού κανόνα και λήψης απόφασης αργότερα (ως τα τέλη Φεβρουαρίου, κατά τη νομολογία) ή και αρκετά αργότερα, η χρονική αρμοδιότητα δεν σταματάει αλλά ισχύουν τα εξής:

Σύμφωνα με την πολύ γνωστή ρύθμιση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (άρθρο 10παρ.5 ν.2690/1999), ο οποίος ισχύει και για τους δήμους (άρθρο 1 ΚΔΔ), «οι προθεσμίες για τη Διοίκηση είναι ενδεικτικές…».  Κατά συνέπεια, αφού η χρονική αρμοδιότητα δεν εξαντλείται στον προβλεπόμενο χρόνο, νομίμως μπορεί να ληφθεί απόφαση επιβολής τελών και αργότερα, κάτι που δέχεται και η νομολογία (ΣτΕ 650/2002, 179/2002). Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνεται ούτε οποτεδήποτε ούτε και άνευ ειδικής αιτιολογίας επειδή επιφέρει αναταραχή τόσο στον προγραμματισμό των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων, προφανώς και στους ίδιους τους δήμους, τους προϋπολογισμούς των οποίων αναμορφώνουν.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή λήψης απόφασης επιβολής-αναπροσαρμογής τελών μεταγενέστερα του οριζόμενου χρόνου, οι αποφάσεις που λαμβάνονται εντός του διανυόμενου έτους και με αυτές αναπροσαρμόζονται συντελεστές φόρων ή προσδιορίζεται διαφορετικό ύψος τελών, επιβάλλεται να κρίνονται υπό το φως της τήρησης των συνταγματικών Αρχών της δημοσίου συμφέροντος, της χρηστής διοίκησης και ιδίως υπό την έκφανσή της, της προστασίας της εμπιστοσύνης του πολίτη και της αναλογικότητας.

Ειδική μνεία απαιτείται για τα ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΑ ΤΕΛΗ, επειδή η αντιμετώπισή τους στους προϋπολογισμούς είναι ιδιαίτερη.   

Τα τέλη καθαριότητας-φωτισμού, ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, καθώς και τα τυχόν δυνητικά τέλη που έχει θεσπίσει ένας δήμος,  εντάσσονται στη γενικότερη κατηγορία των ανταποδοτικών τελών που λόγω της φύσεώς τους, υπακούουν σε μια αυστηρότερη λογική προγραμματισμού, αναφέρονται παγίως σε ένα οικονομικό έτος (ΣτΕ 2542/2005, 609/2004, 981/1992) και γι΄αυτό, οι σχετικές αποφάσεις απαιτείται να λαμβάνονται τον Νοέμβριο του προηγούμενου της υλοποίησής τους έτους, ενώ δεν είναι επιτρεπτή η αναδρομική κανονιστική τους ρύθμιση (ΣτΕ 1752/1997). Επιπλέον, με πληθώρα αποφάσεων των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών έχουν ρυθμιστεί και επανα-ρυθμίζονται διεξοδικά τα σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού των δήμων (ετήσιας ομοίως διάρκειας) και της συμμετοχής των εσόδων από ανταποδοτικά τέλη σε αυτόν.

            Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα πλαίσιο τακτικής διαχείρισης που πρέπει να τηρείται πέραν των αυτονόητων λόγων νομιμότητας και για λόγους ασφαλείας δικαίου και προστασίας της εμπιστοσύνης του πολίτη. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε τυχόν κάμψη αυτού, μπορεί να γίνεται μόνο κατ’ εξαίρεση και για λόγους ανώτερου τοπικού δημόσιου συμφέροντος, οι οποίοι απαιτείται να δικαιολογούνται πλήρως.                  Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 79 παρ. δ3 ν.3463/2006 όπως ισχύει), η οποία μάλιστα εδράζεται και στη διάταξη του άρθρου 102 του Συντάγματος, οι δήμοι, ως αυτοτελείς φορείς δημόσιας εξουσίας στο χωρικό τους επίπεδο, έχουν την αποκλειστική αρμοδιότητα της λήψης απόφασης «για τη χρήση και λειτουργία των συστημάτων …άρδευσης και αποχέτευσης». Κατά συνέπεια, κάνοντας χρήση της εξουσίας του, ένας δήμος, σταθμίζοντας τα δεδομένα της περιοχής του όπως αυτός (οφείλει να) τα παρακολουθεί και (οφείλει να) τα εκτιμά, μπορεί να δρομολογεί όποτε θεωρεί σκόπιμο/απαραίτητο/ωφέλιμο, τη λήψη σχετικής απόφασης, χωρίς αυτό να μπορεί να ελεγχθεί από την εποπτεύουσα αρχή, καθότι κάτι τέτοιο θα συνιστούσε εξέταση των λόγων που οδήγησαν τον δήμο στην απόφασή του, δηλαδή ανεπίτρεπτο έλεγχο σκοπιμότητας (Σύνταγμα 102 παρ. 4 και άρθρο 214 ν.3852/2010, όπως ισχύει).

            Πέραν των θεμάτων όμως που συγκροτούν τη σκοπιμότητα λήψης μιας τέτοιας απόφασης (που δεν ελέγχονται), η σχετική νομοθεσία επιβάλλει μια σειρά ουσιαστικών και διαδικαστικών προϋποθέσεων, η τήρηση των οποίων και μόνο, καθιστά την απόφαση νόμιμη. Εννοείται πως οι προϋποθέσεις αυτές, που αφορούν θέματα οικονομικής διαχείρισης, έχουν έναν σαφώς τεχνικό χαρακτήρα, ο οποίος έχει προσδιοριστεί/αποσαφηνιστεί με πληθώρα οδηγιών και γι’ αυτό μπορούν να ελεγχθούν από την εποπτεύουσα αρχή (άρθρα 214επ ν.3852/2010, όπως ισχύουν). Ο τεχνικός (άρα ελεγκτέος) χαρακτήρας αυτών των προϋποθέσεων δεν μπορεί ωστόσο να εξικνείται μέχρι του σημείου να καταργεί την (συνταγματικά κατοχυρωμένη) αυτοτέλεια των δήμων να αποφασίζουν, όποτε εκτιμούν οι ίδιοι, για τα θέματα αρμοδιότητάς τους. Επισημαίνουμε εδώ πως αυτή ακριβώς η δυνατότητα άμεσης ανταπόκρισης των δημοτικών αρχών σε νέες καταστάσεις-ανάγκες του δήμου, συνιστά το μείζον πλεονέκτημα που διαθέτουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έναντι των κεντρικών υπηρεσιών.

Συναφώς και η νομολογία δέχεται πως τυχόν προθεσμίες σε διατάξεις νόμων σχετικές με τον χρόνο λήψης απόφασης για επιβολή ανταποδοτικών τελών, έχουν ενδεικτικό χαρακτήρα (ΣτΕ 650/2002, 179/2002), πόσο μάλλον για αναπροσαρμογή τελών που έχουν ήδη επιβληθεί και η οποία πρόκειται να γίνει για ορθότερη αποτύπωση της πραγματικότητας με βάση νεότερα δεδομένα ή ορθότερη κατανομή του τέλους.

            Κατόπιν των ανωτέρω, αυτό που απαιτείται να τονιστεί και που οφείλουν οι δήμοι να λαμβάνουν υπόψη τους, κατά τη λήψη τέτοιων αποφάσεων (αναπροσαρμογής ανταποδοτικών τελών) είναι το ότι ο συγκεκριμένος τύπος αποφάσεων (επιβολής ή  αναπροσαρμογής ανταποδοτικών τελών), κατ΄εξαίρεση από τα ισχύοντα γενικά για τις κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεις,  πρέπει να συμπεριλαμβάνει αιτιολογία, η οποία πρέπει να είναι πλήρης και εμπεριστατωμένη (ΣτΕ 3263/1982, 3850/1985, 981/1992). Πιο συγκεκριμένα, η διαπίστωση της ύπαρξης αναλογίας μεταξύ της παρεχόμενης ειδικής υπηρεσίας και του επιβαλλόμενου τέλους απαιτείται να γίνεται εξετάζοντας το συνολικό κόστος παραγωγής της παρεχόμενης υπηρεσίας και υπό το φως στοιχείων όσο πιο καλά υπολογισμένων γίνεται (ΣτΕ 60/2010). Επιπροσθέτως, η κατανομή του κόστους μεταξύ των υπόχρεων πρέπει να γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια, ώστε να μην παραβιάζεται η αρχή της ισότητας (ΣτΕ 78/1979), ενώ είναι προφανές πως κι εδώ έχει μεγάλη σημασία να γίνεται ο δυνατότερος ακριβής υπολογισμός (ΣτΕ 3263/1982, 3280/2001).

Προφανώς, μία απόφαση αναπροσαρμογής, απαιτείται να αιτιολογείται πρώτα και κύρια με ειδική αναφορά στους λόγους που καθιστούν επιβεβλημένη την αναπροσαρμογή και που είναι τόσο σημαντικοί (πχ τήρηση κανόνων Συνταγματικής τάξεως, συμμόρφωση με δικαστικές αποφάσεις, εντοπισμός παραλείψεων ή σημαντικών σφαλμάτων υπολογισμού που χρήζουν άμεσης διόρθωσης γιατί δημιουργούν αδικίες κ.α.), ώστε να δικαιολογούν την τυχόν αναστάτωση που θα επέλθει στην πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Δήμου.» 

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο Κεφάλαιο 4 του υπ’ αριθμ. 42119/ 15/7/2020 «1η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ Νο 11/2017» εγγράφου του ΟΑΕΔ,, δικαιούχοι συμμετοχής στο συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι, μεταξύ άλλων, οι δήμοι, οι περιφέρειες και τα Ν.Π.Δ.Δ. αυτών, καθώς και οι επιχειρήσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού (Δήμων και Περιφερειών) του Ν. 3852/2010, που ασκούν οικονομική δραστηριότητα.

Ως ποσό επιχορήγησης ορίζεται το 75% του μηνιαίου μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους του ωφελούμενου (στο μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος συμπεριλαμβάνονται οι συνολικές ακαθάριστες πραγματικές μηνιαίες αποδοχές και οι ασφαλιστικές εισφορές που βαρύνουν τον εργοδότη), με ανώτατο όριο τα 750 ευρώ μηνιαίως (το υπόλοιπο προφανώς καλύπτεται από τον ίδιο τον επιχορηγούμενο φορέα). Οι αποδοχές και η ασφάλιση των επιχορηγουμένων καθορίζονται από την κείμενη εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία.

Ως προς τους κωδικούς αριθμούς στους οποίους θα πρέπει να εγγράψουν τα σχετικά έσοδα και έξοδα οι δικαιούχοι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης που εφαρμόζουν τον τύπο του προϋπολογισμού των δήμων, σημειώνουμε τα εξής:

Α) Σκέλος εσόδων

Τα έσοδα των δήμων/ δημοτικών ΝΠΔΔ από το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα πρέπει να εγγραφούν διακριτά, σε ανεπτυγμένη μορφή του ΚΑ 4319 «Λοιπά έσοδα προς απόδοση σε τρίτους»

Β) Σκέλος εξόδων

Οι δαπάνες (μισθολογικές/ μη μισθολογικές) στις οποίες θα προβεί ο δήμος/ ΝΠΔΔ για τους ωφελούμενους του προγράμματος, τόσο αυτές που καλύπτονται από την επιχορήγηση του εν λόγω προγράμματος όσο και αυτές που καλύπτονται από την ίδια συμμετοχή του φορέα, θα εγγραφούν

• Οι μεν αποδοχές κάθε είδους σε ανεπτυγμένη μορφή του κατάλληλου ΚΑ της υποκατηγορίας 604 «ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ (ΕΠΙ ΣΥΜΒΑΣΕΙ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ, ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΩΝ ΩΡΟΜΙΣΘΙΩΝ ΚΛΠ)»
• Οι δε εργοδοτικές εισφορές σε ανεπτυγμένη μορφή του ΚΑ 6054 «Εργοδοτικές εισφορές έκτακτου προσωπικού»

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του ως άνω άρθρου «Το τέλος ταφής αποδίδεται από τους υπόχρεους της παρ. 1, σε ειδικό λογαριασμό που ο Ε.Ο.ΑΝ. τηρεί για τον σκοπό αυτόν και διατίθεται, με βάση τα ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα που εκπονεί και τα οποία εγκρίνονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».

Ως εκ τούτου, το σχετικό έσοδο που εισπράττεται θα εγγραφεί σε αναπτυγμένη μορφή του ΚΑ 4124 «Λοιπές εισπράξεις - κρατήσεις υπέρ του Δημοσίου» ενώ η αντίστοιχη δαπάνη εγγράφεται σε ομοίως ανεπτυγμένη μορφή του ΚΑ 8224 «Λοιπές αποδόσεις εισπράξεων - κρατήσεων υπέρ του Δημοσίου».

Υπογραμμίζεται ότι, σε περίπτωση που στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2022 έχει ήδη διενεργηθεί η εγγραφή του ως άνω εσόδου σε ΚΑ που περιλαμβάνεται στην ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ Ι, τυγχάνουν εφαρμογής τα οριζόμενα της παρ. 3 του άρθρου 3Β της υπ’ αριθμ. 55040/21.07.2021 (Β΄3291) κ.υ.α. «Ειδικές παρατηρήσεις  επί των οριζόμενων στο άρθρο 3», θεωρείται επιτρεπτή η υπέρβαση του τιθέμενου ορίου της ΟΜΑΔΑΣ ΕΣΟΔΩΝ Ι κατά το ποσό του σχετικού εσόδου, αλλά θα πρέπει στην 1^η υποχρεωτική αναμόρφωση ή σε επόμενη εφόσον αυτή έχει πραγματοποιηθεί, να γίνουν οι σχετικές εγγραφές στους ως άνω υποδεικνυόμενους ΚΑΕ.

Tα έσοδα που αποδίδονται στους δήμους για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών γενικών δαπανών τους, λόγω της επιβάρυνσης των προϋπολογισμών τους από την αύξηση του ενεργειακού κόστους, βάσει της υπ’ αριθμ. 43582/30.06.2022 (ΑΔΑ:62ΛΛ46ΜΤΛ6-ΗΘΥ) απόφασης, θα εγγραφούν στον Κ.Α. 1211 «Από  εθνικούς πόρους (μέσω του τακτικού προϋπολογισμού)»

Πιστώσεις στον  ΚΑ εσόδου  4124 «Τέλος ταφής αποβλήτων (άρθρο 38 Ν 4819/21)» και ΚΑ δαπάνης 8224 «Απόδοση τέλους ταφής αποβλήτων», του προϋπολογισμού δήμων οικονομικού έτους 2023 εγγράφουν μόνον οι φορείς που ασκούν τις αρμοδιότητες Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) του άρθρου 227 του ν.4555/2018 (Α΄133).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2023, αποκλειστικά και μόνο από τους Δήμους που δεν συμπεριλαμβάνονται στις παραπάνω αποφάσεις κατανομής, και αφορούν στην κάλυψη δαπάνης για τη σίτιση μαθητών μουσικών και καλλιτεχνικών γυμνασίων και λυκείων, υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκαν σε αυτούς τη σχολική χρονιά 2019-2020 (αποφάσεις κατανομής με ΑΔΑ: 6Ν4746ΜΤΛ6-ΘΗΡ και ΑΔΑ: ΩΙ6Α46ΜΤΛ6-9Υ4).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον Κ.Α.Ε. 0441 «Τέλος ακίνητης περιουσίας (άρθρο 24 Ν 2130/93)» υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε κατά το έτος 2021 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ: 6Δ3Μ46ΜΤΛ6-ΚΜΛ).

Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον Κ.Α.Ε 0715 «Τέλος διαφήμισης της κατηγορίας Δ' του άρθρου 15 του ΒΔ 24/9-20/10/1958 (άρθρο 9 Ν 2880/2001)» υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2021 (απόφαση κατανομής με ΑΔΑ: 9ΠΜΑ46ΜΤΛ6-38Ε).

Για την απεικόνιση των ΚΑΕ ισχύουν κάθε φορά τα οριζόμενα στο κύριο μέρος των κατ’ έτος εκδοθεισών κ.υ.α. παροχής οδηγιών προϋπολογισμού. Τυχόν διαφορές που εμφανίζονται μεταξύ του κυρίου μέρους και των Παραρτημάτων αυτής, δεν επηρεάζουν την εγκυρότητα και την κανονιστική ισχύ των σχετικών κ.υ.α., καθώς οι δευτερεύοντες κανόνες δικαίου τίθενται με αυτές και δεν παράγονται από τα συνοδευτικά Παραρτήματά τους.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 165 του ν. 4964/2022 (Α΄150) «Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 15 του ν. 4915/2022 (Α’ 63) και το τριακοστό άρθρο του ν. 4917/2022 (Α’ 67), περί προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α., ισχύουν και για την κατάρτιση και τις αναμορφώσεις του προϋπολογισμού των δήμων οικονομικού έτους 2023.»

Oι στήλες που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός, αφορούν στον προϋπολογισμό του έτους στο οποίο αυτός αναφέρεται, ήτοι 2023. Ως εκ τούτου, οι ΚΑΕ που πρέπει να αναγράφονται στην σχετική πρώτη στήλη, είναι αυτοί που προσδιορίζονται από την υπ’ αριθμ. 49039/26.07.2022 (Β΄3976) κυα. Η διάκριση των ετών που υπάρχει για τις επόμενες στήλες, ήτοι προβλέψεις για το κλείσιμο του τρέχοντος οικονομικού έτους και στις εκτιμήσεις για το έτος στο οποίο αναφέρεται ο προϋπολογισμός, αφορά μόνο στα σχετικά ποσά που εγγράφονται σε αυτές και τα οποία προφανώς θα αντληθούν από τους ισχύοντες για το έτος 2022 ΚΑΕ.

Σύμφωνα με την περ. 11 του άρθρου 4 της της υπ’ αριθμ. 49039/25.07.2022 (Β΄3976) κ.υ.α, ο ΚΑΕ 0612 ονομάζεται «ΚΑΠ επενδυτικών δαπανών των δήμων», και ως εκ τούτου οι σχετικές πιστώσεις ανήκουν από 01.01.2023 στην ομάδα 0 «Τακτικά Έσοδα».

Δεδομένου ότι, ο υπολογισμός του Χρηματικού Υπολοίπου αφορά στα υπόλοιπα που θα προκύψουν κατά την 31.12.2022, οι «ΚΑΠ επενδυτικών δαπανών των δήμων» θα εγγραφούν σε αυτό σε ΚΑΕ της υποκατηγορίας 512 «Χρηματικό υπόλοιπο προερχόμενο από έκτακτα έσοδα», καθώς για το τρέχον έτος οι εν λόγω ΚΑΠ εγγράφονται στον ΚΑΕ 1311, ο οποίος ανήκει στην ομάδα 1 «Έκτακτα Έσοδα».

Παρότι δεν αφορά την κατάρτιση προϋπολογισμού έτους 2023, σημειώνουμε ότι, για την κατάρτιση του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2024, οι «ΚΑΠ επενδυτικών δαπανών των δήμων», θα εγγραφούν στο Χρηματικό Υπόλοιπο σε ΚΑΕ της υποκατηγορίας 511 «Χρηματικό υπόλοιπο προερχόμενο από τακτικά έσοδα».

Δεδομένου ότι, τα ποσά που κατανέμονται στους μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους προέρχονται από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, τα σχετικά έσοδα θα εγγραφούν σε αναπτυγμένη μορφή του ΚΑ 0619 «ΚΑΠ για λοιπούς σκοπούς (δεν περιλαμβάνονται πιστώσεις του Π.Δ.Ε.)».

Κατόπιν σχετικών ερωτημάτων που υποβάλλονται στη Υπηρεσία μας, ενημερώνουμε ότι τα έσοδα με τα οποία επιχορηγούνται οι δήμοι για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών από τις Δομές των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) αρμοδιότητας τους θα εγγραφούν σε αναπτυγμένη μορφή του ΚΑ 1216 «Από εθνικούς πόρους (μέσω του εθνικού τμήματος του Π.Δ.Ε.)»

A) Στην περίπτωση όπου το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», υλοποιείται από το δήμο:

Τα έσοδα που αποδίδονται στους δήμους για την υλοποίηση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι», βάσει της υπ’ αριθμ. 25213/24.03.2023 (ΑΔΑ:9ΨΟΚ46ΜΤΛ6-ΛΑΖ) απόφασης, θα εγγραφούν στον Κ.Α. 0624 «Επιχορηγήσεις για το Πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι”», παρά την αναφορά που γίνεται στο θέμα της ως άνω υπουργικής απόφασης περί «Απόδοσης από τους ΚΑΠ έτους 2023..», και τούτο διότι η σχετική «χρηματοδότηση του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της μισθολογικής δαπάνης του προσωπικού.. καλύπτεται από ειδική πίστωση που εγγράφεται κατ’ έτος στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών..» (παρ. 3 άρθρο 77 του ν.5027/2023).

Β) Στην περίπτωση όπου το πρόγραμμα υλοποιείται από νομικό πρόσωπο του δήμου:

Τα έσοδα με τα οποία ο δήμος επιχορηγείται και τα οποία υποχρεούται να μεταβιβάσει στο νομικό πρόσωπο του, το οποίο υλοποιεί το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», θα εγγραφούν στον Κ.Α. 0624 «Επιχορηγήσεις για το Πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι”», παρά το γεγονός ότι αφορούν έσοδα προς απόδοση σε τρίτους και θα μπορούσαν να εγγραφούν με ανάπτυξη σε ΚΑΕ της Ομάδας 4, προκειμένου να καθίσταται ευχερής η παρακολούθηση του σχετικού εσόδου από το Υπουργείο μας. Στο σκέλος των δαπανών το σχετικό ποσό θα εγγραφεί με ανάπτυξη στον K.A 6718 «Λοιπές υποχρεωτικές πληρωμές για μεταβιβάσεις εισοδημάτων σε τρίτους».