Συχνές Ερωτήσεις
Όχι, δεν απαιτείται η εκ νέου ψήφιση του ΟΠΔ με εισήγηση της Οικονομικής Επιτροπής, στην περίπτωση που η ψήφισή του από το δημοτικό συμβούλιο έχει προηγηθεί της έκδοσης της υπ’αριθμ. 5/2013 Εγκυκλίου του ΥΠΕΣ ή πραγματοποιήθηκε την ημέρα έκδοσής της.
Επισημαίνεται πάντως ότι, και στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να εφαρμοστούν οι οδηγίες για τη συμπλήρωση και την υποβολή του ΟΠΔ με τη χρήση αρχείων που έχουν αναρτηθεί στο δικτυακό τόπο του ΥΠΕΣ, όπως αναφέρονται στο μέρος V της Εγκυκλίου (συμπλήρωση και ονομασία των κατάλληλα μορφοποιημένων ηλεκτρονικών αρχείων – Πινάκων που περιλαμβάνει το ΟΠΔ, δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου ΟΠΔ που περιλαμβάνει τους κατάλληλα μορφοποιημένους Πίνακες, ηλεκτρονική αποστολή του στην οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση και αποστολή σε ηλεκτρονική μορφή του εγκεκριμένου προϋπολογισμού).
Στον πίνακα οικονομικής στοχοθεσίας αποτυπώνεται σε συνοπτική μορφή το μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού του ΟΤΑ μέσω της εκτίμησης των εσόδων και δαπανών, σε επίπεδο μήνα και τριμήνου.
Για την παραπάνω διαδικασία λαμβάνεται υπόψη η χρονική πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους σε συνδυασμό με κάθε άλλο στοιχείο που μπορεί να αξιοποιηθεί από τον ΟΤΑ.
Κατά τη διαδικασία εντοπισμού των αποκλίσεων από τους στόχους ελέγχονται τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την εκτέλεσή του προϋπολογισμού και για τη συγκεκριμένη περίπτωση οι εισπράξεις του ανταποδοτικού εσόδου.
Ως εκ τούτου, όσο πιο ρεαλιστικά (χρονικά) αποτυπωθεί ο στόχος για την είσπραξη του εσόδου τόσο μικρότερη θα είναι η απόκλιση από αυτόν κατά τη διαδικασία ελέγχου.
Για τον έλεγχο του βαθμού επίτευξης των στόχων του προϋπολογισμού και τον εντοπισμό αποκλίσεων αρνητικού χαρακτήρα λαμβάνονται υπόψη η πορεία είσπραξης των υπο-ομάδων εσόδων που περιγράφονται στην ΚΥΑ 7261/22.02.2013 και ως εκ τούτου κάθε καθυστέρηση είσπραξης των σχετικών εσόδων συμβάλλει αρνητικά στο μέγεθος των αποκλίσεων.
Οι ΟΤΑ βάσει νομοθεσίας είναι υποχρεωμένοι για την κατάρτιση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και όπως προκύπτει και από την ΚΥΑ 7261/22.03.21013 για τον έλεγχο του βαθμού επίτευξης των στόχων, τον εντοπισμό αποκλίσεων αρνητικού χαρακτήρα και την αξιολόγηση της πορείας εκτέλεσης του προυπολογισμού τους λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού και της εκτέλεσής του κατά τη διάρκεια του έτους και ετησίως (υπό την έννοια ότι τα συνολικά ετήσια έξοδα πρέπει να είναι μικρότερα ή ίσα των εσόδων).
Επίσης, επισημαίνουμε ότι το χρηματικό υπόλοιπο περιλαμβάνεται στο άθροισμα της μηνιαίας στοχοθέτησης των συνόλων των εσόδων. Αν παρόλα αυτά παρουσιάζεται (στον πίνακα οικονομικής στοχοθεσίας ) μηνιαίο έλλειμμα τότε αυτό επιτρέπεται μόνο υπό την προϋπόθεση ότι καλύπτεται από την ανάλωση του ταμειακού υπολοίπου προηγούμενων μηνών ( δηλ. από μήνες που τα έσοδα είναι μεγαλύτερα από τα έξοδα).
Ο Κ.Α. 06 « Επιχορηγήσεις για λειτουργικές δαπάνες» περιλαμβάνεται στη Γραμμή 1 του πίνακα στοχοθεσίας των Δήμων και των ΝΠΔΔ με τίτλο «Επιχορηγήσεις για λειτουργικές δαπάνες» για τη συμπλήρωση και τον έλεγχο της οποίας σας επισημαίνουμε τα παρακάτω:
Η χρηματοδότηση των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ της Χώρας από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (Κ.Α.Π.), γίνεται βάσει των πιστώσεων που εγγράφονται κάθε έτος στον Κρατικό Προϋπολογισμό ο οποίος ψηφίζεται από την Εθνική Αντιπροσωπία και κατανέμονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών (ΚΥΑ), η οποία εκδίδεται ύστερα από πρόταση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), αναφορικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία κατανομής τους, με σκοπό την κάλυψη λειτουργικών αναγκών τους.
Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με τα οριζόμενα στο αρθρο 259, παρ.5 του ν.3852/2010 η Τακτική Επιχορήγηση των δήμων κατανέμεται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, βάσει των προεκτιμώμενων εσόδων τους και η τελική εκκαθάριση γίνεται στο τέλος του έτους με βάση τα απολογιστικά στοιχεία εσόδων του αντίστοιχου οικονομικού έτους. Ως εκ τούτου, επισημαίνεται ότι κατά τον έλεγχο απόκλισης του συγκεκριμένου στόχου από την εκτέλεση θα ληφθεί υπόψη η πραγματική απόδοση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Επιπλέον, τονίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 3 της αρίθμ. 7261/22-2-2013 Κ.Υ.Α., για τον έλεγχο του βαθμού επίτευξης των στόχων, τον εντοπισμό αποκλίσεων αρνητικού χαρακτήρα και την αξιολόγηση της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων, και ειδικά για τους Δήμους, η πορεία είσπραξης των υπο-ομάδων εσόδων των γραμμών 3, 4 και 5 του πίνακα στοχοθεσίας (Επιχορηγήσεις για Επενδύσεις, Ίδια έσοδα – Έσοδα που προβλέπεται να εισπραχθούν από απαιτήσεις προηγούμενων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 32-ΚΑΕ 85) και το επίπεδο των εξόδων των γραμμών 1, 4, 5, 6 και 7 του πίνακα (Κόστος προσωπικού, Δαπάνες για επενδύσεις, Πληρωμές ΠΟΕ, Μεταβιβάσεις σε τρίτους, Λοιπές λειτουργικές δαπάνες). Συνεπώς, η γραμμή 1 «Επιχορηγήσεις για Λειτουργικές δαπάνες» που περιλαμβάνει τον Κ.Α. προϋπολογισμού εσόδων «06» όπου εγγράφονται τα έσοδα από Κ.Α.Π. δεν εξετάζεται κατά τη διαδικασία υποχρεωτικής αναμόρφωσης του άρθρου 3 της εν λόγω Κ.Υ.Α.
Σε κάθε περίπτωση τονίζεται ότι στο πλαίσιο ελέγχου του άρθρου 2 της αναφερόμενης ΚΥΑ, δηλαδή των αποκλίσεων στα συνολικά έσοδα και τα συνολικά έξοδα σε σχέση με τους τιθέμενους στόχους καθώς και του γενικότερου στόχου για επίτευξη ρεαλιστικών προϋπολογισμών οι οικονομικές υπηρεσίες του Δήμου θα πρέπει να προβαίνουν σε εκτιμήσεις και προτεινόμενες δράσεις αναφορικά με τη δυνατότητα διόρθωσης των τυχόν αποκλίσεων προς διασφάλιση του στόχου και εάν εκτιμάται ότι δεν είναι δυνατή η διόρθωση αυτής της απόκλισης, οι οικονομικές υπηρεσίες εισηγούνται στην Οικονομική Επιτροπή αναμόρφωση του Π/Υ, υποδεικνύοντας παράλληλα και το ρεαλιστικό ύψος προσαρμογής των στόχων για την απομένουσα χρονική περίοδο.
Οι πιστώσεις του Κ.Α. 13 περιλαμβάνονται στη Γραμμή 2 του πίνακα στοχοθεσίας οικονομικών αποτελεσμάτων με τίτλο « Επιχορηγήσεις για επενδύσεις» κατά την αξιολόγηση του οποίου σας ενημερώνουμε ότι θα ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί που τίθενται από την υφιστάμενη νομοθεσία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα άρθρα 158, παρ.1 και παρ.6 και 162 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, οι δαπάνες που απορρέουν από συμβάσεις ανάθεσης εκτέλεσης έργων, εργασιών, προμηθειών, υπηρεσιών και μελετών (συνεχιζόμενα έργα) είναι υποχρεωτικές δαπάνες, δηλαδή εγγράφονται υποχρεωτικά στον προϋπολογισμό εξόδων των δήμων και κατ’ επέκταση πραγματοποιείται και η ανάλογη σχετική εγγραφή στον προϋπολογισμό εσόδων, δηλαδή στις έκτακτες επιχορηγήσεις για επενδύσεις. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι δεν επιτρέπεται η έναρξη της διαδικασίας ανάθεσης μελετών και συναφών υπηρεσιών για την εκτέλεση έργου και των πάσης φύσεως υπηρεσιών αν δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό σχετική πίστωση ίσης τουλάχιστον αξίας με το αντίστοιχο τμήμα που, βάσει μελέτης, θα εκτελεσθεί στο έτος αναφοράς του προϋπολογισμού. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΚΥΑ οδηγιών για την κατάρτιση προϋπολογισμών των Δήμων έτους 2013 (ΦΕΚ Β΄ 3390/18.12.2012,_σελ.42), ορίζεται ότι «κάθε χρηματοδότηση για επενδύσεις και έργα που εμπίπτει στους κωδικούς αριθμούς 1321 έως 1327 εγγράφεται χωριστά, κατά επένδυση ή έργο…. Στο πλαίσιο του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, δεν επιτρέπεται να εγγράφονται έσοδα στους παραπάνω κωδικούς, χωρίς πραγματική αιτιολόγηση. Για να εγγραφεί ένα έργο του εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σε μία από τις περιπτώσεις του κωδικού 131 ή 132, θα πρέπει να έχει υπογραφεί απόφαση ένταξης και να αναφέρεται ο αριθμός πρωτοκόλλου της σχετικής απόφασης. Αναλόγως, θα πρέπει να αναφέρεται ο αριθμός απόφασης του δημοτικού συμβουλίου για έργα που χρηματοδοτούνται από ίδιους πόρους. Η απλή υποβολή πρότασης ή ακόμα περισσότερο ή εκτίμηση χρηματοδότησης δεν αιτιολογεί την εγγραφή του έργου».
Συνοψίζοντας, οι επιχορηγήσεις για επενδύσεις και οι επιχορηγήσεις από ΠΔΕ και έσοδα από προγράμματα της Ε.Ε που αναφέρονται στη γραμμή 2 του πίνακα στοχοθεσίας και εν γένει οι διαφορές εσόδων και δαπανών που συναρτώνται με ενταγμένες επενδύσεις και έργα που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ ή την Ε.Ε., όταν συμβάλλουν στην αρνητική απόκλιση που αναφέρεται στο άρθρο 2 της απόφασης, πρόκειται να αξιολογηθούν αναλόγως, με γνώμονα το στόχο αύξησης των επενδύσεων σε συνδυασμό με την ειδικότητα των πιστώσεων που αφορούν στις επιχορηγήσεις για επενδύσεις, την υποχρέωση διακριτής αναγραφής αυτών στους προϋπολογισμούς κατά έργο και επένδυση καθώς και τις σχετικές δεσμεύσεις που απορρέουν από τα άρθρα 158 και 162 του ν.3463/2006 (ΚΔΚ).
Σχετικά με το ερώτημα σας για τη διαδικασία συμπλήρωσης των ποσών στο τμήμα των Εξόδων του πίνακα οικονομικής στοχοθεσίας και συγκεκριμένα για το σύνολο της Γραμμής 8 των Εξόδων σας διευκρινίζουμε ότι τα ποσά αυτά δε θα αναλυθούν μηνιαία στις σχετικές γραμμές του υποβαλλόμενου πίνακα (καθώς τα σχετικά κελιά έχουν γκρι σκίαση και δεν επιτρέπουν τη συμπλήρωση ποσών) αλλά θα συμπεριληφθούν στο συνολικό άθροισμα της Γραμμής Β «Σύνολο Εξόδων», όπως αυτή αναλύεται σε μηνιαίους στόχους, περιλαμβανομένων των ποσών αυτών στους μήνες που εκτιμάται ότι θα εκτελεστούν κατά τη διάρκεια του έτους.
Η διαδικασία αυτή, δηλαδή η άθροιση στη γραμμή Α «Σύνολο Εσόδων» και στη γραμμή Β «Σύνολο Εξόδων» των ποσών των κωδικών που δεν στοχοθετούνται μηνιαία, πρέπει να εφαρμοστεί όπου απαιτείται προκειμένου το οριζόντιο άθροισμα των γραμμών Α «Σύνολο Εσόδων» και Β «Σύνολο Εξόδων» (δηλαδή η στήλη 12μήνου της στοχοθεσίας) να ταυτίζεται με τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό του Δήμου.
Η στήλη που πρέπει να συμπληρωθεί στην περίπτωση που ο Δήμος κρίνει ότι πρέπει να αναμορφωθούν οι στόχοι του ( και κατ’ επέκταση και ο Πίνακας 5Α «Στοχοθεσία Οικονομικών Αποτελεσμάτων Δήμων και ΝΠΔΔ» με τη διαδικασία που περιγράφεται στην ΚΥΑ 7261/22-2-2013) είναι η στήλη 3 με τίτλο «ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ Π/Υ ΚΑΙ ΕΤΗΣΙΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ( σύμφωνα με το άρθρο 3 της παρούσας ΚΥΑ)». Εκτός από τη στήλη 3 θα πρέπει να συμπληρωθεί και η στήλη 2 «ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ Π/Υ ΕΤΟΥΣ (π.χ 2013) - Ετήσιοι Στόχοι» με τα ίδια ποσά που συμπεριλαμβάνονταν στη στήλη αυτή στον αρχικό Πίνακα στοχοθεσίας τον οποίο είχε υποβάλλει ο Δήμος.
Εάν, για παράδειγμα, ο Δήμος έχει προβεί σε αναμόρφωση προϋπολογισμού στα μέσα του Μαΐου του 2013 και επιθυμεί εκ των υστέρων να προβεί και σε αναμόρφωση της αρχικής στοχοθεσίας του τότε πρέπει να ακολουθηθεί η παρακάτω μεθοδολογία κατανομής των στόχων στους μήνες του έτους : Σύμφωνα με το παραπάνω παράδειγμα ο Δήμος προβαίνει στη διαδικασία αναμόρφωσης στόχων το Μάιο, ως εκ τούτου, τα πλέον επίκαιρα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του είναι αυτά της περιόδου Ιανουαρίου έως και Απριλίου (στοιχεία εισπράξεων και πληρωμών στα έσοδα και έξοδα αντίστοιχα). Κατά τη συμπλήρωση του Πίνακα Στοχοθεσίας Οικονομικών Αποτελεσμάτων τα ποσά που θα συμπληρωθούν στους μήνες Ιανουάριο έως και Απρίλιο, στις σχετικές ομάδες στοχοθεσίας, θα πρέπει να είναι αυτά της εκτέλεσης του προϋπολογισμού ( για να καταστεί αυτό εφικτό πρέπει η οικονομική υπηρεσία του Δήμου να εξάγει την εκτέλεση του προϋπολογισμού από το πρόγραμμα οικονομικής διαχείρισης ανά μήνα). Στη συνέχεια, για τους μήνες Μάιο έως και Δεκέμβριο, κατανέμεται το υπόλοιπο ποσό του αναμορφωμένου προϋπολογισμού του, ανά μήνα και ανά ομάδα στοχοθεσίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Δήμου για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του την περίοδο αυτή.
Όπως αναφέρεται και στην αριθμ. 5/14065/9.4.2013 Εγκύκλιό μας, το σύνολο των εσόδων και το σύνολο των εξόδων της στοχοθεσίας, ως σύνολα 12μήνου, θα πρέπει να ταυτίζονται με το σύνολο των εσόδων και το σύνολο των εξόδων του εγκεκριμένου προϋπολογισμού, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί κατά τον χρόνο κατάρτισης και ψήφισης του ΟΠΔ.
Συνεπώς, αν και το ποσό του κωδικού 32, δεν θα στοχοθετηθεί μηνιαία στην σχετική γραμμή (κελιά με γκρι σκίαση), θα συμπεριληφθεί στο συνολικό άθροισμα της Γραμμής «Σύνολο Εσόδων» όπως αυτή αναλύεται σε μηνιαίους στόχους. Αντίστοιχα το ποσό του κωδικού 85, παρότι δεν θα στοχοθετηθεί μηνιαία στην σχετική γραμμή, θα συμπεριληφθεί στο άθροισμα της γραμμής Β «Σύνολο Εξόδων». Σημειώνεται ότι μηνιαία στοχοθετείται μόνο η διαφορά των κωδικών αυτών, στο τμήμα του ΟΠΔ που αφορά τα έσοδα (δηλαδή 32 μείον 85).
Κατ’ εξαίρεση της προηγούμενης παραγράφου είναι δυνατόν επίσης ένας δήμος να συμπεριλάβει στο συνολικό άθροισμα της Γραμμής «Σύνολο Εσόδων» μόνο το ποσό της διαφοράς των κωδικών 32 μείον 85, εφόσον όμως έχει αφαιρέσει το ποσό του κωδικού 85 από τα συνολικά έξοδα (Γραμμή Β «Σύνολο Εξόδων»). Στην περίπτωση αυτή δηλαδή, το σύνολο εσόδων και το σύνολο εξόδων που πρέπει να προκύπτει στις αντίστοιχες γραμμές του ΟΠΔ, για το 12μηνο (έτος), δύναται να διαφοροποιείται από τα αντίστοιχα ποσά του ετήσιου Π/Υ κατά το ποσό του κωδικού «85».
Κατά την πρώτη υποβολή του πίνακα στοχοθεσίας οικονομικών αποτελεσμάτων δεν συμπληρώνονται ποσά στη στήλη (2). Η στοχοθεσία του Π/Υ του έτους αναφοράς (δηλαδή του έτους 2014) συμπληρώνεται στη στήλη (1) με τίτλο «ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΕΤΟΥΣ: Π/Υ ΕΤΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΥΕΤΑΙ ΣΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (π.χ 2014) - Ετήσιοι Στόχοι». Σε περίπτωση τροποποίησης της στοχοθεσίας, στη στήλη (1) συμπληρώνεται ο αναμορφωμένος Π/Υ που «αναλύθηκε» σε νέους στόχους ενώ στη στήλη (2) με τίτλο «ΠΡΟΙΣΧΥΟΥΣΑ ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΕΤΟΥΣ: ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ Π/Υ ΕΤΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΑΛΥΘΗΚΕ ΣΕ ΣΤΟΧΟΥΣ (π.χ. 2014)» μεταφέρεται ο π/υ βάσει του οποίου καταρτίστηκε η προηγούμενη στοχοθεσία. Οι δύο αυτές στήλες απεικονίζουν πάντα μεγέθη του Π/Υ του ίδιου οικονομικού έτους).