ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Το 2015, κατόπιν ευρείας διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ξεκίνησε μια σημαντική, συντονισμένη προσπάθεια για την αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, με τη διαμόρφωση από το υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης της «Εθνικής Στρατηγικής για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 2016-2018». Ως όραμα της εν λόγω στρατηγικής τέθηκε «μια ανεξάρτητη, αποκομματικοποιημένη, αποτελεσματική και λειτουργική δημόσια διοίκηση, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας, για την παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, στην κατεύθυνση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης», ενώ για την επίτευξη του ανωτέρω οράματος, η στρατηγική αναπτύχθηκε σε τέσσερις θεμελιώδεις πυλώνες, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα δράσεων, ως εξής:

• Διοικητικές Δομές και Εργαλεία,
• Διοικητικές Λειτουργίες και Διαδικασίες,
• Ανθρώπινο Δυναμικό,
• Ενίσχυση Διαφάνειας, Λογοδοσίας και Ανοικτής Διακυβέρνησης, καθώς και μια ολοκληρωμένη επικοινωνιακή στρατηγική για την προώθηση των σχετικών δράσεων.

2. Η βούληση για τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα είναι πλέον ξεκάθαρη. Παρά τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, αλλά και τις σημαντικές ελλείψεις του δημόσιου τομέα σε ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές λόγω της οικονομικής κρίσης, τέθηκε σε εφαρμογή ένα ευρύ πλέγμα παρεμβάσεων σε όλο το φάσμα των λειτουργιών της δημόσιας διοίκησης, στην κατεύθυνση της αποκομματικοποίησης, της αξιοκρατίας, της ανοιχτότητας, διαφάνειας και λογοδοσίας της διοικητικής δράσης, αλλά και την ποιοτική εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων. Ενδεικτικά: ο σχεδιασμός και η ψήφιση ενός νέου συστήματος αμοιβών με βάση πέραν της δημοσιονομικής προσαρμογής, την ισότητα, την αξιοκρατία και τη διαφάνεια, αλλά και τη θέσπιση σημαντικών κινήτρων για τη βελτίωση της απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα (ν. 4354/2015), οι μεταρρυθμίσεις του ν. 4369/2016 με τις οποίες ιδρύεται το Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών και αναμορφώνονται τα συστήματα αξιολόγησης, στοχοθεσίας και επιλογής προϊσταμένων, η ψήφιση του ν. 4440/2016 για τη δημιουργία ενός Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας (ΕΣΚ) για τους δημόσιους υπαλλήλους, υποστηριζόμενου από ψηφιακές εφαρμογές και διαφανείς διαδικασίες, η σύσταση της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής (ν.4389/2016), την οποία διαδέχθηκε η σύσταση του νέου υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, η κατάρτιση της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής, καθώς και η Σύσταση Επιτροπής Ακρόασης Πολιτών και Φορέων ανά υπηρεσία/υπουργείο.

3. Μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, οι ανωτέρω παρεμβάσεις κατόρθωσαν να αποτελέσουν ένα στέρεο έρεισμα για την επίτευξη του οράματος της Τριετούς Στρατηγικής για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση. Από τη λήψη των προαναφερόμενων μέτρων, έχει τεθεί σε τροχιά μια διαδικασία διαρκούς βελτίωσης της ποιότητας των παρεχόμενων στους πολίτες και τις επιχειρήσεις υπηρεσιών, η ανάπτυξη κουλτούρας αποτελεσματικής και αποδοτικής λειτουργίας στις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και ο εκσυγχρονισμός δομών και διαδικασιών στα πρότυπα των δημόσιων διοικήσεων των κρατών-μελών της Ε.Ε. με τις υψηλότερες επιδόσεις. Παράλληλα, η αξιοποίηση Τεχνικής Βοήθειας στο πλαίσιο του Τρίτου Προγράμματος, καθώς και η απορρόφηση των πόρων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ε.Ε., αποτέλεσαν σημαντικά εργαλεία για την αποτελεσματική υλοποίηση του σχεδιασμού, επιτρέποντας την άντληση τεχνογνωσίας, σε συνδυασμό με
τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής. Κατ’ επέκταση, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η υλοποίηση της ως άνω Στρατηγικής, ένα μεγάλο βήμα για τη διοικητική μεταρρύθμιση και την αλλαγή του προφίλ των διοικητικών υπηρεσιών της χώρας μας έχει ήδη πραγματοποιηθεί.

4. Παρ’ όλα αυτά, η μεταρρυθμιστική διαδικασία είναι διαρκής και κοπιώδης. Η ταχύτητα με την οποία ολοκληρώθηκαν οι ανωτέρω θεσμικές παρεμβάσεις απαιτεί εξίσου έναν αποτελεσματικό ανασχεδιασμό για την υλοποίησή τους. Μέσα από την εγγύτερη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, τον κατάλληλο προγραμματισμό ενεργειών και την εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων, η αρχή που πραγματοποιήθηκε με την Εθνική Στρατηγική 2016-2018 θα αποκτήσει συνέχεια και οι συνέπειες των σημαντικών πρωτοβουλιών που ελήφθησαν θα γίνουν περισσότερο απτές στην κοινωνία. Σε αυτούς ακριβώς τους μηχανισμούς επιδιώκει να εστιάσει η παρούσα επικαιροποίηση. Σε ένα νέο σχεδιασμό, όχι μόνο σε επίπεδο αρχών και αξιών, αλλά κυρίως σε επίπεδο τεχνικής και μεθοδολογίας, με στόχο να γίνει πιο ξεκάθαρο από ποτέ ότι η ελληνική δημόσια διοίκηση αλλάζει πρόσωπο, εκσυγχρονίζεται, γίνεται πιο δημοκρατική και αξιοκρατική και δεν θα διολισθήσει ποτέ ξανά στη διοικητική αρτηριοσκλήρυνση του παρελθόντος.

(Εισαγωγικό κεφάλαιο στην «Εθνική Στρατηγική για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 2017-2019». Ολόκληρο το κείμενο εδώ).