ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Τετάρτη 14 Μαΐου 2025

Συνέντευξη Υπουργού στην εφημερίδα "Ροδιακή"

PDF| DOC | Συνέντευξη Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην εφημερίδα «Ροδιακή» και στο δημοσιογράφο κ. Λουκά Μαστή

Θα ξεκινήσω από τα πολιτικά και κυρίως από τις τριβές που εμφανίζονται στις επιλογές της ΝΔ για τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο…  

Ακούστε, κύριε Μαστή. Η πρακτική των σκληρών κομματικών χρισμάτων στις δημοτικές εκλογές έχει κλείσει τον κύκλο της. Οι δημότες είναι ώριμοι να επιλέξουν τον υποψήφιο δήμαρχο που διαθέτει την προσωπικότητα, αλλά και το σχέδιο και τους συνεργάτες για να διοικήσει αποτελεσματικά την πόλη τους. Και μην έχετε καμία αμφιβολία ότι αυτό θα κάνουν και σε αυτές τις εκλογές, ασχέτως χρισμάτων. Και στους δήμους και στις περιφέρειες. Σε κάθε περίπτωση, είναι θεμιτό για ένα στέλεχος της κεντρικής πολιτικής σκηνής να θέλει να διεκδικήσει αυτοδιοικητικό ρόλο, αλλά θα ήταν σίγουρα πιο ενδεικτικό της ειλικρίνειας των προθέσεων του αν αυτή η επιθυμία συνοδευόταν και από παραίτηση από τη βουλευτική έδρα.

Τα αποτελέσματα των εκλογών για τους ΟΤΑ, όμως, κύριε υπουργέ, μπορεί να σηματοδοτήσουν πολιτικές εξελίξεις, που θα οδηγήσουν σε πρόωρες εκλογές.

Δεν θα συμφωνήσω μαζί σας. Ξεκαθαρίζω από την αρχή ότι εθνικές εκλογές θα γίνουν το 2016 όταν λήξει η συνταγματική θητεία της κυβέρνησης. Από εκεί και πέρα, οι εκλογές για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο γίνονται σταθερά κάθε πέντε χρόνια και δεν εκλέγουν κυβερνήσεις. Οι δημοτικές εκλογές το ίδιο. Μόνο για τις εθνικές εκλογές συζητάμε για πρόωρη διεξαγωγή τους από την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής τους! Αυτό πρέπει επιτέλους να σταματήσει και η χώρα να αποκτήσει σταθερούς εκλογικούς κύκλους, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα. Συν τοις άλλοις, η προσφυγή στις κάλπες εν μέσω κρίσιμων διαπραγματεύσεων για το μέλλον του τόπου θα ήταν μεγάλο σφάλμα.

Πώς κρίνετε την αλλαγή στο ευρωψηφοδέλτιο με σταυρό προτίμησης και μάλιστα στο παρά πέντε των εκλογών;

Είναι μια σημαντική τομή που δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να επιλέξουν οι ίδιοι τους εκπροσώπους τους στην Ευρωβουλή, σε μία κρίσιμη περίοδο για το μέλλον της Ευρώπης. Είναι ταυτόχρονα μια απάντηση σε όσους θεωρούν ότι οι Ευρωπαϊκές αποφάσεις στερούνται επαρκούς δημοκρατικής νομιμοποίησης. Πιστεύω με αυτό τον τρόπο θα αυξηθεί το ενδιαφέρον των πολιτών για μια εκλογική διαδικασία που πολλοί θεωρούσαν ότι δεν τους αφορούσε άμεσα.

Να περάσω τώρα στα δικά σας θέματα. Τελικά, κύριε υπουργέ, η μεταρρύθμιση του Δημοσίου όπως έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές δεν αφορά μόνο την κινητικότητα και τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων;

Προφανώς και όχι. Το Δημόσιο χρειάζεται παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα που θα υπηρετούν όμως δύο κεντρικούς στόχους. Την  απλοποίηση των δομών και των διαδικασιών, αλλά και την καλύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού των δημοσίων υπαλλήλων.   Και αυτό απαιτεί πολλές παρεμβάσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Σας δίνω μόνο τρία παραδείγματα. Χρειαζόμαστε μια νέα αδιάβλητη διαδικασία επιλογής γενικών διευθυντών που δεν θα περιορίζεται απλά στην τυπική αξιολόγηση συσσωρευμένων προσόντων και εμπειρίας, αλλά θα δίνει και την δυνατότητα σε πιο νέους άξιους υπαλλήλους να διεκδικήσουν αυτές τις θέσεις. Είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε άμεσα στην ολοκλήρωση των νέων Προεδρικών Διαταγμάτων που θα απλοποιούν τους οργανισμούς των υπουργείων. Πρέπει να ολοκληρώσουμε την αποτίμηση των πολλαπλών  διοικητικών βαρών για τις επιχειρήσεις ώστε στοχευμένα να περιορίσουμε τη γραφειοκρατία που τις ταλανίζει, κάτι που ήδη προχωράει. Και βέβαια, καμία μεταρρυθμιστική προσπάθεια δεν μπορεί να είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμη αν δεν αντανακλά ένα θεμελιώδη πυρήνα αξιών και αρχών που για εμάς είναι η αξιοκρατία, η λογοδοσία και η αποτελεσματικότητα.

Στη Βουλή συζητείται νομοσχέδιο του υπουργείου σας σύμφωνα με το οποίο καταργούνται 23 φορείς. Το ερώτημα είναι το εξής: έπρεπε να περάσουν τρία και πλέον χρόνια μετά την κρίση, για να κλείσουν οργανισμοί όπως αυτός της Κωπαΐδας ή του «Ο Γέρου Του Μοριά»;

Δεν θα πρέπει να ρωτήσετε εμένα γι αυτό. Και το λέω αυτό γιατί έχουμε μιλήσει ξανά και γνωρίζετε τις θέσεις μου. Υπήρχε πάντα μια πολύ μεγάλη καθυστέρηση και αναγνώριση της ανάγκης να μικρύνει το κράτος και αυτό πρέπει να το παραδεχτούμε πια. Το κράτος έχει μικρύνει αρκετά τα τελευταία χρόνια, αλλά μπορεί να μικρύνει κι άλλο. Και όταν ένας οργανισμός, ένας φορέας έχει ολοκληρώσει το έργο του ή επιτελεί ένα έργο που μπορεί να επιτελέσει ένας άλλος φορέας -έχουμε δηλαδή επικάλυψη αρμοδιοτήτων -θα πρέπει να είμαστε τολμηροί και αυτοί οι φορείς θα πρέπει ή να συγχωνεύονται ή και να κλείνουν. Στο παρελθόν είχαμε αρκετές συγχωνεύσεις φορέων, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι πάρα πολλές έμειναν στα χαρτιά. Συγχώνευση χωρίς αποχώρηση κανενός εργαζόμενου δεν εξυπηρετεί επί της ουσίας την έννοια της εξοικονόμησης πόρων. Εμείς είμαστε τολμηροί και λέμε ότι όταν ένας φορέας δεν χρειάζεται θα κλείσει με τις προφανείς συνέπειες που θα έχει για το προσωπικό.

Είναι ανοικτό και το θέμα της αξιολόγησης των υπαλλήλων. Αυτό θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος καλόπιστος ότι είναι προαπαιτούμενο για την αναβάθμιση του υπηρεσιών που παρέχει το δημόσιο. Μήπως όμως είναι και μια κερκόπορτα για νέες απολύσεις;

Το πλαίσιο αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων, όπως ισχύει και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα, ουσιαστικά καθιστά τη διαδικασία αξιολόγησης άνευ ουσίας. Το νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης που συζητείται στη Βουλή, εισάγει τη συγκριτική αξιολόγηση στον προσδιορισμό των ανώτατων ποσοστών των δημοσίων υπαλλήλων ανά κλίμακα βαθμολογίας. Σκοπός της ρύθμισης αυτής είναι να αποδοθεί η βαρύνουσα σημασία που θα πρέπει να έχει κάθε σύστημα αξιολόγησης και να αρθούν οι στρεβλώσεις και η απαξίωση του παρόντος συστήματος αξιολόγησης. Βρίσκετε λογικό για  παράδειγμα το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των υπαλλήλων βαθμολογείται με βαθμούς 9 και 10; Είναι όλοι άριστοι; Προφανώς και όχι. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει μέχρι σήμερα, αναιρεί τη σημασία και τη λογική της αξιολόγησης και την καθιστά ανούσια, ενώ αντίθετα θα έπρεπε να αποτελεί εργαλείο παρακίνησης για τον αξιολογούμενο και μεγιστοποίησης της απόδοσης του φορέα.

Κύριε υπουργέ και όσοι υπάλληλοι βαθμολογούνται κάτω από τη βάση θα απολύονται;  

Όχι. Θέλω να είμαι σαφής σε αυτό. Εξάλλου δεν υπάρχει καμιά συνταγματική πρόβλεψη που να επιτρέπει κάτι τέτοιο, ενώ είναι ξεκάθαρο και στο νομοσχέδιο ότι οι εκθέσεις αξιολόγησης του έτους 2013 δεν θα ληφθούν υπόψη για την τρέχουσα διαδικασία του προγράμματος κινητικότητας. Το να βαθμολογηθεί ένας υπάλληλος κάτω από τη βάση ή με τη βάση σημαίνει ότι δεν αποδίδει στο βαθμό που θα έπρεπε να αποδίδει σε σχέση με τους συναδέλφους του. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι χρειάζεται κάποια παραπάνω υποστήριξη, κάποια παραπάνω εκπαίδευση ή μπορεί να σημαίνει και κάτι πιο απλό: Ότι χρειάζεται μια ειλικρινής συζήτηση με τον προϊστάμενο η οποία να λέει: κοίταξε να δεις εδώ πρέπει να δουλέψεις καλύτερα. Αυτονόητα πράγματα δηλαδή.

Η Λερναία Ύδρα της γραφειοκρατίας πνίγει το ελληνικό κράτος εδώ και δεκαετίες. Πρόσφατα είδαμε ένα πολύ καλό μέτρο με το θέμα της κατάργησης επικύρωσης των εγγράφων που θα καταργήσει 30.000.000 και πλέον τέτοιες πράξεις σε όλη τη χώρα το χρόνο. Υπάρχει τελικά τρόπος να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία ύστερα από 190 χρόνια ύπαρξης του ελληνικού κράτους;

Το γκρέμισμα της γραφειοκρατίας γίνεται σιγά – σιγά. Γίνεται καταρχήν με το να εντοπίζουμε διαδικασίες οι οποίες είναι περιττές, διαδικασίες οι οποίες μπορούν να απλοποιηθούν και οι οποίες δεν εισφέρουν ουσιαστικά, δεν προωθούν το δημόσιο συμφέρον και μια τέτοια περίπτωση είναι και η οριζόντια κατάργηση της επικύρωσης των αντιγράφων όλων των δημοσίων εγγράφων. Πολύς κόσμος θα γλιτώσει από μια περιττή ταλαιπωρία. Δεν θα χρειάζεται να πηγαίνει στα ΚΕΠ ή σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες να επικυρώνει ένα αντίγραφο, να χάνει χρόνο αυτός και ο εργαζόμενος του ΚΕΠ. Θα προσκομίζει απλά ένα ευκρινέστατο αντίγραφο στη δημόσια υπηρεσία. Νομίζω ότι αυτό είναι μια σημαντική τομή, η οποία θα απελευθερώσει και χρόνο υπαλλήλου και θα διευκολύνει και τους πολίτες. Ακόμη καταργούμαι από 1η Ιουλίου 2014 την υποχρέωση δημοσίευσης στο ΦΕΚ των τροποποιήσεων καταστατικού και των ετήσιων ισολογισμών Α.Ε. και ΕΠΕ. Με τις ρυθμίσεις αυτές επέρχεται σε μεγάλο βαθμό μείωση των διοικητικών βαρών των πολιτών και των επιχειρήσεων κατά τις συναλλαγές τους με φορείς του Δημοσίου, με άμεση συνέπεια την ταχύτερη και χωρίς κόστος εξυπηρέτησή τους, αλλά και ελάφρυνση του έργου των διοικητικών αρχών.

Πιστεύετε με την εικόνα που έχετε σχηματίσει ότι υπάρχουν περιθώρια να στενέψουμε ακόμη τα όρια του κράτους; Σε ποιους τομείς εκτιμάτε ότι μπορεί να συμβεί αυτό; Και πώς μπορεί πρακτικά να υλοποιηθεί ένας τέτοιος σχεδιασμός;

Το μέχρι σήμερα μοντέλο ανάπτυξης που υπήρχε στην Ελλάδα χρεοκόπησε και μαζί του χρεοκόπησε και η χώρα. Το ζητούμενο πλέον είναι να κτίζουμε, με πρόγραμμα και σχέδιο. Πιστεύω ότι δυο είναι εκείνοι οι βασικοί πυλώνες πάνω στους οποίους πρέπει να οικοδομήσουμε για να δημιουργήσουμε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης. Ο ένας είναι η δημιουργία μιας ανταγωνιστικής οικονομίας και ο δεύτερος η δημιουργία ενός αποτελεσματικού κράτους. Αυτό κάνουμε για το δημόσιο στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Κοιτάμε τις δομές, τις διαδικασίες και το ανθρώπινο δυναμικό, έτσι ώστε να φτιάξουμε ένα δημόσιο που να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους πολίτες και στις επιχειρήσεις. Ένα δημόσιο φιλικό και αποδοτικό, που να σέβεται τα χρήματα του έλληνα φορολογούμενου.